‘Hoever wil de NAVO gaan met haar interventie in Oekraïne?’

Met Transnistrië en Moldavië dreigt de oorlog in Oekraïne stilaan over de grenzen te spoelen.

Toen de Sovjet-Unie ruim dertig jaar geleden uiteenviel, werden de grenzen van al die nieuwe landen niet overal door iedereen aanvaard. Dat leidde hier en daar tot conflicten die onder een stolp werden geplaatst, omdat er niet meteen een oplossing voor was. Die frozen conflicts raken nog altijd geregeld ontdooid. Denk aan de Armeense enclave Nagorno-Karabach in Azerbeidzjan, waarover vorig jaar nog oorlog werd gevoerd. Vladimir Poetin heeft een eigen aanpak: hij hielp Abchazië en Zuid-Ossetië om zich met militaire steun uit Rusland van Georgië af te scheuren. De Oekraïense Donbas werd in 2014 ook min of meer een frozen conflict en werd op dezelfde manier politiek en militair van Kiev gescheiden. Het ligt mee aan de basis van de oorlog vandaag.

Voor de Britten en Amerikanen is dit nu echt een oorlog tussen Rusland en de NAVO geworden.

Die oorlog richt de blik nu ook op een ander bevroren conflict. Transnistrië is een smalle strook land op de oostelijke oever van de Dnjestr. Het grenst aan Oekraïne en hoort officieel bij Moldavië, waarvan het zich dertig jaar geleden na een korte burgeroorlog afscheidde. Trans–nistrië noemt zich onafhankelijk, er zijn Russische troepen gelegerd en het krijgt gratis gas uit Moskou. Tegelijk gebruikt het wel nog volop de Moldavische infrastructuur en profiteert het mee van het Moldavische handelsakkoord met de Europese Unie. Zoals in de Donbas en op de Krim spreekt een meerderheid er Russisch. Moskou verschuilt zich wel vaker achter het excuus dat het Russischsprekende bevolkingen wil beschermen.

Transnistrië werd vorige week opgeschrikt door explosies in installaties van het Russische leger. Wie daarvoor verantwoordelijk was, werd niet duidelijk. De vrees is dat de ontploffingen voor Rusland een aanleiding kunnen zijn om niet alleen Transnistrië, maar heel Moldavië in het vizier te nemen. Een hoge Russische generaal gaf al te kennen dat het de bedoeling is om de actieradius van de operaties in Oekraïne zodanig uit te breiden dat een verbinding tussen het zuiden van Oekraïne en de Russische aanwezigheid in Transnistrië mogelijk wordt. Er wordt al langer gefluisterd dat het arme Moldavië het volgende doelwit van de expansiepolitiek van Poetin kan zijn.

Als dat gebeurt, brengt het de oorlog nog meer op de drempel van de Europese Unie en de NAVO. De Britse minister van Buitenlandse Zaken Liz Truss wekte vorige week de indruk dat niet alleen Oekraïne maar ook Georgië en Moldavië op lidmaatschap van de NAVO mogen rekenen. Britten en Amerikanen laten er geen twijfel meer over bestaan: voor hen is dit nu echt een oorlog tussen Rusland en de NAVO geworden. Rusland, zei Truss, moet helemaal uit Oekraïne weg. Ze sloot daarmee ook elk compromis uit, dat een einde aan het geweld zou kunnen maken. De NAVO geeft zo stilaan de evenwichtige politiek op die ze sinds 2014 tegenover Oekraïne volgt. Hoever wil ze met haar interventie gaan? Britten en Amerikanen lopen niet meteen veel gevaar. De Oekraïners, de Moldaviërs en de andere Europeanen op het vasteland wel.