Brandgevaar Notre-Dame geweken: ‘Nu nagaan of structuur zal standhouden’

Het brandgevaar is geweken aan de Parijse Notre-Dame. Dat zei de Franse staatssecretaris Laurent Nuñez, toegevoegd aan Binnenlandse Zaken, dinsdagochtend. ‘Nu dat gevaar geweken is, moeten we nagaan of de structuur zal standhouden na de zeer zware brand van afgelopen nacht.’

‘De brand is nog niet helemaal geblust, maar wel onder controle, al zijn er nog enkele kleinere brandhaarden’, zegt Nuñez. In de nacht van maandag op dinsdag flakkerde de brand op enkele plaatsen in de torens opnieuw op: het was dus kwestie voor de brandweer om te vermijden dat die opflakkeringen zich verder verspreidden.

In de kathedraal waren omstreeks 7 uur nog een honderdtal brandweermannen aan het werk. Een groot deel van de nacht waren 400 brandweermannen aan het werk. Een van hen raakte lichtgewond. ‘We hebben veel geluk gehad’, aldus korpschef Jean-Claude Gallet. ‘Een brand van deze omvang heeft een impact op de structuur, we moeten ons er nu van verzekeren dat die structuur nog altijd stabiel is’, zegt Nuñez.

‘Zo kunnen we weten of de brandweer naar binnen kan gaan. Dat hebben ze deze nacht, met veel moed, gedaan: ze zijn de torens binnengegaan om de brand van binnen aan te pakken, om een instorting te vermijden. Zonder die actie, met gevaar voor eigen leven, was dat zeker gebeurd.’

‘De tijd was in ons nadeel, de wind was in ons nadeel, we moesten weer het overwicht krijgen’, zegt brandweerwoordvoerder Gabriel Plus. ‘Onze prioriteit was het redden van de klokkentorens, en die zijn gered. Stel u voor: het skelet van die toren geraakt, de klokken die naar beneden storten, dat was echt onze vrees. De Parijse brandweer bekommert zich meestal om het redden van mensen, maar hier ging het echt om het vrijwaren van voorwerpen, van te redden wat er nog te redden was, en dus keuzes maken.’

De exacte omvang van de schade is nog niet bekend, maar duidelijk is wel dat het monument er erg aan toe is. Zo is onder andere de torenspits ingestort en ging het grootste gedeelte van het dakgeraamte in vlammen op. De structuur en twee torens van het gebouw zouden echter gevrijwaard zijn.

‘Grootste deel van de kunstschatten is gered’

Het grootste deel van de kunstschatten en relikwieën is uit de brandende Notre-Dame gered kunnen worden. Dat heeft de Franse minister van Cultuur Franck Riester dinsdagochtend gezegd aan nieuwszender LCI. Eerder was al bekend dat de voor katholieke gelovigen belangrijke doornenkroon geëvacueerd is. Die bevindt zich nu in het Parijse stadhuis.

Riester wees erop dat er een echt risico bestond dat de noordelijke klokkentoren de brand niet zou overleven. “En dat zou geleid hebben tot de volledige instorting van de Notre-Dame”, zei Riester. De uitzonderlijke moed van de brandweer heeft dat verhinderd, aldus Riester. Voor de Franse minister moet de focus nu liggen op de heropbouw. “We hebben nog altijd de vakkennis om zo’n gebouw te bouwen.”

Onderzoek naar ‘onopzettelijke vernieling door brand’

Het Franse parket heeft een onderzoek geopend naar de oorzaak van de brand. In een communiqué liet het parket maandagavond weten dat het de ‘onopzettelijke vernieling door brand’ onderzoekt. De onderzoekers houden ernstig rekening met de piste van een ‘accidentele brand door werken aan het dak van de kathedraal’, zou een bron dichtbij het onderzoek hebben gezegd.

In Parijs zijn speurders in de nacht van maandag op dinsdag gestart met het verzamelen van de getuigenissen van de arbeiders die aan de slag waren op de werf van de Notre-Dame. Dat heeft het parket van Parijs gemeld.

Het lijkt erop dat het vuur ontstond aan de steigers die op het dak van de kathedraal waren geïnstalleerd. Er waren al enkele maanden werken bezig aan het monumentale bouwwerk.

Bij de bluswerken werden 18 brandslangen gebruikt, sommige gemonteerd op mechanische armen. Het inzetten van blusvliegtuigen, zoals de Amerikaanse president Donald Trump in een tweet suggereerde, werd uitgesloten omdat dit de integrale structuur van het gebouw kan doen instorten. Op het toppunt van de brand stond maar liefst tweederde van het dakgeraamte in lichterlaaie.

Macron: ‘We zullen deze kathedraal heropbouwen’

‘Het ergste is vermeden, ook al is de strijd nog niet helemaal gewonnen’, verzekerde de Franse president Emmanuel Macron maandagavond. Hij uitte zijn erkenning voor de zowat 500 brandweermensen die de vlammen sinds 18.50 uur onder controle proberen te krijgen en prees hun moed. ‘We zullen, allen samen, deze kathedraal heropbouwen’, zei de president ter plaatse aan de verzamelde pers, ‘want dat is wat de Fransen verwachten, want dat is wat onze geschiedenis verdient’.

‘De Notre-Dame is onze geschiedenis, onze literatuur, onze verbeelding, de plek waar we al onze grootse momenten hebben beleefd’, aldus nog Macron, die onder andere werd vergezeld door premier Edouard Philippe en burgemeester van Parijs, Anne Hidalgo.

