Nadia Nsayi

‘Het heeft weinig zin ontwikkelingsgeld te geven aan een overheid die niet wakker ligt van haar bevolking’

Nadia Nsayi Nadia Nsayi is beleidsmedewerker Centraal-Afrika bij Broederlijk Delen en Pax Christi Vlaanderen.

‘België kan de andere lidstaten van de Europese Unie overtuigen om nieuwe sancties te treffen tegen Congolese leiders die verantwoordelijk zijn voor zware misdaden.’ Aldus Nadia Nsayi, beleidsmedewerker Centraal-Afrika voor Broederlijk Delen en Pax Christi Vlaanderen.

Op 28 maart 2017 werden twee VN-onderzoekers dood teruggevonden in Kasaï, een regio in het zuiden van Congo. Sinds vorig jaar stierven er al 400 mensen. Zwarten. De laffe moord op een Amerikaanse man en een Zweedse vrouw is een keerpunt. Blanken zijn nu ook slachtoffer van het gruwelijk geweld dat al minstens 200.000 Congolezen op de vlucht dreef.

Het heeft weinig zin geld te geven aan een overheid die niet wakker ligt van haar bevolking.

De aandacht van de internationale gemeenschap, ook van België, richt zich meestal op de Congolese hoofdstad Kinshasa en Oost-Congo.

Begin 2017 leidden twee gebeurtenissen tot iets meer internationale verontwaardiging over het geweld in Kasaï. Eindelijk.

In februari toonde de VRT videobeelden waarop Congolese militairen genadeloos burgers doodschieten. In maart verdwenen de westerse VN-onderzoekers samen met hun vier Congolese begeleiders.

De moord op de VN-onderzoekers toont de ernst van het geweld in Congo. De onveiligheid in Kasaï is het gevolg van een geëscaleerd conflict tussen de Congolese autoriteiten en de aanhangers van een vermoorde traditionele chef.

Maar de situatie kan niet losgekoppeld worden van de politieke onrust in de hoofdstad en de impasse in de organisatie van de verkiezingen.

Druk op Kabila

2016 was een bloedig jaar in Congo. Enkel in de maand december al vielen er volgens de Verenigde Naties minstens 40 doden en 150 gewonden in steden waar jongeren op straat kwamen tegen president Joseph Kabila, die de verkiezingen uitstelde. Tot vandaag probeert hij met repressie en geweld aan de macht te blijven.

Congolese politie verwijderen een barricade die opgeworpen werd door betogers van de oppositie tijdens een demonstratie tegen Joseph Kabila, Kinshasa, 19 september 2016.
Congolese politie verwijderen een barricade die opgeworpen werd door betogers van de oppositie tijdens een demonstratie tegen Joseph Kabila, Kinshasa, 19 september 2016.© Reuters

De laatste dag van 2016 sloot Kabila’s meerderheid een akkoord met de oppositie. Het politiek compromis laat hem toe om president te blijven tot de verkiezingen van december 2017. In ruil daarvoor mag de oppositie de premier leveren in een nieuwe regering. De historische oppositieleider Etienne Tshisekedi zou een officiële functie krijgen om toe te zien op het verkiezingsproces. Zijn plotse overlijden in februari schudde de politieke kaarten flink doorheen.

Drie maanden na de ondertekening van het akkoord stel ik vast dat de politieke klasse in Congo opnieuw niet geneigd is de eigen engagementen na te leven. Kabila is een obstakel voor de stabiliteit van Congo, maar tegelijk is hij ook de enige die de huidige politieke situatie kan deblokkeren. Maar is hij daartoe bereid?

Ik zie geen signalen dat Kabila verkiezingen wil organiseren waaraan hij zelf niet mag deelnemen. Hij zal het akkoord niet respecteren, tenzij onder interne, regionale én internationale druk. Ook uit België.

Diplomatieke rol voor België

Ik hoor regelmatig dat België, als oude koloniale macht, moet wegblijven uit Congo. Als kind van Belgisch-Congolese (groot)ouders besef ik maar al te goed dat de twee landen sterke historische banden hebben. Die banden leven vandaag verder in menselijke relaties binnen politiek, diplomatie, defensie, media, middenveld, …

Het heeft weinig zin om Belgische militairen naar Congo te sturen om de bevolking te ‘redden’, terwijl de plaatselijke leiders het geweld vaak mee in stand houden.

Het heeft weinig zin om Belgische militairen naar Congo te sturen om de bevolking te ‘redden’, terwijl de plaatselijke leiders het geweld vaak mee in stand houden. Het heeft ook weinig zin om Belgisch ontwikkelingsgeld te geven aan een corrupte overheid die niet wakker ligt van haar bevolking.

Wat kan België dan wel doen? Zijn ervaring en expertise volop gebruiken om een diplomatieke voortrekkersrol te spelen in dossiers over Congo. Onze ministers, diplomaten en parlementsleden kunnen het geweld in Congo op de Europese en internationale agenda (blijven) plaatsen.

België kan de andere lidstaten van de Europese Unie overtuigen om nieuwe sancties te treffen tegen Congolese leiders die verantwoordelijk zijn voor zware misdaden. Europa kan niet blijven samenwerken met het regime van Kabila en ondertussen wegkijken van het gruwelijk geweld tegen Congolese burgers en buitenlanders.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content