De beslissing van de Europese Unie om een deel van het Noord-Ierse brexitprotocol te schrappen vanwege de problemen met vaccinleveringen, heeft tot bezorgdheid geleid in het Verenigd Koninkrijk. Met het instellen van controles wil Brussel voorkomen dat coronavaccins het Verenigd Koninkrijk in kunnen komen. De Britten vragen zich af waarom ze niet vooraf zijn ingelicht.
De Europese Commissie keurde vrijdag een ‘transparantiemechanisme‘ voor de export van coronavaccins goed. Farmabedrijven die met de Europese Unie een aankoopovereenkomst voor de leveringen van een coronavaccin hebben afgesloten, zullen voortaan expliciete toestemming moeten vragen als ze dat vaccin ook naar landen buiten de Unie willen exporteren. Dat mechanisme geldt ook ook aan de grens tussen Noord-Ierland en Ierland.
Volgens het brexitprotocol moeten alle producten zonder controles vanuit de EU naar Noord-Ierland vervoerd kunnen worden. De EU beroept zich nu echter op artikel 16 van het protocol, waardoor delen van de overeenkomst in bepaalde omstandigheden eenzijdig terzijde kunnen worden geschoven. De Noord-Ieren vrezen dat de overeenkomst hierdoor wordt ondermijnd. Premier Arlene Foster sprak in een mededeling over een ‘ongelooflijk vijandige daad’ van Europa. ‘Door artikel 16 op deze manier te gebruiken heeft de Europese Unie nogmaals getoond dat ze Noord-Ierland wil gebruiken wanneer dat haar uitkomt, maar op de meest vreselijke manier – rond de bevoorrading van een vaccin dat levens moet redden’, zei ze.
Foster heeft ondertussen gesproken met premier Boris Johnson en minister van Kabinetszaken Michael Gove. Die laatste nam al contact op met Brussel en ook de Ierse premier zou contact hebben gezocht met commissievoorzitter Ursula von der Leyen. Binnen Europese kringen was vrijdagavond te horen dat er nog gediscussieerd wordt over bepaalde aspecten van de regeling.
