Brexit: wat gebeurt er vandaag?

De Britse premier Boris Johnson wil vandaag in het Lagerhuis een ‘betekenisvolle stemming’ over de deal met de Europese Unie (EU) over de brexit. Voorzitter van het Lagerhuis heeft dat maandagnamiddag geweigerd.

Zaterdag leed de Conservatieve regeringsleider een striemende nederlaag in het parlement. Dit stemde niet zijn brexit-akkoord maar schaarde zich met 322 tegen 306 stemmen achter een amendement van Tory-parlementslid Oliver Letwin.

Dat stelt dat de goedkeuring van het echtscheidingsakkoord wordt ingehouden tot de deal is omgezet in Britse wetgeving. Dat zorgde er automatisch voor dat Johnson nieuw uitstel van de Britse uittrede uit de EU moest vragen.

De premier wil dat het Lagerhuis vandaag/maandag duidelijk “ja” of “neen” zou zeggen omtrent het akkoord.

Stemming of niet?

Maar of er een stemming komt, hing af van het fiat van parlementsvoorzitter John Bercow. Hij kon oordelen dat er zaterdag reeds een stemming was en dat die niet zo snel kan worden overgedaan. Bercow besliste echter om de stemming niet te laten doorgaan.Bercow was van mening dat de motie van afgelopen zaterdag inhoudelijk dezelfde is als de motie die maandagmiddag voorligt. Dat is volgens de regels van het Britse parlement niet toegelaten. Bovendien nam Bercow ook in overweging of de omstandigheden indringend veranderd waren in vergelijking met afgelopen

Maar ook de oppositie kan nog stokken in de wielen steken. Zondag heeft Labour-schaduwminister voor de brexit Keir Starmer gezegd dat het aan de Britten toekomt om zich in een referendum uit te spreken over de deal. De grootste oppositiepartij kan de regering ook dwingen aan de Europese Unie te vragen om in een douane-unie te blijven. Wat volgens minister van Handel Liz Truss ’terug naar af’ betekent.

Dominic Raab: ‘Boris Johnson krijgt voldoende stemmen voor brexit-deal’

Minister van Buitenlandse Zaken Dominic Raab zei zondag in een interview met de BBC dat hij ervan overtuigd is dat de parlementsleden de deal deze week alsnog goedkeuren.

Volgens Raab kan premier Johnson op voldoende stemmen rekenen om de deal tegen de deadline van 31 oktober te bezegelen. Premier Johnson houdt overigens zelf vast aan die deadline, ondanks het feit dat hij wettelijk verpicht was om uitstel te vragen aan de EU. Raab wijst er nog op dat er binnen de EU ongerustheid heerst over een mogelijk uitstel van de brexit.

Ook zijn collega, Michael Gove, de zogenaamde brexitminister, is ervan overtuigd dat het Verenigd Koninkrijk uiterlijk 31 oktober uit de Europese Unie stapt.

Gove verklaart in een interview met Sky News dat ‘we een deal hebben waarmee we kunnen vertrekken op 31 oktober’. Hij beschuldigt de parlementsleden die voor het Letwin-amendement hebben gestemd ervan het proces moedwillig te hebben willen vertragen.

De regering zou intussen wel ‘Operation Yellowhammer’ hebben geactiveerd – het noodplan om een ‘no-deal brexit ‘af te handelen – omdat er geen garantie was dat de EU uitstel van de brexit zou aanvaarden.

Wat zegt de Europese Unie?

De ambassadeurs van de 27 EU-landen kwamen zondagochtend in Brussel bijeen om het juridische proces van ratificatie van een brexit-akkoord voort te zetten. De Europese Unie zou bereid zijn om het Verenigd Koninkrijk tot februari 2020 brexituitstel te geven als de Britse premier Boris Johnson er niet in slaagt om voor 31 oktober een brexitovereenkomst door het Britse parlement te loodsen. EU-diplomaten bekijken meerdere uitstelopties, aldus ingewijden.

De lidstaten hebben het akkoord maandag goedgekeurd en sturen het nu naar het Europees Parlement. Omdat de Europese leiders het brexit-akkoord dat vorige donderdag met de Britse premier Boris Johnson werd bereikt op hun Europese top reeds goedkeurden, was het groen licht op ministerieel niveau – in de Raad – slechts een formaliteit. Het akkoord verhuist nu naar het Europees Parlement, dat het net als het Britse Lagerhuis moet ratificeren. De Europarlementsleden hebben al aangegeven dat ze pas willen stemmen wanneer duidelijk is dat het parlement in Londen het akkoord kan steunen.