F-16-dossier: het afweergeschut lijkt stilaan op

Steven Vandeput © Belga
Stavros Kelepouris
Stavros Kelepouris Journalist Knack.be

De oppositie blijft met veel vragen zitten in het F-16-dossier. Maar na de hoorzitting met de legertop en Amerikaanse experten, staat minister Vandeput heel wat steviger in zijn schoenen. ‘Er is geen smoking gun.’

‘Men moet stilaan tot het besef komen dat aan alles een einde komt. Ook aan de F-16.’ De woorden zijn van minister van Defensie Steven Vandeput, die zich in de plenaire zitting van de Kamer kwam verdedigen in de veelbesproken F-16-saga. Hij deed dat gesterkt door het resultaat van de hoorzittingen die woensdag plaatsvonden in de Kamercommissie Defensie.

Daar werd urenlang woord-tegen-woord gespeeld. Kolonel-luitenant Rudi Decrop, de klokkenluider in het dossier, had er eerst getuigd over zijn visie op een levensduurverlenging van de F-16’s. De studies die enkele weken geleden opdoken, waren wat hem betreft wel relevant. Wat meer was: een verlenging van zes jaar van het Belgische F-16-programma zou ons land volgens hem geen geld kosten maar integendeel 900 miljoen euro aan besparingen opbrengen. De gevechtsvliegtuigen kunnen, aldus Decrop, zelfs nog 20 jaar ingezet worden – het prijskaartje van dat scenario schatte hij op 1 miljard euro. De verwondering bij de Kamerleden was groot.

Maar daarmee was verre van alles gezegd. Kolonel Peter Letten, de overste van Decrop tot aan zijn overplaatsing, was het hoegenaamd niet eens met die inschattingen. Even later veegden de experten van Lockheed Martin en de Amerikaanse luchtmacht een mogelijke verlenging helemaal van tafel. De Belgische F-16’s zijn erg oude types, en niemand ter wereld heeft een poging ondernomen om die performant te houden voorbij de vastgelegde grens van 8.000 vlieguren. Wil ons land dat wel doen, dan zal dat een erg dure oefening worden.

U gelooft wat u gelooft.

Minister Steven Vandeput

De vraag of de F-16’s snel vervangen moeten worden, werd zo herleid tot een kwestie van één tegen allen. Bij de oppositie werd getwijfeld aan de onafhankelijk van de Lockheed-experten – de constructeur is immers ook in de running om het nieuwe gevechtsvliegtuig voor ons land te leveren – maar de argumenten van de Amerikanen sneden wel hout.

Vanmorgen had minister Vandeput al verduidelijkt dat de aankoopprocedure voor een nieuw vliegtuig niet opgeschort zou worden, gelet op de verklaringen in de hoorzitting. Vervelend was weliswaar dat Buitenlandminister Didier Reynders (MR) op de Franstalige radio suggereerde dat dat misschien wel kon gebeuren. ‘Een politiek probleem’, noemde Groen-Kamerlid Wouter De Vriendt die tegenstelling. ‘Het besluitvormingsproces is dodelijk aangetast, aldus Dirk Van Der Maelen (SP.A).

‘Iedereen die hier passeert, komt liegen – er is maar één iemand die de waarheid vertelt,’ zo vatte Vandeput het standpunt van de oppositie samen, verwijzend naar de onenigheid tussen Decrop en de andere experten. ‘U gelooft wat u gelooft.’

Aan de lichaamstaal van de minister viel te merken dat zijn departement de rug heeft gerecht. De kritiek op zijn positie, op de onafhankelijkheid van de audits, over het studiewerk van de regering: hij legde het allemaal naast zich neer. De memo van Lockheed Martin ‘is niet meer dan ze is’: ‘Een document van geen tien bladzijden, ontwikkeld om aan gezond beheer van de vloot te doen.’ En nog: ‘Er is geen smoking gun.’

Zijn kabinet heeft zich ook nooit actief gemengd in de onderzoeken van de afgelopen weken, zo verklaarde hij nog. ‘Ik heb nooit volledige mailboxen opgevraagd.’ Wel zou hij geïnformeerd hebben of er contact geweest is vanuit het leger met het kabinet.

De enige kritiek die wel nog door het pantser van Vandeput raakte, was die van binnen de meerderheid. Tim Vandenput (Open VLD) nam geen genoegen met het auditverslag waarin gesteld werd dat het leger de studies over de F-16 niet moest doorspelen naar het politieke niveau. ‘Na de hoorzittingen van gisteren is mijn fractie niet van mening veranderd. Van deze info had u moeten weten, het parlement had ervan moeten weten. Ook als de informatie niet relevant of opportuun was.’

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content