België bekleedt de twaalfde plaats op de internationale ranking van de persvrijheid die Verslaggevers zonder Grenzen jaarlijkse opstelt. Dit land zakt drie plaatsen als gevolg van de geplande besparingen bij openbare omroep VRT.
De VRT moet besparen van de Vlaamse regering, een inspanning die de openbare omroep zelf op 40 miljoen euro schat tegen 2024. Begin december kwamen daarom nog 1.200 personeelsleden van de VRT op straat. Die besparingen ‘hebben bijgedragen aan een terugval van België in de ranking’, zegt Verslaggevers zonder Grenzen (VZG, ook wel gekend als Reporters zonder Grenzen) in het dinsdag gepubliceerde jaarrapport.
De organisatie meent dat de persvrijheid achteruitgaat in West-Europa, ‘vooral vanwege nieuwe vormen van financieel management bij de publieke radio en tv, zonder veel aandacht voor de vrijheid van informatie’. Behalve naar België verwijst Verslaggevers zonder Grenzen daarmee naar Luxemburg, dat op de zeventiende plaats staat. ‘Een deel van de redactie van de openbare radio verwijt de regering inmenging en ging daartegen op een ongeziene manier in het verzet.’
Online bedreigingen
VZG haalt in het rapport ook uit naar Hongarije, dat zich op de 89ste plaats bevindt, en ‘waar een autoritaire omwenteling zich bevestigt’. In Polen, op plaats 62, heeft ‘de greep van de regering op justitie’ ook gevolgen voor de media. De rankings van Bulgarije (111), Montenegro (105) en Albanië (84) zijn eveneens ondermaats.
VZG heeft het over pogingen om journalisten aan de kant te schuiven, hen op te sluiten of hen lastig te vallen met gerechtelijke procedures. Frankrijk verliest dan weer twee plaatsen en belandt op plaats 34. VZG klaagt het geweld aan van de ordediensten, maar ook van betogers, vooral tijdens het protest van de Gele Hesjes.
Verder nemen de online bedreigingen toe. Zelfs Noorwegen, dat de ranking aanvoert, ontsnapt daar niet aan, net als Finland, dat prijkt op plaats twee. Zweden en Nederland, respectievelijk op plaats vier en vijf, verliezen zelfs een plaats vanwege cybergeweld tegen journalisten. Denemarken stijgt zo naar plaats drie.
Ondanks alles blijft Europa het continent ‘dat het meest gunstig staat tegenover de persvrijheid’. Daarna volgen Noord- en Zuid-Amerika, Afrika en de Aziatisch-Pacifische regio. De zone Oost-Europa/Centraal-Azië is voorlaatste, het Midden-Oosten en Noord-Afrika de hekkensluiter.
