Publifin: het schandaal dat Wallonië deed wankelen, dag na dag gereconstrueerd

Paul Furlan, Elio Di Rupo en Stéphane Moreau (PS) © BELGAIMAGE

De heisa rond Publifin deed al veel koppen rollen, waaronder die van minister Paul Furlant. De belangrijkste feiten nog eens op een rij.

Dinsdag 20 december 2016

Le Vif maakt bekend op haar website dat 24 lokale mandatarissen zeer gulle vergoedingen ontvangen om in drie interne ‘nepadviesorganen’, de sectorcomités, te zetelen van Publifin, de Luikse intercommunale die het bedrijf Nethys (Voo, BeTV, L’Avenir) volledig in handen heeft.

Het weekblad baseert zich op de verklaringen van Cédric Halin (cdH), de schepen van Financiën van Olne, éen van de 76 gemeentes die aandeelhouder is van Publifin. In die hoedanigheid kon hij interne gegevens over de samenstelling en de activiteit van die adviesorganen en de vergoedingen die hun leden ontvangen inkijken. Die schommelen tussen de 1.340 et 2.871 euro bruto per maand en dat voor enkele vergaderingen waar aanwezigheid niet verplicht is om vergoed te worden. Volgens Le Vif werden er sinds de creatie van die sectorcomités in 2013 meer dan twee miljoen euro vergoedingen aan de lokale mandatarissen gegeven.

Woensdag 21 december 2016

De Waalse minister van Lokale Besturen Paul Furlan (PS) eist van de verantwoordelijkheden van de intercommunale dat ze een einde maken aan dat ‘onbegrijpelijke regime’. Hij vraagt aan zijn administratie om de wettelijkheid van zijn vergoedingen in verhouding tot de geleverde prestaties te analyseren, met daarna een eventuele terugbetaling.

De mandaten van de sectorcomités van interregionale intercommunales van distributie- en communicatienetwerken, zoals Publifin, werden in juli 2015 met twee jaar verlengd door de meerderheid PS-cdH opdat die structuren, onderhevig aan een hevige commerciële concurrentie, wat meer tijd zouden hebben om zich te aan te passen aan het nieuwe regionale kader.

Onder druk stemt de regionale PS-cdH coalitie een amendement dat de vergoeding van de sectorcomités van de intercommunales beperkt tot een zitpenning van 150 euro.

Donderdag 22 december 2016

PS-voorzitter Elio Di Rupo maakt bekend dat hij aan de PS-mandatarissen die buitensporige vergoedingen ontvingen bij Publifin zal vragen om de bedragen aan verenigingen te storten. Enkele uren later beslist de raad van bestuur van de publieke Luikse holding de sectorcomités te schrappen.

Vrijdag 23 december 2016

Claude Emonts, een topman van de Luikse PS die betrokken is in het schandaal, neemt ontslag uit de gemeenteraad van Luik en stort de bijna 52 000 euro netto die hij sinds 2013 via het sectorcomité ontvingt, terug.

Zaterdag 7 januari 2017

De Luikse cdH vraagt aan zijn mandatarissen die ten onrechte vergoedingen ontvingen als Publifinbestuurder terug te storten.

Maandag 9 januari 2017

De Luikse Justitie bijt zich vast in het schandaal. Het Openbaar Ministerie opent immers een gerechtelijk onderzoek naar bedrog, gebruik van valse documenten en het misbruik van gemeenschapsgelden ten nadele van de intercommunale, en dus van haar aandeelhouders.

Donderdag 12 januari 2017

De ondervoorzitster van de raad van bestuur en het uitvoerend bureau van Publifin, Virginie Defrang-Firket (MR), neemt ontslag om elke potentieel belangenconflict met haar mandaat van Waals parlementslid te vermijden. Het Waalse parlementslid ontkent dat haar beslissing verband houdt met de onthullingen over de vergoedingen van de sectorcomités.

Vrijdag 13 januari 2017

Paul Furlan vertelt aan L’Avenir, dat hij ‘woedend’ is en dat hij belazerd werd. Hij oppert dat ‘sommigen een ongelofelijke techniek ontwikkelen om de regels te omzeilen’ en verzekert dat hij niet op de hoogte was van het ‘gesjoemel met vergoedingen met openbaar geld’.

Serge Manzato, burgemeester van Engis en vernoemd in de zaak Publifin, laat het voorzitterschap van de PS-federatie Hoei-Borgworm schieten. Hij was lid van het sectorcomité telecom en kreeg een vergoeding van 67.198 euro voor twee van de acht vergaderingen. Hij vindt echter dat hij niet in de fout ging.

