Als de EU akkoord gaat met het gevraagde uitstel van de Brexit, wil Brits premier Johnson instemmen met vervroegde verkiezingen. Toekomstig Commissievoorzitter von der Leyen waarschuwt dat de Britse regering dan ook een eurocommissaris moet voorleggen.
Als de Europese Unie ingaat op het verzoek om het Britse vertrek uit te stellen tot 31 januari, dan zal de Britse premier Boris Johnson het Britse parlement volgende week laten stemmen over vervroegde verkiezingen op 12 december. Dat heeft hij donderdag meegedeeld in een brief aan oppositieleider Jeremy Corbyn.
Het Britse vertrek is momenteel gepland op 31 oktober, maar Johnson werd zaterdag door het Britse parlement gedwongen om uitstel te vragen tot 31 januari. In zijn brief aan Corbyn acht Johnson het “waarschijnlijk” dat de EU zal instemmen met dat verzoek, “hoewel het mogelijk is dat een korter uitstel wordt aangeboden”.
Voor Johnson is het duidelijk dat er vervroegde verkiezingen moeten komen indien de brexit tot eind januari wordt uitgesteld. “We kunnen geen verdere verlamming riskeren”, schrijft de premier. In dat scenario wil de premier het parlement volgende week laten stemmen over vervroegde verkiezingen op 12 december. Dan zou het land tegen kerstmis een nieuw parlement en een nieuwe regering hebben. Johnson vraagt Corbyn om die vervroegde verkiezingen te steunen. Daarvoor heeft hij een tweederde meerderheid in het Lagerhuis nodig.
Johnson hoopt op een grote verkiezingszege die hem een ruime meerderheid in het Lagerhuis zou schenken. De socialisten hebben tot dusver echter steeds gezegd dat ze pas naar de kiezer willen als het risico op een chaotische brexit zonder akkoord van de baan is. Stemt Labour volgende week wel in met vervroegde verkiezingen, dan zal het parlement tot zijn ontbinding op 6 november alle beschikbare tijd verlenen om het echtscheidingsakkoord met de EU te bestuderen en goed te keuren, belooft Johnson. “Dan zouden we brexit kunnen realiseren voor de verkiezingen van 12 december”, klinkt het.
Als de Britse regering uitstel krijgt tot eind januari, zal het wel een landgenoot naar de nieuwe Europese Commissie moeten sturen. Dat heeft toekomstig voorzitter Ursula von der Leyen donderdag onderstreept.
De 27 andere lidstaten van de EU buigen zich momenteel over de vraag van premier Boris Johnson om het Britse vertrek uit te stellen. De brexit is voorzien op 31 oktober, maar Johnson werd zaterdag door het Britse parlement gedwongen om een verzoek tot uitstel tot eind januari aan te vragen. “Indien het VK na 1 november nog steeds deel uitmaakt van de EU, dan zal ik uiteraard aan het VK vragen om een commissaris naar Brussel te sturen”, zo bevestigde von der Leyen tijdens een bezoek aan Helsinki.
De staatshoofden en regeringsleiders houden vooralsnog immers vast aan de regel dat het dagelijks bestuur van de EU moet bestaan uit een onderdaan van elke lidstaat. Von der Leyen onderstreepte dat het uitstel nog niet verworven is, maar volgens de Duitse is de kans groot dat de lidstaten zullen ingaan op het verzoek. De discussie gaat vooral over de duur van het uitstel. Het Europees Parlement raadt een “flextension” aan. Het uitstel zou tot 31 januari lopen, maar kan ingekort worden indien de ratificatie van het echtscheidingsakkoord sneller kan afgerond worden.
In het Britse parlement tekende zich dinsdagavond alvast een meerderheid af voor het akkoord dat Johnson met zijn Europese ambtgenoten heeft bereikt. Johnson zelf, die donderdagmiddag zijn ministers opnieuw heeft bijeengeroepen, heeft van een vertrek op 31 oktober echter een halszaak gemaakt. Hij lijkt een eventueel uitstel eerder te willen aangrijpen om vervroegde verkiezingen te forceren. Vrijdag plegen de ambassadeurs van de 27 lidstaten opnieuw overleg over het Britse verzoek.
De Finse premier Antti Rinne zei donderdag dat hij nog steeds verwacht dat de lidstaten via een schriftelijke procedure een besluit zullen kunnen nemen en dat de organisatie van een buitengewone top van staatshoofden en regeringsleiders voor het einde van de maand niet nodig zal zijn. Johnson is niet de enige die worstelt met een deadline aan het einde van de maand. Ook de Commissie van von der Leyen had op 1 november aan de slag moeten gaan, maar het aantreden van de nieuwe bestuursploeg loopt vertraging op omdat het Europees Parlement drie kandidaat-commissarissen heeft verworpen.
Er wordt nu gemikt op 1 december. In afwachting worden de lopende zaken behartigd door de Commissie van Jean-Claude Juncker, met de Brit Julian King aan boord.