Twee kanttekeningen over architectuur

Brede reflecties over architectuur van Rotor en Yona Friedman.

De Franstalige Gemeenschap selecteerde een concept van het Brussels collectief Rotor als bijdrage voor het fraaie Belgische paviljoen op de 12e Biënnale van de Architectuur van Venetië.

Onder de titel “Usus/Usures” (gebruik/slijtage) wist Rotor een mooi geheel van gebruikte fragmenten uit zowel private als publieke architectuur te draperen doorheen de volumes/ruimtes van het lichtrijke nationale paviljoen.

De gerecupereerde stukken vasttapijt, traprelingen, rubberen toestanden vanuit de metro, zitbanken …. gelijken op een goed gedoseerde expo minimale kunst… maar is dat niet.

Het gaat hier om architecturale ready-mades die in de context van de beeldende kunst zeker en vast zouden verbleken bij wat kunstenaars zoals Gordon Matta-Clark, Michael Asher en vele anderen ooit de architectuur aandeden.

Het Belgisch paviljoen is te mooi om waar te zijn; de door Rotor zorgvuldig toegeëigende fragmenten architectuur worden geënsceneerd als in een montage/collage en ogen als één mooi geheel waarbij de aparte items bij nader toezien niet zonder ironie worden voorzien van uitleg en commentaar.

Het presenteert allemaal heel proper maar de finale zeggingskracht ontsnapt de bezoeker zodat eerder de neiging opborrelt deze presentatie te beoordelen vanuit esthetische standpunten die uiteindelijk blijven haperen bij het begrip poëzie en bij de gedachte dat een dergelijke ironische vertoning wellicht alleen afkomstig kan zijn uit een Belgische hoek. .

Nochtans is het achterliggend concept na te denken over het recupereren en hergebruiken van industriële rest-materialen een méér dan maatschappelijk relevante probleemstelling.

Die probleemstelling wordt hier in Venetië te veel een zaak van frisse esthetiek en de rest van het verhaal dient de bezoeker te lezen in het boekje dat in het overaanbod van boekjes en andere publicaties op zo een Biënnale niet meteen de weg vindt naar de modale bezoeker.

Nog tot 21 november in de context van de Biënnale van de Architectuur in Venetië.

Op die Biënnale van de architectuur in Venetië viel op hoe architecten, planologen, urbanisten en kunstenaars fel begaan zijn met ons samenleven in de toekomst. Hoe zal de wereld de aangroei van de bevolking kanaliseren in omstandigheden waarin het leven zelf, het transport, de mobiliteit en de productie van voedsel haalbaar blijft …

Veel grootsteden zoals Tokyo en Parijs doen nu volop beroep op de meest vooraanstaande denkers om grondig te reflecteren over hoe de grote steden zich nu al kunnen voorbereiden op de toekomst die zal worden “geteisterd” door onrustwekkende “getallen”.

Het viel ook op dat op dit grote internationale platform met geen woord werd gerept over de stad Brussel, de Europese hoofdstad die binnenkort ook zal worden geconfronteerd met een substantiële toename van een multi-culturele bevolking… en met veel meer administratieve bedrijvigheid zodat de leeftbaarheid van de stad nog meer onder druk komt te staan. Ja…

Yona Friedman
Onder impuls van Philip Aguirre die met “l’édition populaire” in de Bloemstraat in Antwerpen een vitrine-project programmeert, werd in samenwerking met kunstenaar Nico Dockx een bescheiden maar krachtig projectje opgezet met de fabuleuze en bijna negentig jaar “jonge” Hongaars-Franse architect Yona Friedman.

Zijn werk is tegelijk utopisch en concreet en stelt grosso moddo dat de architectuur flexibel moet zijn, ondergeschikt en wegcijferbaar. Yona Friedman leunde met zijn utopische gedachten – net zoals Antwerpenaar Luc Deleu meer aan bij de wereld van de kunst dan bij de serieuze wereld van de architectuur. Yona Friedman is bekend met zijn plannen voor zwevende steden palen waaronder op de begane grond het openbaar transport wordt georganiseerd en de zwevende huizen modulair wijzigbaar zijn al naargelang de veranderende en wisselende samenstelling van het gezin.

Yona Friedman’s modellen werden overal ter wereld gepresenteerd op tentoonstellingen en voor zijn klare tekeningen en verstaanbare plannen kreeg hij net zoals voor zijn animatiefilmpjes op basis van getekende blokjes heel veel erkenning.

“L’édition populaire” organiseert tot begin volgend jaar een vitrine-project gebaseerd op “Métropole Europe”, een project van Yona Friedman dat resulteerde in een al even prachtige editie in beeld gebracht door Nico Dockx. Op een ontwapenende grafische manier doet Yona Friedman zijn ideeën uit de doeken over hoe hij de steden zoals Londen, Straatsburg, Brussel, Parijs en Lyon “ziet” als één metropool die hij beschouwt als een “non-megapolis” waarbinnen de steden in onderlinge connectie staan via goed openbaar vervoer.

In de haast kinderlijke tekeningen zit een interview verwerkt met Yona Friedman die de auteurs Nico Dockx en Philip, Aguirre voerden met de frisse denker in zijn woonplaats Parijs.

Luk Lambrecht

Nog tot begin 2011 loopt het vitrine-project in de Bloemstraat 20 in Antwerpen.











Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content