Frankrijk naar de stembus: anti-Frans protest op Corsica

De Fransen trekken vandaag naar de stembus voor de eerste ronde van de presidentsverkiezingen.

Bij de presidentsverkiezingen van zondag heeft op de middag een kwart van de Fransen gestemd, zo heeft het ministerie van Binnenlandse Zaken gemeld. Om precies te zijn bedroeg de opkomst 25,48 procent. Vijf jaar geleden was dat 28,54 procent en in 2012 28,3 procent.

Het laagterecord om 12.00 uur voor de eerste ronde van de presidentsverkiezingen bedraagt 21,39 procent en dateert van 21 april 2002.

In de Corsicaanse hoofdstad Bastia was er wat opschudding toen activisten een anti-Frans spandoek ophingen voor het centrale stembureau. Op het spandoek stond te lezen: “Franse staat moordenaar”, met daarnaast een foto van de vermoorde Corsicaanse nationalist Yvan Colonna, zo meldt de regionale zender France 3 Corse.

De relatie tussen het eiland Corsica in de Middellandse Zee en de regering in Parijs wordt al lange tijd als moeilijk beschouwd. Decennialang hebben Corsicaanse separatisten gestreden voor meer onafhankelijkheid, vaak met geweld. De ondergrondse organisatie FLNC legde in 2014 de wapens neer. Rond dezelfde tijd wonnen gematigde Corsicaanse nationalisten aan politiek belang. Zij hebben nu een meerderheid in het regionale parlement en eisen een autonome status. Bij de presidentsverkiezingen van 2017 kreeg de rechtse Marine Le Pen in de eerste ronde de meeste stemmen op Corsica.

Peilingen

Het wordt een spannende zondag. Ook omdat op afgelopen donderdag nog 32 procent van de kiezers volgens FranceInfo aangaf nog niet te weten op wie ze gingen stemmen. Een peiling van Le Figaro gaf bovendien aan dat 27,4 procent van de kiezers niet zou gaan stemmen.

Huidig president Emmanuel Macron, de 44-jarige stichter van de progressief-liberale beweging La République En Marche, haalde in de laatste peilingen rond de 27 procent, de extreemrechtse Le Pen van de Rassemblement National (het vroegere Front National, opgericht door haar vader) ongeveer 24 procent. De extreemlinkse Jean-Luc Mélenchon van La France Insoumise steeg in de peilingen tot 18 procent en kan mogelijk de verrassingskandidaat voor de tweede ronde worden.

De twee andere kandidaten die nog iets betekenden in de peilingen, de extreemrechtse Eric Zemmour en de conservatieve Valérie Pécresse, zakten onder de tien procent.

Macron blijft ondanks het kleinere verschil in de peilingen wel nog op de eerste plaats staan om zichzelf in de beslissende tweede ronde op te volgen, met dank aan een eerder middelmatige oppositie -rechts en vooral links zijn hopeloos verdeeld-, goed economisch nieuws de afgelopen weken en de dalende coronabesmettingen. Komt daarbij dat de inval van Rusland in Oekraïne in zijn kaarten speelt. Niet alleen neigt de kiezer in onzekere tijden al sneller naar een status quo, daarnaast hebben de gebeurtenissen het imago van Macron een enorme boost gegeven omdat de Franse president een van de weinige wereldleiders is met een min of meer rechtstreekse lijn naar Vladimir Poetin. Dat zijn pogingen om Poetin tot rede te brengen weinig opleveren, lijkt minder uit te maken: hij profileert zich als bemiddelaar en een waardige Europees leider.

‘Gematigde’ Le Pen

Macrons rol op het internationale toneel heeft er echter ook toe geleid dat hij zijn verkiezingscampagne veel later dan de andere kandidaten echt op gang trok. Heel wat Fransen vinden bovendien dat hij niet meer op de hoogte is van de dagelijkse beslommeringen van de Fransen in hun eigen land. Zij maken zich onder meer zorgen over de inflatie en de stijgende energieprijzen, thema’s waarop Le Pen sterk heeft ingezet. Die laatste kon trouwens profiteren van de nog meer extreme stellingen van Eric Zemmour over de islam en de immigratie, waardoor haar eigen discours meer gematigd overkwam.

Voor de vorm: er solliciteren twaalf kandidaten naar de post van president maar slechts een handvol maakt een echte kans om de eerste ronde te overleven. In de tweede ronde komen de twee kandidaten met het beste resultaat uit de eerste ronde tegen elkaar uit. Tegenstanders van Macron putten ook hoop uit volgende statistiek: de vorige twee presidenten -Nicolas Sarkozy en François Hollande- zijn er niet in geslaagd zich van een tweede ambtstermijn te verzekeren. De laatste die dat wel deed, was Jacques Chirac. In 2017 haalde Macron het na een tweede ronde tegen Marine Le Pen. Hij haalde daarin 66,10 procent (20,7 miljoen stemmen) tegen 33,90 procent voor Le Pen.

De stembussen blijven in de grote steden open tot 20.00 uur. Tot dan mogen er in Frankrijk geen exitpolls of resultaten gepubliceerd worden, maar in het buitenland mag dat wel al vroeger.