Rik Van Cauwelaert

‘Schending mensenrechten in Belgische gevangenissen’

Rik Van Cauwelaert Rik Van Cauwelaert is directeur van Knack.

De federale regering had het nog zo beloofd: er zou niet worden bespaard op Justitie. En toch. Nu blijkt er zelfs geen geld meer voor extra cipiers in de overvolle gevangenissen. Getergd door een falende federale overheid heeft ook de Centrale Toezichtsraad voor het Gevangeniswezen zijn werk opgeschort.

‘Beschamend’ noemde de Centrale Toezichtsraad voor het Gevangeniswezen in zijn jongste jaarraport (2008-2010) de toestand in de Belgische gevangenissen. De huisvesting van de gevangenen is volgens de raad zo ondermaats dat die eigenlijk een aanslag betekent op de menselijke waardigheid.

Die Centrale Toezichtsraad werd in 2003 opgericht om de werking van de gevangenissen te controleren en toe te zien op de correcte behandeling van de gedetineerden. De raad kan niet alleen alle incidenten in de gevangenis oplijsten, maar ook, indien nodig, samen met de verantwoordelijken zoeken naar oplossingen voor de problemen waarmee de gevangenissen te kampen hebben.

Door de mediaopwinding rond de pas gevormde regering van premier Elio Di Rupo kreeg dit rapport eind vorig jaar te weinig aandacht. Enkele kranten meldden alleen dat de nieuwe minister van Justitie Annemie Turtelboom niet wenste te reageren op de besluiten van het rapport – wat op zich al een opmerkelijke politieke houding is.

Kennelijk getergd door de nonchalante federale overheid heeft de voorzitter van de Centrale Toezichtsraad, psychiater Paul Cosyns, ontslag genomen. En het bestuur heeft eenparig besloten de werkzaamheden op te schorten.

Het ministerie van Justitie wordt geacht de Centrale Toezichtsraad, die niet eens over eigen financiële middelen kan beschikken, te voorzien van een secretaris en plaatsvervangend secretaris. Maar zelfs daar liep het van bij de aanvang al fout. De uitgestuurde secretarissen bleken meestal incompetent, als ze al bereid waren te werken. Dossiers bleven onbehandeld of belandden bij het afval.

Bij haar aantreden had de regering-Di Rupo nog zo beloofd dat er niet zou worden bespaard op Justitie. Doch die belofte bleef niet overeind. Net als alle andere departementen moet Justitie onder de kaasschaaf. Vorige week trachtte Justitieminister Annemie Turtelboom van haar collega’s te verkrijgen dat 393 vertrekkende gevangeniscipiers toch worden vervangen. Ze vroeg daarom 14 miljoen euro bijkomende middelen. Maar zelfs haar eigen partij Open VLD toonde zich aanvankelijk onwrikbaar. Uiteindelijk mocht de minister haar cipiers houden, maar ze moest dan wel elders gaan besparen.

Terwijl het aantal gevangenen toeneemt – er zitten nu 11.200 mensen in de Belgische gevangenissen – en de cellen overvol raken, blijkt Justitie daar financieel helemaal niet op voorzien.

In de gevangenissen wordt de toestand schrijnender met de dag. Zo schrijnend dat voorzitter Luc Hennart van de Brusselse rechtbank van eerste aanleg onlangs de onderzoeksrechters vroeg voortaan twee keer na te denken alvorens iemand in voorarrest naar de gevangenis van Vorst te sturen. Vorst is dan ook de meest verwaarloosde gevangenis van het hele land, met een overbevolking van nagenoeg vijftig procent.

Zolang de regering geen doortastende maatregelen neemt, blijft de toestand in de Belgische gevangenissen een schending van de mensenrechten

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content