Californiës gouverneur Gavin Newsom parodieert de Amerikaanse president met smakeloze memes in Trump-stijl. Is dat de juiste strategie, of stapt de Democraat zo in de verkeerde ring?
Gavin Newsoms nieuwe slogan luidt ‘MAGA’: ‘Make America Gavin Again’. In zijn Patriot Shop verkoopt hij rode petten met in witte hoofdletters: ‘NEWSOM HAD ALTIJD GELIJK.’ Ook een gesigneerde bijbel voor 100 dollar ging vlot van de hand.
Niet verwonderlijk, want de gouverneur noemt zichzelf op X ‘DE UITVERKORENE’. ‘VEEL MENSEN ZEGGEN – EN IK BEN HET DAARMEE EENS – DAT IK, GAVIN C. NEWSOM (AMERIKA’S LIEVELINGSGOUVERNEUR), DE NOBELPRIJS VOOR DE VREDE VERDIEN.’
Talloze comedians en latenightpresentatoren hebben het genre van de Trump-parodie de voorbije jaren tot in de puntjes verfijnd. Het recept: een hese stem, een getuite mond, kleine handgebaren en een afsluitend ‘So sad!’
Tot nu toe waagde geen enkele prominente politicus zich aan het genre. Newsom (57) doet dat nu wel. Hij speelt online een soort Trump-van-links en wil daarmee de vulgaire communicatiestijl van de president ontmaskeren én zichzelf profileren als informele oppositieleider.
Wie zich op X begeeft, kan nauwelijks nog om de AI-gegenereerde beelden van de Democraat heen, die doen denken aan Trump-memes. Op een fictieve Time-cover poseert hij met een koningskroon, elders zit hij in heilandpose terwijl Trump-bondgenoten Kid Rock, Tucker Carlson en Hulk Hogan hem eerbiedig de handen op de schouders leggen (Hogan als engel, aangezien hij is overleden).
Newsom speelt online een soort Trump-van-links en wil daarmee de vulgaire communicatiestijl van de president ontmaskeren én zichzelf profileren als informele oppositieleider.
Het is grof, kinderachtig, smakeloos – maar het werkt. Zelden slaagt een Democraat erin door Trumps constante mediageraas heen te breken. Newsom wel. Hij verklaarde dat hij zowel Trump als de media een spiegel wil voorhouden. ‘Als u een probleem hebt met wat ik eruit gooi, dan zou u nog veel meer een probleem moeten hebben met wat hij als president uitkraamt’, zegt hij.
Afstand nemen van Michelle Obama
Negen jaar geleden riep Michelle Obama haar partij nog op tot fatsoen: ‘When they go low, we go high’, zo hield ze vol bij Donald Trumps kandidatuur in 2016. Vrij vertaald: als de Republikeinen laag-bij-de-gronds worden, blijven wij Democraten des te meer fatsoenlijk.
Newsoms doctrine luidt het tegenovergestelde: liever gênant winnen dan netjes verliezen. Met de wat ongelukkig gekozen metafoor ‘we bestrijden vuur met vuur’ verklaarde hij Trump onlangs in een podcast de oorlog. Hij voegde eraan toe: ‘We zullen die klootzakken in elkaar slaan.’
Daarmee breekt hij met de Democratische reflex om Trump te counteren met feiten en democratische waarden. Newsom lijkt een ander antwoord te hebben op de raad van Trumps ex-adviseur Steve Bannon: ‘Flood the zone with shit.’ Ofwel: overspoel het debat met onzin en domineer zo de agenda.
Hij probeert een terrein terug te winnen dat ooit links toebehoorde. De Italiaanse marxist Antonio Gramsci stelde in de jaren dertig dat culturele hegemonie macht is. Maar in de VS heeft de trumpiaanse rechterzijde met haar wrokkige alles-mag-houding die rol naar zich toegetrokken.
Andrew Breitbart, geestelijke vader van veel rechtse mediatactieken, stelde ooit: ‘Politiek ligt stroomafwaarts van cultuur.’ Het succes van de hypermannelijke manosphere – podcasts van figuren als Joe Rogan – illustreert dat. Na de verkiezing van 2024 vroegen veel Democraten zich af: wie is onze tegenhanger van Rogan? Newsom lijkt zichzelf kandidaat te stellen, ironisch genoeg volgens de spelregels van rechts.
Wat Texas kan, kan Californië ook
Na de verkiezingsnederlaag in 2024 startte Newsom een eigen podcast. Hij nodigde niet alleen progressieve stemmen uit, maar ook tegenstanders als Bannon en Trump-influencer Charlie Kirk. De boodschap: ik ga het conflict niet uit de weg. ‘Hij lijkt de enige in de Democratische Partij die een strijd organiseert waarvan ze denken dat ze hem kunnen winnen’, zei Bannon tegen het nieuwsportaal Politico.
‘Onze democratie kan niet overleven als één partij – de Democraten – zich aan de regels houdt, terwijl de andere dat niet doet.’
Veel wijst erop dat Newsoms aanpak weerklank vindt in zijn vaak stuurloze partij. Zelfs Barack Obama prees hem recent, na Newsoms reactie op een Texaans staaltje gerrymandering. De Republikeinse staat had nieuwe kiesdistricten doorgedrukt die hen bij de verkiezingen vijf extra zetels kunnen opleveren. Newsoms antwoord: dan hertekenen wij ook de districten in Californië. Zelfs de linkse Elizabeth Warren steunde hem: ‘Onze democratie kan niet overleven als één partij – de Democraten – zich aan de regels houdt, terwijl de andere dat niet doet.’
Intieme vijanden
Newsom, aan wie presidentsambities voor 2028 worden toegeschreven, geniet zichtbaar van zijn rol als Trumps aartsvijand. Zijn tweede en laatste ambtstermijn als gouverneur loopt binnenkort af – al prijkt er in de Patriot Shop een mok met het opschrift ‘Newsom 2026’, die hij aanprijst met de trumpiaanse leus: ‘TERMIJNLIMIETEN ZIJN SLECHTS SUGGESTIES.’
De rivaliteit is persoonlijk. Trump – met wiens toekomstige schoondochter Newsom ooit getrouwd was – noemt de gouverneur ‘Newscum’ (vrij vertaald: ‘nieuw schorem’).
Tijdens Trumps eerste ambtstermijn klaagde Californië de federale regering 122 keer aan. Toen Trump in juni de Nationale Garde naar Los Angeles stuurde om protesten neer te slaan, spande Newsom opnieuw een zaak aan: ‘Newsom versus Trump.’ Op de dreiging dat hij zou worden gearresteerd, antwoordde hij koeltjes: ‘Kom maar op.’
Newsoms aanpak lijkt de Democraten eindelijk weer enige slagkracht te geven. Maar er schuilt een gevaar in. Zijn ironische trumpisme kan het origineel versterken: een Trump die het wél meent en geen grenzen kent. Newsom lijkt bereid dat risico te nemen. Want voorlopig weet geen enkele Democraat iets beters te bedenken.