Affaire-Selmayr: ‘Door zijn hoofd op het kapblok te leggen, gaf Juncker een signaal’

Bart Staes, lid van de Begrotingscommissie die de zaak onderzoekt, vreest dat de storm snel zal gaan liggen.

Een mooie promotie kan een nog mooiere promotie verbergen. Vraag maar aan de Europese Commissie. Op 21 februari benoemde voorzitter Jean-Claude Juncker zijn kabinetschef Martin Selmayr tot adjunct-secretaris-generaal van de Commissie. Enkele minuten later maakte de zittende secretaris-generaal Alexander Italianer bekend dat hij ontslag zou nemen. Waarop Juncker voorstelde om de kersverse adjunct Selmayr tot secretaris-generaal te kronen.

De flitsbenoeming van Selmayr wekte onvrede in het Europees Parlement. Er volgde een onderzoek en een pittige vragenlijst aan het adres van de Commissie. De antwoorden vond Europees Parlementslid Bart Staes (Groen) het voorbije weekend in zijn mailbox. ‘Volgens de Commissie is er niks onwettigs gebeurd’, vertelt Staes. ‘De Commissie schetst in haar antwoorden een wonderlijk scenario. Daarin kwam de net benoemde adjunct Selmayr plots – als een deus ex machina – uit de lucht vallen als de ideale kandidaat om Italianer op te volgen. De Commissie zegt dat het zo snel moest gaan omdat ze vreesde dat er in het andere geval ‘externe druk’ zou worden uitgeoefend. Een vreemd argument. Een Commissie die bang is voor externe druk? Dat roept vragen op over de ruggengraat die de Commissie heeft bij andere beslissingen.’

Over welke druk heeft de Commissie het in de zaak-Selmayr?

Bart Staes: Eind februari was er een bijeenkomst van de Europese Raad waar ongeveer alle Europese regeringsleiders aanwezig waren. Ik vermoed dat Juncker daar druk verwachtte van Emmanuel Macron.

Op een bijeenkomst van de EVP vorige week zou Juncker hebben gezegd dat hij zijn lot aan dat van Selmayr verbindt. Vanwaar die arrogantie?

Staes: Het lijkt me een vorm van chantage. Vergeet niet dat er tot voor kort nog grote eensgezindheid was onder de fracties in het parlement. Van rechts over de drie grote centrumpartijen tot links: overal was er scherpe kritiek op deze benoeming. Door zijn hoofd op het kapblok te leggen, gaf Juncker de drie grote fracties een signaal. In feite zegt Juncker hier dat kritische parlementsleden met vuur spelen, wat hun fracties grote schade kan berokkenen.

U verwacht niet dat de drie grootste fracties de zaak op de spits zullen drijven?

Staes: Nee, ik vermoed dat de crisis al bezworen is. Dat leid ik ook af uit het feit dat Juncker zich niet persoonlijk hoeft te verantwoorden voor de Begrotingscommissie van het parlement ( 27 maart, nvdr). De kleinere partijen hadden dat geëist, maar de drie grote fracties voeren aan dat Juncker niks met de zaak te maken heeft. Ze zetten hem dus uit de wind.

Mogen we besluiten dat alle heisa over deze benoeming nergens toe zal leiden?

Staes: Nee. In onze vragen aan de Commissie hebben we ook voorgesteld om na te denken over de manier waarop ambtenaren in de instellingen worden benoemd. De Commissie heeft geantwoord dat ze daartoe bereid is. Dat is goed nieuws, want ook in de andere Europese instellingen loopt de politisering zwaar uit de hand.