Paus Franciscus heeft zondag op zijn terugvlucht van een reis door Canada erkend dat de tragedie van de katholieke internaten voor de inheemse kinderen in het Noord-Amerikaanse land neerkomt op ‘genocide’. Op zijn zesdaagse reis had hij de inheemse bevolking al verschillende keren om vergiffenis gevraagd.
‘Ik heb het woord genocide niet gebruikt tijdens de reis omdat het niet in me opkwam, maar ik heb de genocide beschreven. En ik heb mijn verontschuldigingen aangeboden, ik heb vergiffenis gevraagd’, zei de paus op een persconferentie in het vliegtuig terug naar Rome.
Naar schatting 150.000 inheemse kinderen verbleven, vaak gedwongen, in katholieke internaten. De scholen werkten als heropvoedingsgestichten, met als doel de inheemse kinderen te assimileren aan de witte, christelijke waarden. De inheemse kinderen mochten hun moedertaal niet meer spreken, leefden volledig geïsoleerd van hun familie en hun cultuur en werden het slachtoffer van fysieke mishandeling en seksueel misbruik.
‘Kinderen weghalen, de cultuur veranderen, de mentaliteit veranderen, de tradities veranderen, een ras veranderen, laten we het zo zeggen, een hele cultuur’, zo verweesde Argentijnse kerkvorst naar de internaten voor inheemse kinderen (First Nations, Métis en Inuit) die tussen het einde van de 19e eeuw en de jaren 90 in Canada werden opgetrokken.
Paus Franciscus sloot zijn zesdaagse reis in Canada zaterdag af met excuses voor de behandeling van inheemse kinderen in het land, deze keer voor Inuit in het kustplaatsje Iqaluit, in het hoge noorden. Hij drukte zijn ‘verontwaardiging en schaamte’ uit.
De paus had maandag al vergiffenis gevraagd voor de behandeling van de inheemse volkeren en het feit dat ‘een flink aantal’ leden van de katholieke kerk meewerkten aan een beleid van ‘culturele vernietiging’.
Afscheid?
Eerder op de dag had paus Franciscus het ook over zijn eigen toekomst. De Argentijn sluit nog steeds niet uit dat hij aftreedt als hoofd van de katholieke kerk. ‘De deur staat open. Het is een heel normale optie’, zei de 85-jarige zaterdagavond tegen journalisten toen hij van zijn reis naar Canada terugvloog naar Rome.
Hij denkt er niet aan om zijn ambt nu neer te leggen, maar dat betekent niet dat hij daar overmorgen niet aan kan beginnen, voegde hij eraan toe.
Jorge Mario Bergoglio, de echte naam van Franciscus, sprak ook over zijn gezondheidstoestand. De afgelopen zes dagen kon hij nauwelijks een paar stappen zetten en zat hij het grootste deel van de tijd in een rolstoel. De paus wordt al een tijdje geplaagd door een knieblessure. ‘Ik denk niet dat ik kan doorgaan met hetzelfde reisritme als voorheen. Gezien mijn leeftijd en mijn beperkingen, moet ik het rustig aan doen’, zei hij.
Zijn knieprobleem zou met een operatie kunnen worden opgelost, maar Franciscus wil niet opnieuw onder het mes na de vorige ingreep aan zijn dikke darm iets meer dan een jaar geleden. ‘Het hele probleem is de anesthesie’, zo legde hij uit. De vorige keer heeft die sporen nagelaten bij de kerkvader. ‘Je speelt niet met verdoving’, klonk het.
