‘Europese landen moeten vooral stoppen met zeuren en aan de slag gaan’, zegt politicoloog Jonathan Holslag.
Het is lastig dat de machistische, pompeuze en met dictators flirtende Amerikaanse president Europa een spiegel blijft voorhouden. Maar dat heeft Europa in de eerste plaats te danken aan zijn eigen verzwakking, en in veel opzichten heeft Donald Trump het in zijn nieuwe Nationale Veiligheidsstrategie gewoon bij het rechte eind. West-Europa is zijn eigen graf aan het graven.
De Europese Unie, hoezeer ze ook behulpzaam was in het bezweren van enkele uitdagingen, zoals covid, blijft op geopolitiek vlak vooral een waas. In handel en investeringen, het domein waarop de Unie het grootste verschil kan maken, blijft het door een onsamenhangende combinatie van groene idealen en laksheid ten aanzien van concurrentievervalsers onze industrie het leven onmogelijk maken. Die economische verzwakking wordt gevolgd door politieke, maatschappelijke en militaire verzwakking.
‘Duitse chemische bedrijven bouwen ’s werelds grootste fabrieken in China om daar Russisch gas te gebruiken dat ze thuis niet meer mogen aankopen’, poneert de veiligheidsstrategie. Ludwigshafen verkast naar Guangdong. De nagel op de kop.
En zo zijn er nog veel meer bedrijven. Omdat Europeanen niet bereid zijn meer te betalen voor duurzame klimaatvriendelijke alternatieven, kunnen we niet zonder Russisch gas en voeren we dat via Made in China gewoon onrechtstreeks opnieuw in.
We mogen het dan onkies vinden dat Trump heult met dictators, maar nog schunniger zijn de Europese leiders die maar wat graag zaakjes regelen met Xi, Bin Salman, Al Thani en consorten.
We mogen het dan onkies vinden dat Trump zonder schroom heult met dictators, maar nog schunniger zijn de Europese leiders die als knaapjes maar wat graag zaakjes regelen met Xi, Bin Salman, Al Thani en consorten. Dan is Trump tenminste nog eerlijk.
Of neem Oekraïne. Europese leiders blijven Volodymyr Zelensky suf knuffelen en vinden het heerlijk heroïsch om op de trage trein het Oekraïense oorlogsgebied binnen te tuffen. Tot het op betalen aankomt, of Europees lidmaatschap, of toegang tot de markt. Dan wordt het allemaal flink wat ingewikkelder.
Een aantal commentatoren verklaarde de Nieuwe Veiligheidsstrategie al als een hybride oorlogsverklaring. Hoe lastig ik het zelf ook heb met Trump: de Amerikanen leggen vooral de vinger op de wonde. Ze leggen de breuklijnen bloot die al zichtbaar zijn, bevestigen bezorgdheden die al wijdverbreid bestaan. Europese landen moeten vooral stoppen met zeuren en aan de slag gaan.
Patriottisme is inderdaad een onmisbaar kenmerk van een gezonde samenleving. Niet dat het huidige Amerikaanse nationalisme als voorbeeld moet dienen, maar de Europese soevereiniteit, vrijheid en waardigheid zullen de komende jaren verder in het gedrang komen als niet alle burgers iets meer bereid zijn om er minstens spreekwoordelijk voor te knokken.
