‘Waterlink en Antwerps OCMW moeten recht op drinkbaar water garanderen voor alle inwoners’

‘Betaalbaar drinkwater voor iedereen moet het streefdoel zijn voor Waterlink en het sociaal beleid van de stad Antwerpen’, schrijft Dirk Avonts (Groen). Hij pleit voor één watermeter per wooneenheid.

Deze gekende slogan van het Rode Kruis inzake eerste hulp bij brandwonden, is ook van toepassing op de waterdistributie. Je draait de kraan open en overvloedig stroomt het water. De afrekening van het verbruik komt later, en deze factuur is voor steeds meer mensen een brandende wonde in hun portemonnee. Het hoge aantal waterafsluitingen in het Antwerpse was de aanleiding om vertegenwoordigers van Waterlink uit te nodigen op de Raad voor Maatschappelijk Welzijn van 30 april.

Doorschuiven van de waterrekening

De twee dames van Waterlink hadden zich goed voorbereid en toonden via een gedetailleerde presentatie de vele stappen en overlegmomenten om klanten de gelegenheid te bieden om hun waterfactuur te betalen. En als dat op het einde van de lange rit niets oplevert, dan zijn er twee wegen: afsluiting van de watertoevoer als finale dwang, of doorgeven van het schulddossier aan een gerechtsdeurwaarder.

Waterlink gaat ervan uit dat waterafsluiting een mildere maatregel is… Maar deze gedachtegang van waterlink schuift het finale eindspel inzake de betaling van achterstallige waterfacturen door naar het OCMW, waar de maatschappelijk werkers verdrinken onder het aanzwellende werk en er dan nog een ‘incasso-taak’ bij krijgen om op een ‘sociaal verantwoorde’ manier de schuld aan Waterlink te vereffenen: onderhandelen van een afbetalingsplan, bemiddelen bij Waterlink, en financiële steun vragen via de geijkte OCMW-kanalen.

Oplossingen liggen voor de hand

Deze lijdensweg voor klant, Waterlink en OCMW is niet nodig, als aan de bron van de betalingsproblemen gewerkt wordt, en daar hoorde ik donderdagavond tijdens de OCMW-raad vooral een grote stilte. Toch zijn de problemen genoegzaam gekend en de oplossingen voor de hand liggend.

Eén watermeter per wooneenheid. Dat moet een duidelijk streefdoel zijn voor Waterlink, én OCMW. Want nu werkt Waterlink met ‘klanten’ en dat zijn in feite contactpersonen die verantwoordelijk zijn voor het beheer van de watermeter, én de betaling van de waterfactuur. Zijn er meerdere bewoners afhankelijk van dezelfde watermeter, dan komt de last van het innen van het waterverbruik van de andere bewoners op de schouders van de ‘klant’ van Waterlink. Dat is ‘op maat’ van Waterlink, maar niet op maat van kwetsbare klanten, die niet in staat zijn om deze complexe vereffening op zich te nemen.

‘Slimme’ watermeter

Een aanzwellende factuur die niemand wil betalen is dan een onvermijdelijk gevolg. Waterlink gaf duidelijk aan dat het installeren van één watermeter per wooneenheid voor hen geen prioriteit is, want technisch vaak niet mogelijk en te duur. Waarom technisch niet mogelijk? Dat werd niet uitgelegd, en het prijskaartje van één watermeter per wooneenheid, werd niet op tafel gelegd.

Maar Waterlink is wel met de toekomst bezig. Een ‘slimme’ watermeter is volop in ontwikkeling en binnenkort start een pilootproject. De woordvoerder van Waterlink was bijzonder enthousiast, ik minder… De in ontwikkeling zijnde slimme watermeter laat toe om ‘vanop afstand’ de stand van de watermeter af te lezen, en ook het verbruik permanent in de gaten te houden. Dan is het mogelijk om lekkage snel te detecteren en te handelen.

Hoe? Door ‘vanop afstand’ een signaal te geven om de kraan voor de watertoevoer af te sluiten. Gelukkig kan het opnieuw open draaien van de waterkraan ook ‘vanop afstand’. Slim en op maat van Waterlink. Maar wat heeft de watergebruiker er aan? Misschien kan die slimme watermeter uitgerust worden met een prepaid-systeem, zoals dat al het geval is bij ‘budgetmeters’ voor gas en elektriciteit, die bij een slimme toepassing ervoor kunnen zorgen dat een schuld niet oploopt, en een afbetaling ‘in de budgetmeter’ kan gestoken worden. Maar inbouwen van een prepaid-systeem is niet voorzien bij de verdere ontwikkeling van de slimme watermeter. Spijtig, een gemiste kans.

Wegwerken van dammen en waterkolken

Gelukkig voelde voorzitter, Fons Duchateau, dat het OCMW initiatief moet nemen om waterschulden aan te pakken. Zijn voorstel om binnen de schoot van het OCMW een ‘water-werkgroep’ op te richten is een eerste stap. Het geeft het OCMW een regierol om via doorlichting van waterschulden complexe armoede op het spoor te komen en te verhelpen. Een volgende stap is het werk maken van een transparante en heldere waterdistributie door het wegwerken van de vele dammen en waterkolken in het huidige waterbeleid. Betaalbaar drinkwater voor iedereen moet het streefdoel zijn voor Waterlink en het sociaal beleid van de stad.