Paul Wille, lobbyist voor Azerbeidzjan

Voormalig Open VLD-senator Paul Wille is al zes jaar bestuurder van de vzw Informatiebureau van Azerbeidzjan, een Brussels kantoor dat lobbyt voor de belangen van Azerbeidzjan. Dat blijkt uit een onderzoek van Knack en wordt bevestigd door Wille.

Na voormalig minister van Justitie Marc Verwilghen (Open VLD) en ex-senator Stef Goris (Open VLD/LDD) is Paul Wille al de derde Vlaamse liberaal die gelinkt kan worden aan Azerbeidzjan. Marc Verwilghen kondigde vorige week in De Tijd aan dat hij stopt als Beneluxdirecteur van The European Azerbaijan Society, een organisatie die zowel de culturele als de handelsrelaties met Azerbeidzjan wil bevorderen. Stef Goris had dan weer samen met MR-politicus Alain Destexhe (MR) een vzw opgericht, de European Academy for Elections Observation, die volgens De Tijd ‘voor het observeren van de verkiezingen middelen kreeg uit Azerbeidzjan’.

Het Azerische regime ligt al een hele tijd internationaal onder vuur, onder meer omwille van de manier waarop kritische journalisten de mond wordt gesnoerd, en president Ilham Aliyev en zijn naasten zich verrijkten. Recent onthulde een internationaal samenwerkingsverband van onderzoeksjournalisten nog dat bedrijven over de hele wereld hebben meegedraaid in een grote ‘geldwasmachine’ van het Azerbeidzjaanse regime, die liefst 2,5 miljard dollar verdacht geld zou hebben witgewassen. Volgens de Azerische ambassade gaat het om ‘zuiver economische transacties’.

Een Bulgaar, een Oekraïense en een Belg

Nu blijkt dat ook Paul Wille (69) banden heeft met Azerbeidzjan. Sinds juli 2011 is hij bestuurder van het Informatiebureau van Azerbeidzjan, ook gekend onder zijn Franse afkorting OCAZ. De vzw werd in oktober 2009 in Brussel opgericht door twee Azerische inwoners van Frankrijk, een Bulgaar, een Oekraïense en een Belgische bedrijfsjurist. Aanvankelijk had de vzw een kantoor aan Schuman – het hart van het Europese lobbywerk – maar in 2010 verhuisde ze naar de Brusselse Louisalaan.

In de statuten van OCAZ staat te lezen dat de vzw onder meer als doel heeft ‘informatie over Azerbeidzjan te verstrekken aan de Europese Instellingen’ en ‘wetenschappelijke, milieutechnische, culturele, opvoedkundige, sociale en sportieve banden’ tussen Europese landen en Azerbeidzjan ’te bevorderen’.

Sinds 2016 staat de vzw ook ingeschreven in het register van belangenvertegenwoordigers van het Europees Parlement en de Europese Commissie -het lobbyregister zeg maar. ‘OZAC vertegenwoordigt de belangen van diverse Azerische organisaties, vakbonden, politici en gouvernementele actoren in Brussel’, klinkt het daar. ‘De missie is om correcte informatie te communiceren aan EU-actoren, maar ook om ervoor te zorgen dat hun beslissingen in het belang zijn van het Azerische volk’.

Nog volgens het transparantieregister telt de vzw 4 voltijdse medewerkers, en beschikt ze over een totaalbudget van 409.250 euro, waarvan 408.900 ‘gefinancierd door de overheid.’

Vergaderen met Belgische politici

Directeur Muslum Mammadov (37) en vicedirecteur Khalid Mammadov (34) – de twee Azerische medeoprichters – hebben sinds mei 2017 een accreditatie voor toegang tot de gebouwen van het Europees Parlement. Daar behoren de delegatie voor Zuid-Kaukasus en de interparlementaire EURONEST-vergadering tot het doelwit van hun activiteiten. Bij de Europese Commissie volgt de vzw onder meer de Dienst voor Extern Optreden op.

Op de website van de vzw schreef Muslum Mammadov in 2013: ‘Sinds het begin van onze activiteiten hebben we verschillende vergaderingen gehad met leden van het Belgische en Europese parlement, en met zakenlui uit West-Europese landen die interesse vertoonden om Azerbeidzjan beter te leren kennen.’

‘Hielenlikker van een dictator’

Paul Willes eerste bestuursmandaat in de vzw liep van 2011 tot 2013. Het tweede mandaat zal eindigen op 7 oktober 2017. De Oost-Vlaamse ex-politicus begon zijn politieke loopbaan als gemeenteraadslid in Eeklo. Later zetelde hij in de Oost-Vlaamse provincieraad en deputatie, het Vlaams Parlement en de Senaat. Daar maakte hij onder meer deel uit van de begeleidingscommissie van het Comité I, dat de Belgische geheime diensten controleert.

Van 2004 tot 2010 was Wille bovendien lid van de parlementaire vergadering van de Raad van Europa. Vanuit die functie kwam hij in contact met Azerbeidzjan. Zo bezocht Wille het land in maart 2009, als waarnemer van de parlementaire assemblee van de Raad van Europa, tijdens een referendum over de vraag of Aliyev herkozen mocht worden als president. Op een drukbezochte persconferentie in de Azerische hoofdstad Bakoe sprak Wille toen over ‘eerlijke en vrije verkiezingen’. Dat leidde destijds tot kritiek. ‘Waarom gedraagt een Belgische senator zich op de Kaukasus als hielenlikker van een dictator?’, schreef filosoof Luuk van Middelaar in Knack.

Anderhalf jaar later ontving president Aliyev Paul Wille in Bakoe, als hoofd van het Special Committee for the Pre-election Mission van de parlementaire assemblee van de Raad van Europa.

In een interview met Knack bevestigt Wille dat hij sinds 2011 tot op vandaag bestuurder is van de vzw. ‘Maar gelet op de huidige ontwikkelingen zal ik daarmee stoppen’, zegt Wille. ‘Ik zou dom en naïef zijn om het niet te doen.’

Paul Wille liet na het interview weten dat hij ‘intussen zijn ontslag bij de vzw heeft ingediend en dat OCAZ dat geacteerd heeft’.