‘De ontwapening van Noord-Korea is ongeloofwaardig’

REMCO BREUKER: 'Hun kernkoppen opgeven? Dat doen de Noord-Koreanen nooit.' © Carmen De Vos
Brecht Castel

Wat betekent de ontmanteling van een Noord-Koreaans raketlanceerplatform? Hoogleraar Korea-studies Remco Breuker kijkt verder dan de satellietbeelden.

Uit satellietbeelden blijkt dat Noord-Korea is begonnen met de ontmanteling van Sohae, een lanceerbasis voor langeafstandsraketten. Is dat een eerste reële stap in de ontwapening van het land, sinds de ontmoeting tussen de Amerikaanse president Donald Trump en de Noord-Koreaanse leider Kim Jong-un op 12 juni? Of bedriegt schijn? Hoogleraar Korea-studies aan de Universiteit van Leiden, Remco Breuker, oordeelt met kennis van zake.

De ontmanteling van de lanceerbasis Sohae wordt gezien als bewijs dat Noord-Korea ontwapent. Is dat het geval?

REMCO BREUKER: Voor die conclusie is het echt nog te vroeg. We zien op de satellietbeelden dat ze een basis ontmantelen, maar we weten niet of dat onomkeerbaar is. En zelfs als ze die basis volledig onklaar maken, dan betekent dat weinig. Noord-Korea heeft namelijk ook mobiele lanceerplatformen voor langeafstandsraketten in zijn bezit. Die zijn veel moeilijker te vinden.

Internationale waarnemers zijn niet welkom van het Noord-Koreaanse regime. Hoe geloofwaardig kan een denuclearisatie en ontwapening dan zijn?

BREUKER: Niet. Zolang we niet op de grond kunnen gaan kijken, blijft het een verhaal van als en indien. We zijn nu afhankelijk van wat we met een satelliet oppikken, terwijl we anders actief antwoorden kunnen gaan zoeken op belangrijke vragen.

Waar bouwt Noord-Korea zijn raketten? Waar bevinden die mobiele lanceerplatforms zich? Kan Noord-Korea die zelf ontwikkelen of komen die uit China? Dat zijn allemaal zaken die je vanuit de lucht tot op zekerE hoogte kunt bekijken, maar niet afdoende.

Noord-Korea is een slavenmaatschappij, die Trump door zijn ontmoeting heeft gelegitimeerd.

Hoewel Donald Trump dat stellig ontkent op Twitter heeft hij intern zijn ongenoegen geuit over de trage voortgang van de onderhandelingen met Noord-Korea. Heeft dat een impact gehad?

BREUKER: Eigenlijk wel, want Noord-Korea beseft dat die ontevredenheid gevolgen kan hebben. De kans is dan ook groot dat deze ontmanteling strategisch is gepland om Trump tegemoet te komen. Noord-Korea wil de onderhandelingen zo lang mogelijk rekken. De onderhandelingen zélf zijn namelijk het doel van Noord-Korea. Op die manier worden ze op het internationale toneel gelegitimeerd.

Hoe vlotten die onderhandelingen tussen de Verenigde Staten en Noord-Korea?

BREUKER: In de Amerikaanse beleving lopen de onderhandelingen goed, maar er komt bijzonder weinig uit voort. Noord-Korea ontkent nu zelfs dat het wil ontwapenen. Terwijl minister van Buitenlandse Zaken Mike Pompeo en president Trump hadden gezegd dat Noord-Korea dat ooit volledig wil.

Bovendien heeft Amerika al ontzettend veel water bij de wijn gedaan. In ruil komen er geen harde garanties voor denuclearisatie. Als pover schaamlapje probeert de administratie van Trump nu de aandacht te vestigen op de terugkeer van stoffelijke overschotten van Amerikaanse soldaten uit de Koreaanse oorlog. Zelfs daarover praten verloopt echter moeilijk. Voorlopig zijn ze nog niet veel verder gekomen, vrees ik.

Fundamenteel is er niets veranderd sinds de ontmoeting van Trump en Kim Jong-un in Singapore. In tegenstelling tot wat velen verwachtten.

In Noord-Korea zijn naar schatting 2,6 miljoen moderne slaven. Mensenrechtenschendingen zijn er meer regel dan uitzondering. Welke invloed kunnen de onderhandelingen hebben op de doorsnee Noord-Koreaan?

BREUKER: Enerzijds zal er misschien meer economische bloei komen. Hoewel vooral de elite daarvan zal profiteren, kan ook de gewone man een graantje meepikken. Dan heb ik het niet over economische vooruitgang door een echte openstelling van het land. Dat is zeer onwaarschijnlijk, vermits er sinds Singapore weinig heeft bewogen. Mogelijks komt er wel meer hulp voor Noord-Korea. Zo is het in het verleden ook gegaan.

Anderzijds is met de onderhandelingen elke hoop dat het regime ooit zal veranderen of vervangen wordt de grond in geboord. Noord-Korea is een slavenmaatschappij, die Trump door zijn ontmoeting heeft gelegitimeerd. Het verbaast me dat de Verenigde Naties en de internationale gemeenschap daar zo makkelijk aan voorbijgaan.

Lees ook:

Wat is nu de conclusie na de Trumpshow in Singapore?

Koreanoloog Remco Breuker: ‘Haal de draken uit Game of Thrones en je hebt Noord-Korea’

Partner Content