Spaanse verkiezingen: sociaaldemocraat Sanchez eist ‘overwinning van de toekomst’ op

De sociaaldemocratische partij PSOE van minister-president Pedro Sanchez wint de Spaanse parlementsverkiezingen, maar haalt geen meerderheid. Vox wordt dan weer de eerste extreemrechtse partij in het parlement sinds Spanje in de jaren zeventig een democratie werd. Ook vijf opgesloten Catalaanse separatisten raken verkozen.

Pedro Sánchez vierde zondagavond de overwinning van zijn PSOE. ‘De toekomst heeft gewonnen, het verleden verloren’, zei hij op een podium voor het hoofdkwartier van de partij in Madrid.

Na telling van ruim 99 procent van de stemmen heeft de PSOE met 28,7 procent een duidelijke voorsprong op de andere partijen.

De Partido Popular van voormalig premier Mariano Rajoy, die in mei 2018 van de macht werd verdreven door een motie van wantrouwen, boekt haar slechtste resultaat ooit en behaalt nog slechts 16,7 procent. Daarna volgen Ciudadanos (15,9) en Podemos (14,3).

Nieuwkomer Vox haalt ruim 10 procent van de stemmen en wordt de eerste extreemrechtse partij in het parlement sinds Spanje in de jaren zeventig een democratie werd.

‘De Spanjaard heeft Europa en de wereld met het verkiezingsresultaat een duidelijke boodschap gegeven, dat het mogelijk is om de reactionairen, het autoritarisme en de achteruitgang te overwinnen’, zei Sánchez, een toespeling makend op de onverwacht slechte resultaten van de rechtse partijen.

De premier bedankte de ruim 7,3 miljoen Spanjaarden die op de PSOE hebben gestemd. Het is voor de partij de eerste overwinning bij de parlementsverkiezingen in elf jaar.

Coalitie

De absolute meerderheid haalden ze dus niet. Sánchez staat dus voor uiterst moeilijke en vermoedelijk lange coalitiegesprekken met verschillende linkse en regionale partijen.

De PSOE gaat in het 350 zetels tellende parlement volgens de huidige projecties van 85 naar 123 zetels. Samen met haar meest logische coalitiepartner Podemos, dat terugvalt van 71 naar 42 zetels, zijn dat er nog altijd 11 te weinig voor een meerderheid. Wellicht moet er dus ook gekeken worden naar een samenwerking met regionale partijen.

De Partido Popular telt nog 66 zetels, komende van 137, en komt samen met de andere rechtse partijen Ciudadanos (57 zetels, +25) en Vox (24 zetels) minstens 29 zetels te kort om een meerderheid te vormen.

Catalonië

Vijf Catalaanse separatisten die momenteel in de cel zitten en berecht worden in Madrid voor in hun rol in de afscheidingspoging van Catalonië in 2017, zijn verkozen geraakt.

Een van hen is de gewezen vicepresident van de regio, Oriol Junqueras – de belangrijkste beklaagde in het proces, dat op 12 februari van start ging. Het parket eiste 25 jaar gevangenis voor Junqueras. Junqueras, de leider van de links-republikeinse partij Esquerra Republicana de Cataluny (ERC), is verkozen tot parlementslid. Raul Romeva, de gewezen regionale verantwoordelijke voor Buitenlandse Zaken, raakte verkozen als senator.

Er zijn nog drie andere separatisten verkozen: Jordi Sanchez, Jordi Turull en Josep Rull, leden van de andere grote separatistische partij Junts per Catalunya. Dat is de partij van de Catalaanse ex-president Carles Puigdemont, die naar ons land is gevlucht om te ontsnappen aan justitie.

De Catalaanse separatistische partijen zijn er bij de verkiezingen op vooruitgegaan. Ze behaalden 22 van de 350 zetels in het Spaanse Congres van Afgevaardigden. Mogelijk eisen ze een sleutelrol op bij de vorming van de toekomstige regering.

Hoge opkomst

De parlementsverkiezingen, de derde al in vier jaar, kenden volgens de Spaanse verkiezingsautoriteiten een ongewoon hoge opkomst: meer dan 75 procent of 9 procent meer dan de vorige parlementsverkiezingen in 2016.