Hoe westerse interventie intern conflict in Irak kan stuwen

Een meisje van de Jezidische religieuze minderheid in het Sinjargebergte. © Reuters
Wided Bouchrika
Wided Bouchrika Freelancejournaliste

Koerdische autoriteiten in Irak vragen de Verenigde Staten om de luchtaanvallen tegen de Islamitische Staat voort te zetten en zelfs uit te breiden. Maar critici vrezen dat de westerse steun aan Koerden in Irak zal leiden tot een intern conflict.

Koerdische vertegenwoordigers eisen dat de Verenigde Staten de luchtaanvallen tegen stellingen van de Islamitische Staat (IS) voortzetten en nog uitbreiden. Zo willen ze de opmars van de terreurgroep tegengaan. Maar de Amerikaanse steun aan de Koerden, lijkt hen ook te sterken in hun disputen met de Iraakse centrale regering in Bagdad.

De terreurgroep Islamitische Staat is in opmars in het noorden van Irak. Koerdische strijdmachten in de regio – de Peshmerga – hebben een enorm gebied, dat zich uitstrekt van de westelijke grens van Syrië tot op ongeveer 50 kilometer van de Koerdische regionale hoofdstad Erbil, verloren aan IS.

Religieuze minderheden worden vervolgd en zijn massaal op de vlucht geslagen. Daarop besloten de Verenigde Staten in te grijpen met luchtaanvallen op doelen van de Islamitische Staat in de buurt van Erbil.

VS nieuwe bondgenoot Koerden

Maar de Pershmerga wil nu dat die steun wordt doorgedreven, met intensievere luchtaanvallen of zelfs een uitbreiding ervan. Ook willen ze bijgestaan worden door grondtroepen en zelf bewapend worden.

De leiders van de Koerdische Autonome Regio in Irak zijn de Verenigde Staten als een bondgenoot gaan zien en vele leden van de Regionale Regering van Koerdistan steunen de Amerikaanse inmenging in het conflict. Daarbij benadrukken ze het humanitaire aspect van de hulp en het feit dat op die manier een genocide voorkomen kan worden.

Toch gaat de invloed van het Amerikaanse ingrijpen verder dan het humanitaire. Vele Koerden lijken er ook een politieke boodschap uit te ontwaren. Ze geloven dat als de Koerden in de toekomst nog worden aangevallen, zij niet alleen zullen staan in de strijd. Zo schrijft de nieuwssite Al Jazeera.

Disputen over oliebronnen

De Koerden voelen zich nu gesterkt in hun disputen met de Iraakse centrale regering in Bagdad. Gaande van de uitbreiding van hun autonomie tot de controle over oliebronnen.

Zo willen de Koerden dat de Verenigde Staten naast Erbil, ook de streek rond de provincies Kirkuk en Diyala gaan dekken. Beide regio’s zijn echter het onderwerp van intern conflict: zowel Bagdad als de Regionale Regering van Koerdistan claimen de gebieden.

De Amerikaanse inmenging stuit dan ook op enig verzet in Bagdad. Een parlementslid van het al-Ahrarblok beweert akkoord te gaan met de humanitaire bijstand, omdat het een ‘humanitaire plicht’ is. Maar Amerikaanse militaire steun aan de Koerdische strijdmachten wordt afgekeurd.

Die steun zou namelijk ingaan tegen een akkoord uit 2008 tussen Bagdad en Washington. ‘De VS moet militaire steun bieden aan het Iraakse leger, met wederzijds akkoord, om de strijd tegen terroristische groepen te voeren’, zo meent het parlementslid op Al Jazeera.

Proxy-oorlog met burgerslachtoffers

Ook een Koerdische journalist liet de nieuwssite weten tegen het ingrijpen van de VS te zijn. ‘Westerse interventie in Irak zal de aanvallen van de IS tegen Koerdische burgers enkel doen toenemen. Het zal de militanten een excuus bieden om van over heel de wereld naar Koerdistan af te zakken om de strijd op te voeren.’ De man vreest dat Koerdistan het strijdtoneel zal worden van een proxy-oorlog met onschuldige burgers als slachtoffers. Ook Koerdische strijdmachten uit buurlanden als Syrië, Turkije en Iran hebben zich in de strijd gemengd.

In de strijd tegen IS hebben Koerdische autoriteiten herhaaldelijk om steun gevraagd, omdat ze over onvoldoende middelen beschikten om weerstand te bieden.

De westerse inmenging bestaat naast de VS nu uit Frankrijk, Groot-Brittannië en Duitsland die meer inspanningen willen leveren om de bevolking te helpen en de militanten te bestrijden.

In 2003 tegen invasie, nu wapenlevering

Hoewel Frankrijk in 2003 nog gekant was tegen de Amerikaanse invasie van Irak, zal het de Koerdische strijders nu helpen bewapenen. De Britten zullen de humanitaire hulp voortzetten, maar nu ook munitie uit Oost-Europa naar de Koerdische strijdmachten verschepen. Duitsland – ook een tegenstander van de Amerikaanse inval een decennium geleden – zal zware trucks, kogelvrije vesten, tenten en dergelijke leveren aan de Koerden.

Toch betwijfelen sommigen dat de westerse steun verder zal reiken dan Erbil. De VS concentreerde zich op de regio waar de Jezidische religieuze minderheid naartoe gevlucht was. Duizenden Jezidi’s zaten vast in Sinjargebergte, zonder water, voedsel, elektriciteit of sanitair.

Grondtroepen onwaarschijnlijk

Vertegenwoordigers van de Amerikaanse Defensie meldden dat luchtaanvallen en de inzet van Koerdische strijders de bezetting van de militanten van IS van het Sinjargebergte doorbroken hadden. Duizenden Jezidi’s konden zo ontsnappen.

Aanvankelijk kondigde de VS plannen aan om mogelijk grondtroepen in te zetten voor een riskante reddingsactie in het gebergte. Die plannen lijken nu minder dringend, aangezien de situatie weer meer onder controle is. Zo schrijft The New York Times.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content