Koude douche voor ALSA na aanvraag handelsmerk ‘ice bucket challenge’

Bart De Wever © Belga
Wided Bouchrika
Wided Bouchrika Freelancejournaliste

De ALS Associatie is erin geslaagd meer dan 100 miljoen dollar binnen te rijven in amper een maand. Hoe? De u welbekende ‘ice bucket challenge’. De associatie wilde zich het succes helemaal toeëigenen door er een handelsmerk voor aan te vragen. Een daad die ALSA zelf een koude douche bezorgde.

De associatie ALS heeft dankzij de ‘ice bucket challenge’ in minder dan een maand tijd meer dan 100 miljoen dollar (meer dan 76 miljoen euro) aan donaties ontvangen. Na gulle schenkingen vroeg de organisatie iets anders: een handelsmerk op de begrippen ‘ice bucket challenge’ en ‘ALS ice bucket challenge’. Een eis die niet echt door het publiek gesmaakt werd. Daarnaast luidt de vraag hoeveel van de inkomsten nu precies naar onderzoek zullen gaan.

‘Beschermen tegen misbruik’

Controverse dreef de ALS Associatie ertoe de aanvraag tot een handelsmerk terug te trekken, zo schrijft de Washington Post. De organisatie plaatste een bericht op sociaal netwerk Facebook om de beslissing te verklaren.

‘We ontvingen verschillende berichten over onze handelsmerkaanvragen. We vroegen die handelsmerken aan om de Ice Bucket Challenge te beschermen tegen misbruik. We hebben daarover eerst de gezinnen die de uitdaging deze zomer opstartten, geraadpleegd. Toch begrijpen we de bezorgdheid van het publiek en trekken we daarom onze handelsmerkaanvragen in. We appreciëren de generositeit en het enthousiasme van iedereen die heeft deelgenomen aan de uitdaging en gedoneerd heeft aan de goede doelen van ALS.’

De aanvragen waren zichtbaar voor het publiek op de website van het Amerikaanse Patent and Trademark Office. Hoewel het door handelsmerkadvocaat Erik Pelton in de Washington Post onwaarschijnlijk werd geacht dat de aanvragen zouden worden goedgekeurd, waren de aanvragen op zich ‘schandalig’. ‘De voornaamste reden om iets met een handelsmerk te beschermen, is om anderen te verhinderen het te gebruiken’, zei hij in de krant.

Andere goede doelen voor rechter dagen

Als de aanvragen toch waren goedgekeurd, zou de liefdadigheidsorganisatie de registratie kunnen gebruiken om andere organisaties voor de rechter te dagen als die de ijsemmeruitdaging zonder toestemming hadden gebruikt. De ALS Associatie zou controle krijgen over profielen op sociale media met de genoemde begrippen en zou andere goede doelen kunnen tegenhouden in het gebruik ervan.

De ALS Associatie mailde de Washington Post met een verklaring waarin de organisatie de aanvraag tot een handelsmerk verdedigde. Het goede doel nam de stappen pas nadat het gezien had hoe ‘vele gewetenloze profiteurs zichzelf trachtten te verrijken met de uitdaging in plaats van de strijd tegen ALS te steunen.’

De Amerikaanse krant ging na welke producten op de markt ondertussen aan de ‘ice bucket challenge’-trend gelinkt werden. Zo zijn er onder andere een halloweenkostuum, T-shirts en broches te verkrijgen. De winst uit die producten gaat echter niet noodzakelijk naar de strijd tegen ALS of andere goede doelen.

Oorspronkelijk niet enkel voor ALS

Wie aan de ‘ice bucket challenge’ deelnam, heeft niet altijd geld naar de ALSA gestort. Ook andere goede doelen kregen de nodige aandacht. Toen de uitdaging in juni op Facebook voor het eerst ruchtbaarheid kreeg, was dat nog niet in het kader van de strijd tegen ALS. Die associatie werd pas vanaf juli, een maand later, gemaakt.

In de handelsmerkaanvragen stelt de ALSA zelfs dat de termen ‘ice bucket challenge’ en ‘ALS ice bucket challenge’ pas vanaf 4 augustus hun ingang vonden.

7,7 procent inkomsten voor research?

Een andere vraag is waar de enorme inkomsten van de ALS Associatie naartoe gaan. Een aandachtige Facebookgebruiker surfte naar ALSA.org, de website van de organisatie, en bekeek de verdeling van de inkomsten. In 2012 bleek slechts 7,71 procent van de inkomsten naar onderzoek te gaan. Maar liefst 63,63 procent ging volgens de gebruiker naar ‘andere programma-activiteiten’.

Donaties aan goede doelen moeten altijd verdeeld worden tussen administratie, fondsenwerving en ‘programmering’ zoals onderzoek en opleiding. Liefdadigheidswaakhonden geven organisaties een score naargelang de verdeling van de fondsen. ‘Het is een haat-liefdeverhouding’, meent redactrice bij de Chronicle of Philanthropy Suzanne Perry op de website Fortune.com. ‘Als de organisaties een hoge score krijgen, zullen ze daar overal mee te koop lopen. Zo niet, wordt de methodologie als ‘gebrekkig’ bestempeld.’

De ALSA bleek het in 2013 volgens de waakhond Charity Navigator vrij goed te doen met de hoogste score van vier sterren. Ongeveer 72 procent van de inkomsten gingen toen naar programmering en diensten, 11 procent naar administratie en 16 procent naar fondsenwerving.

30 miljoen dollar voor research is uitdaging die ALSA niet aangaat

Om dat goede resultaat te evenaren, zou de ALSA meer dan 30 miljoen dollar van de 41,8 miljoen dollar aan ijsemmerinkomsten moeten uitgeven aan onderzoek en opleiding voor het einde van het fiscale jaar in januari. Een uitdaging die de associatie niet wil aangaan, meent Fortune.com.

‘Als een budget plots verdubbelt, kan dat niet binnen hetzelfde jaar worden uitgegeven’, zegt Lance Slaughter van de ALSA op de website. ‘Als een hypothetische organisatie van 3 miljoen, een ander jaar ineens 10 miljoen heeft, is het onmogelijk dat de leden een bedrag van drie keer zo groot op een doordachte manier kunnen uitgeven in een jaar tijd.’

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content