Kofi Annan: ‘De geest is uit de fles in de Arabische wereld’

In het jaar waarin hij zijn memoires afwerkte, deden de Verenigde Naties nog een laatste beroep op hem. Zijn missie in Syrië liep met een sisser af, maar toch blijft voormalig VN-secretaris Kofi Annan optimistisch over de toekomst in de regio.

Kofi Annan: Mijn missie als speciale gezant van de Verenigde Naties in Syrië kwam eerlijk gezegd compleet onverwachts. Ik was mijn memoires aan het afwerken toen ik een onverwacht telefoontje kreeg. Ik heb onmiddellijk aanvaard, ook al wist ik dat het een mission impossible zou worden. Ik heb mijn best gedaan, maar het was ook goed dat ik ontslag heb genomen. Ik hoop dat mijn ontslag heeft kunnen dienen als wake-up call, en zo misschien heeft bijgedragen tot een oplossing.

Bent u nog steeds optimistisch over de Arabische Lente?

Annan: Door de voorbije jaren vaak in de streek te werken, merk je dat er een sterke transformatie in de regio aan de gang is, die niet gestopt kan worden. Ik heb de leiders in de regio aan een oud Afrikaans spreekwoord herinnerd: ‘De wind kun je niet wenden, dus wend dan maar het zeil.’ Ze moeten de hervorming en veranderingen omhelzen.

Bent u niet te optimistisch? De demarche van de Egyptische president Morsi, die zichzelf boven de rechterlijke macht plaatste, is toch niet bepaald hoopgevend?

Annan: Revoluties zijn geen lineaire processen: ze gaan door verschillende fases en stadia. Ik ben ervan overtuigd dat wat gebeurd is, niet teruggedraaid zal worden. De geest is uit de fles, die krijg je er niet meer in. We moeten de lokale bevolkingen steunen in hun droom op beter bestuur, waarin ze beter beschermd worden. Ze moeten het begrip democratie een uiting geven in hun eigen cultuur. Ze begrijpen wat begrippen als vrijheid en eerlijke verkiezingen betekenen. Ze snappen wanneer een president te ver gaat.

Dreigt de Arabische Lente niet gegijzeld te worden door extremisten?

Annan: We moeten af van het idee dat de islamisten de macht aan het grijpen zijn. Het zijn moslimlanden, dus het is logisch dat de islam er een politieke rol speelt. (lachend) Ik ga in Rome toch ook niet verkondigen dat ik geen katholieken in de politiek wil? We moeten de realiteit aanvaarden en een manier vinden om met hen samen te werken. Kijk naar de situatie in Turkije: daar heeft een moslimpartij hervormingen doorgevoerd. Niet iedereen is honderd procent gelukkig, maar ze kijken wel naar Europa. (JZU)

Het volledige interview met Kofi Annan leest u in Knack van 19 december.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content