Wat is er zo schadelijk aan namaakproducten?

In 2017 nam de Economische Inspectie van de FOD Economie 432.531 namaakgoederen in beslag. Maar wat is er zo kwalijk aan namaakproducten en wat maakt een product aantrekkelijk om na te maken? Vier vragen aan Bruno Merlevede, professor Economie UGent.

Wat is er zo kwalijk aan die namaak?

BRUNO MERLEVEDE: In veel gevallen zijn die nepgoederen van lagere kwaliteit, die verkocht worden aan dezelfde prijs. Het verschil met echte producten is vaak klein omdat ze zo goed zijn nagemaakt. Maar door lagere productiekosten zijn de winstmarges veel groter. Als het product dan niet aan de verwachtingen voldoet, schaadt dat de merknaam van het origineel product.

Bestaat er een onderscheid tussen namaak?

MERLEVEDE:Typisch voor namaakproducten is dat de originele producten redelijk duur zijn, zoals handtassen. Er zijn twee soorten namaak te onderscheiden. Ten eerste kunnen fabrikanten proberen om een product zo perfect mogelijk na te maken en die in winkels aan de reguliere prijs verkopen. Ten tweede is er ook een hele industrie die dure merken nabootst mits een kleine variatie. Een T-shirt van ‘Hugo Bass’ bijvoorbeeld. Dat product is kwalitatief van een laag niveau maar het leunt aan tegen het origineel product dus kunnen producenten rekenen op een hogere winstmarge. Dat is de essentie voor de namaakindustrie, zich enten op duurdere merken met een lagere productiekost.

Wat zijn de kenmerken van een winstgevend namaakproduct?

MERLEVEDE:Iets eenvoudig namaken op grote schaal, kan flink wat winst opleveren. Hoe hoger de winstmarge per product hoe beter. Bijvoorbeeld sigaretten, als die in heel grote aantallen verkocht worden en de productiekost laag gehouden kan worden. Eveneens belangrijk – als het product in het buitenland wordt geproduceerd – is het volume en gewicht van het product. Anders worden de transportkosten te hoog.

Wie zit daarachter?

MERLEVEDE: Een voorbeeld: georganiseerde misdaadgroepen slijten voedsel als biovoedsel, terwijl het om regulier voedsel gaat. Als je iets kan produceren als wit product maar kan verkopen als biogecertifeerd heb je enorme winsten. Dat is voor hen een belangrijke bron van inkomsten en ze kunnen door de mazen van het net glippen omdat de regelgeving omtrent ‘biolabels’ niet sluitend is.