Het Vaticaan reageert met ‘ongeloof en verdriet’ op de zware brand. De kathedraal is een ‘symbool van het christendom, in Frankrijk en in de rest van de wereld’, luidde het. ‘We uiten onze verbondenheid met de Franse katholieken en met de Parijse bevolking. We bidden voor de brandweer en voor al degenen die hun uiterste best doen om deze dramatische situatie het hoofd te bieden’, verklaarde het Vaticaan in een communiqué.

De VN-organisatie voor Cultuur Unesco liet weten ‘zich achter Frankrijk te scharen om dit onschatbaar patrimonium te redden en te rehabiliteren’. ‘Een belangrijke plaats van het katholiek geloof is aan het branden’, zei het Franse episcopaat bij monde van woordvoerder Vincent Neymon. De kathedraal is een ‘levend symbool van het katholiek geloof’.

Ook de Belgische premier Charles Michel heeft zijn steun betuigd. Hij liet via twitter weten erg geëmotioneerd te zijn. ‘Victor Hugo, een deel van de Geschiedenis van Frankrijk, van Europa. Mijn gedachten voor en mijn steun aan onze Franse vrienden’, twitterde de premier maandagavond.

De klokken van de Kathedraal van Sint-Michiel en Sint-Goedele in Brussel hebben om 22.30 uur gedurende zeven minuten geluid naar aanleiding van de brand in de Notre-Dame. ‘De Belgische Kerk is ontzet en teneergeslagen omwille van de vernieling van dit symbool van geloof en geschiedenis. We voelen mee met het verdriet van de Fransen’, zei woordvoerder Tommy Scholtes van de bisschoppenconferentie van België.

‘Heropbouw zal decennia duren’

De heropbouw van de Notre-Dame zal ‘decennia’ in beslag nemen, voorspelt Eric Fischer, directeur van de Fondation de l’OEuvre Notre-Dame, in een interview met het Franse persagentschap AFP. De stichting waakt over het patrimonium van de kathedraal van Straatsburg.

Gezien de enorme omvang van de noodzakelijke werken, die betrekking hebben op diverse aspecten zoals het hout- en metaalwerk, de stenen structuur, de dakbedekking en de technische installaties, zullen bijna alle bouwdisciplines ingeschakeld moeten worden, zegt hij. Fischer prijst zich gelukkig dat Frankrijk over een goed netwerk van bedrijven, gaande van bekwame ambachtslieden tot grotere gespecialiseerde firma’s, beschikt, ‘die erg bedreven zijn in het onderhoud en het herstel van het patrimonium’.

Of en hoe goed de architecten en restauratiefirma’s erin zullen slagen om het monumentale gebouw nauwkeurig te reconstrueren, zal afhangen van de hoeveelheid documentatie en kopieën, schat hij.

Nationale collecte voor herstel

In Frankrijk zal er een nationale collecte worden gehouden voor de heropbouw van de Notre-Dame. De geldinzameling zal vanaf dinsdag worden georganiseerd door de Franse instelling Fondation du patrimoine. Dat heeft de instelling zelf laten weten.

‘Om tegemoet te komen aan de vele verzoeken heeft de Fondation du patrimoine beslist om een nationale collecte te houden voor de heropbouw van de Notre-Dame van Paris’, luidt het in een communiqué. De collecte zal beschikbaar zijn vanaf dinsdag 16 april ’s middags op de website www.fondation-patrimoine.org. De Fondation du patrimoine is een privéorganisatie die zich inzet voor de bescherming en promotie van het Franse patrimonium.

De investeringsmaatschappij Artemis van de Franse familie Pinault gaat 100 miljoen euro vrijmaken voor de heropbouw van de Notre-Dame. Dat heeft de Franse zakenman François-Henri Pinault in een communiqué aangekondigd.

‘Deze tragedie treft alle Fransen, en niet enkel degenen die gehecht zijn aan de spirituele waarden. Geconfronteerd met een dergelijk drama is het ieders wens om deze parel van ons erfgoed zo snel mogelijk nieuw leven in te blazen’, schrijft de voorzitter van de familiale holding en de luxegroep Kering. ‘Mijn vader (François Pinault, nvdr) en ikzelf hebben besloten om met onmiddellijke ingang via de fondsen van Artemis een bedrag van 100 miljoen euro te deblokkeren om bij te dragen aan de inspanningen die voor de volledige heropbouw van de Notre-Dame nodig zijn’, klinkt het nog.

Luxeholding LVMH en familie Arnault schenken 200 miljoen euro

Het Franse luxegoederenconcern LVMH en de familie Arnault hebben dinsdag aangekondigd dat ze 200 miljoen euro schenken aan een fonds voor de heropbouw van de Notre-Dame. “De familie Arnault en de groep LVMH, solidair met deze nationale tragedie, sluiten zich aan bij de heropbouw van deze buitengewone kathedraal, symbool voor Frankrijk, zijn erfgoed en zijn eenheid”, aldus de familie in een persbericht. LVMH bezit onder meer Louis Vuitton, Moët & Chandon en Hennessy.

In de nacht van maandag op dinsdag maakte de investeringsmaatschappij Artemis, van de Franse familie Pinault, bekend dat ze 100 miljoen euro gaat vrijmaken voor de heropbouw van de Notre-Dame. Zakenman François-Henri Pinault is voorzitter van de familiale holding en de luxegroep Kering, die onder meer Gucci, Yves Saint Laurent en Balenciaga in portefeuille heeft. In de Forbes-lijst van rijkste Fransen van 2018 staat Bernard Arnault op nummer 1. François Pinault, vader van François-Henri, volgt in het spoor van Arnault – hij heeft een fortuin van enkele tientallen miljoenen euro’s minder.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content