Een tweede referendum? Uitstel van de brexit? Theresa May heeft steeds minder greep op de gebeurtenissen.
Eindelijk deed Theresa May vorige week wat ze twee jaar geleden al had moeten doen. Ze inviteerde alle partijen in het Lagerhuis om mee na te denken over de manier waarop de uitstap van het Verenigd Koninkrijk uit de Europese Unie het best wordt aangepakt. Ze deed dat nadat haar akkoord met Brussel door een grote meerderheid in het parlement was afgeschoten. Behalve de harde brexiteers wil niemand dat Londen eind maart zonder akkoord uit de EU stapt, en dat moment komt angstwekkend dichtbij.
Het referendum over een brexit in 2016 moest voorkomen dat de Conservatieve partij uit elkaar zou vallen over het Britse lidmaatschap van de EU. Die kans bestaat nog altijd. De socialistische oppositie is overigens net zo verdeeld over de kwestie als de conservatieven. Labourleider Jeremy Corbyn weigert om de uitgestoken hand van May te accepteren en gokt op vervroegde verkiezingen, die hem aan de macht kunnen brengen. De vakbonden komen nu laat tot de conclusie dat Remain voor hun leden toch beter is dan Leave. In het Lagerhuis zoeken parlementsleden van verschillende partijen elkaar om ten minste een no deal brexit te vermijden. De koppige kortetermijnpolitiek van politiek Londen houdt een heel continent ondertussen al die tijd gegijzeld.
Brussel kan moeilijk anders dan het Verenigd Koninkrijk meer tijd geven om uit te maken wat het wil.
May gokte in 2017 verkeerd, toen ze vervroegde verkiezingen uitschreef en haar absolute meerderheid in het Lagerhuis verloor. Ze is sindsdien afhankelijk van de steun van Noord-Ierse unionisten, en die willen geen brexit die Noord-Ierland anders behandelt dan de rest van het Verenigd Koninkrijk. Ze dreigden er al mee om hun steun aan May op te zeggen als haar akkoord met Brussel toch wordt aanvaard. Dat voorziet wel degelijk in een zogenaamde backstop, die een nieuwe harde grens tussen Noord-Ierland en de Ierse Republiek voorkomt. Zonder de unionisten verliest May een volgende vertrouwensstemming in het parlement.
Steeds meer Britten zien een tweede referendum als een weg uit de chaos en de impasse. Brussel van zijn kant kan moeilijk anders dan het Verenigd Koninkrijk als het daarom vraagt meer tijd geven om uit te maken wat het wil. Het zakenblad The Economist pleit ervoor om de klok stop te zetten. Dat gebeurt wel vaker als onderhandelaars er niet in slagen om een deadline te halen. De Duitse bondskanselier Angela Merkel en de Franse president Emmanuel Macron ondertekenden begin deze week ondertussen in Aken een nieuw verdrag dat hun landen nauwer met elkaar verbindt. Op een moment dat zowel de Russische president Vladimir Poetin als zijn Amerikaanse collega Donald Trump de EU zo veel mogelijk wil beschadigen, is dat een beter antwoord op de problemen die zich aandienen dan dat van de Britten met hun imperiale dromen.
