Rik Van de Walle, rector van de UGent: ‘Ja, ik twijfel vaak. Zeer vaak zelfs’

Rik Van de Walle. © belga
Stijn Tormans

Waarover is Rik Van de Walle, rector van de UGent, van gedachte veranderd? ‘Ik was ontgoocheld omdat ik grote onderscheiding behaalde. Nu denk ik: domkop, dat je zoiets dacht.’

‘In juni 1994 studeerde ik af als burgerlijk ingenieur aan de Universiteit Gent met een score van 85,35 procent’, zegt Rik Van de Walle. ‘Dat betekende toen een grote onderscheiding. Voor de grootste onderscheiding was 85,50 procent nodig. Ik kwam dus 0,15 procentpunt tekort om het hoogste te behalen… en liet mijn gevoel daarvan afhangen. Had dan tijdens de blok tien uur per dag gewerkt in plaats van negen, domkop, dacht ik. Nu vind ik dat ik inderdaad een domkop was omdat ik dat dacht. Vooral omdat ik in die periode met gezondheidsproblemen kampte. Ik had alle redenen om trots te zijn maar was ontgoocheld. Ik had nog wat harder moeten werken, vond ik.’

Waarom?

Rik Van de Walle: Ik ben opgevoed in een omgeving die veel vrijheid toeliet. Tegelijkertijd werd mij ook ingelepeld dat je je talenten maximaal moet gebruiken. Wanneer je iets doet, ga er dan helemaal voor. Er zat ook een competitief element bij. Ik wilde altijd de beste versie van mezelf zijn. Als in het trainingsschema voor een marathon staat dat ik morgen twintig kilometer moet lopen, waarvan twaalf achterwaarts: dan doe ik dat. Of ik dat redelijk vind? Ik vrees van niet. Waarom ik het dan doe? Dat moet een psycholoog maar eens uitleggen.

Maar toch beseft u nu ook dat het belangrijk is om af en toe iets anders te doen.

Van de Walle: Ik werk nog steeds heel hard, hoor. Maar daarnaast sport en lees ik ook veel. Schakelen tussen verschillende activiteiten zorgt voor mentale rust: wanneer een boek me opslorpt, is mijn werk héél ver weg. Niets doen vind ik maar niets. Regelmatig iets anders doen vind ik cruciaal. Dat zeg ik ook tegen mijn personeel: maak af en toe wat tijd voor jezelf. Het was de belangrijkste reden waarom ik rector wilde worden: ik wilde van de universiteit een plek maken waar maximale vrijheid en autonomie geboden worden. Ik ben er echt trots op dat we de voorbije jaren de loopbaanmodellen aan de UGent radicaal hebben gewijzigd. Wetenschappelijk onderzoek is uiteraard nog altijd heel belangrijk. Maar we beoordelen mensen niet langer louter op basis van getallen, zoals het aantal publicaties dat ze schrijven of het aantal doctoraatsstudenten dat ze begeleiden. Onze onderzoekers hebben nu een grote mate van vrijheid over hoe ze hun onderzoeksactiviteiten invullen. Hun prestaties zijn niet te vatten in een Exceltabel. Wie dat gelooft, dwaalt. Zoals ook de kwaliteit van universiteiten niet te vatten is in rankings. Universiteiten zijn geen voetbalclubs.

Een rector die haast nooit twijfelt: dat wil je een universiteit toch niet aandoen?

Twijfelt u vaak, rector?

Van de Walle: In mijn bureau hangen drie woorden aan de muur: twijfel, vertrouwen en nuance. Dat zijn voor mij de kernelementen van wetenschappelijk denken en handelen, én van goed leiderschap. Dus ja, ik twijfel vaak. Zeer vaak zelfs. Of het nu gaat over personeelsbeleid, strategische beleidskeuzes of maatregelen om de pandemie te helpen indammen: ik twijfel bij zowat alle beslissingen die ertoe doen. Ik vind dat geen teken van zwakte. Een gezonde dosis twijfel is net een voorwaarde om tot goed leiderschap te kunnen komen. Een rector die haast nooit twijfelt: dat wil je een universiteit toch niet aandoen?

In de rubriek Durf Twijfelen vraagt Knack elke week naar de twijfels van bekende mensen.

Partner Content