Khalid Benhaddou

‘Het recht om te bestaan: is de roep van Palestijnen minder waard dan die van Vlamingen of Catalanen?’

Khalid Benhaddou Moslimtheoloog en directeur van het expertise- en onderzoekscentrum CIRRA. (Foto: © Thomas Sweertvaegher)

Terwijl men hier decennialang streed voor het recht op erkenning, zwijgt men wanneer het over Palestina gaat.

Het Vlaams-nationalisme is gebouwd op één principe: het recht van een volk om zichzelf te zijn. Om zijn taal te spreken, cultuur te bewaren en niet weggezet te worden als tweederangsburger. De Volksunie, de voorloper van de N-VA, verdedigde ooit dat recht niet alleen voor Vlamingen, maar ook voor Basken, Catalanen én Palestijnen. Zelfbeschikking was geen gunst, maar een principe.

Vandaag is dat geheugen bijna verdwenen. Terwijl men hier decennialang streed voor het recht op erkenning, zwijgt men wanneer het over Palestina gaat. Meer nog, men kiest zonder aarzelen partij voor Israël. Alsof de roep van Palestijnen minder waard zou zijn dan die van Vlamingen of Catalanen.

Nochtans leert de Europese geschiedenis dat volkeren altijd opnieuw rechtop staan wanneer men hun bestaan ontkent. De Ieren vochten een bloedige strijd om onafhankelijkheid. De Slovaken moesten eeuwen wachten voor hun staat werkelijkheid werd. De Koerden, verspreid over meerdere landen, blijven tot vandaag een volk zonder land. Het patroon is telkens hetzelfde: wanneer identiteit wordt ontkend, groeit verzet.

Hannah Arendt noemde dat het fundamentele recht van de mens om rechten te hebben. Jean-Jacques Rousseau herinnerde eraan dat vrijheid niet selectief kan worden toegepast. Ze is ofwel universeel, ofwel een illusie. En al in 1918, in zijn Veertien punten voor het Amerikaanse Congres, stelde president Woodrow Wilson dat geen volk gedwongen mag worden te leven onder een gezag dat het niet wenst.

Precies daarom viel het op toen minister Zuhal Demir, net als eerder Geert Bourgeois en Wilfried Vandaele, recent in een interview pleitte voor de erkenning van Palestina. Ze maakte duidelijk dat dit niets te maken heeft met Hamas, maar met het recht van een volk om te bestaan.

Het argument dat erkenning van Palestina gelijkstaat aan erkenning van Hamas is een karikatuur. Net zoals de erkenning van Vlaanderen nooit de erkenning was van één partij, maar van een volk met een geschiedenis en een toekomst.

Daarmee houdt Demir een ongemakkelijke spiegel voor: hoe kan men zichzelf nationalist noemen en tegelijk blind blijven voor een volk dat al generaties wacht op erkenning? Hoe kan men Basken, Catalanen of Vlamingen verdedigen, maar Palestijnen reduceren tot een probleem?

Wie werkelijk gelooft in het zelfbeschikkingsrecht kan niet selectief zijn. Wie ‘ja’ zegt tegen het recht op bestaan van volkeren kan onmogelijk ‘nee’ zeggen tegen Palestina. Doet men dat toch, dan blijft er van die beginselen niets over behalve principiële leegte.

Reageren op dit artikel kan u door een e-mail te sturen naar lezersbrieven@knack.be. Uw reactie wordt dan mogelijk meegenomen in het volgende nummer.

Partner Expertise