De opgestapte Waalse minister van Lokale Besturen Paul Furlan (PS)
De opgestapte Waalse minister van Lokale Besturen Paul Furlan (PS)© Belga Image

Zaterdag 14 januari 2017

Oppositiepartij MR eist het ontslag van minister Furlan voor verklaringen die hij enkele dagen eerder in de pers aflegde. De oppositieleider in het Waals parlement, Pierre-Yves Jeholet (MR), beweert dat Paul Furlan in de acht jaar dat hij minister is, altijd weigerde een mandatenregister in te voeren.

Zondag 15 januari 2017

Elio Di Rupo sluit het ontslag van minister Furlan uit.

Maandag 16 januari 2017

Le Vif maakt bekend dat Claude Parmentier, adjunct-kabinetschef van Paul Furlan, sinds 28 juni 2013 meer dan 153 000 euro bruto ontving als bestuurder van NV Nethys, het operationeel bedrijf van Publifin. Hij zou bij Nethys niet door de PS benoemd zijn, maar door Publifin en hij zou dat mandaat ‘als privépersoon’ hebben uitgeoefenend. Twee uur na de publicatie van die informatie maakt de minister van Lokale Besturen het ontslag van Claude Parmentier bekend.

Dinsdag 17 januari 2017

Ecolo roept op zijn beurt op tot het ontslag van Paul Furlan na de onthullingen van de dag ervoor. De groenen vragen ook de oprichting van een parlementaire onderzoekscommissie ‘om klaarheid te scheppen over het Publifinsysteem’, dat ze willen ontmantelen.

Claude Parmentier benadrukt dat hij altijd al zijn mandaten aangaf en dat hij de bezoldigingsregels altijd naleefde.

De ondervoorzitter van Nethys, Dominique Drion, stapt op als voorzitter van het comité van deontologie en ethiek van de cdH. Hij was ook bestuurder van Publifin. Hij wordt vervangen door voormalige Kamervoorzitter Raymond Langendries.

Woensdag 18 januari 2017

In het journaal van de RTBF noemt de Luikse politicoloog François Gemenne de architectuur van de groep Publifin/Nethys ‘een systeem van maffieuze aard, want het maakt zelf de wet’. De financiële holding kondigt enkele uren later aan dat het klacht indient tegen de man voor laster.

In een plenaire zitting van het Waals parlement verklaart Paul Furlan dat het ontslag van Claude Parlementier niet gemotiveerd werd door een of ander belangenconflict, maar door zijn ‘problematisch’ hoge vergoeding als privé-bestuurder van Nethys. De minister zegt dat hij niet op de hoogte was van zijn mandaten. ‘Ik had het kunnen weten en ik heb dat inderdaad niet proberen te weten te komen, want zijn situatie was niet geëvolueerd toen hij in 2014 in mijn kabinet kwam’, zegt hij als mea culpa.

De minister van Lokale Besturen stelt een reeks maatregelen voor om het bestuur van publieke structuren te versterken, waaronder een screening van alle bovengemeentelijke organismes om ‘alles wat niet onmisbaar is te schrappen’.De oppositie blijft zijn ontslag eisen.

Donderdag 19 januari 2017

Elio Di Rupo kondigt op Bel RTL verschillende interne maatregelen aan om de werking van de intercommunales te zuiveren en te moraliseren. Hij bevestigt ook opnieuw zijn vertrouwen in Paul Furlan. Hij pleit er onder meer voor dat kabinetsmedewerkers al hun vergoedingen moeten aangeven. Di Rupo suggereert een ‘strikte beperking’ van vergoedingen voor bestuurders en verantwoordelijken van intercommunales en zegt dat een burgemeester- of schepenambt en een functie van een bedrijf dat met overheidsgeld werkt niet te combineren vallen.

PS-fractieleidster in de Kamer Laurette Onkelinx vraagt aan Stéphane Moreau (PS), de baas van Nethys en burgemeester van Ans, om ‘een stap opzij te zetten’. Ecolo eist dat de coalitie PS-cdH een minister aanduidt, onafhankelijk van de politieke partijen, om Paul Furlan te vervangen.

De raad van bestuur van Publifin beweert dat er niets onwettigs plaatsvond bij de sectorcomités. Ecolo en een cdH-mandataris distantiëren zich van de communicatie.

Publifin: het schandaal dat Wallonië deed wankelen, dag na dag gereconstrueerd
© belga

Vrijdag 20 januari 2017

L’Echo schrijft dat Daniel Weekers, strategisch raadgever van Stéphane Moreau bij Nethys, een salaris van 600 000 euro per jaar ontvangt, zonder bijkomende voordelen, voor tien uur werk per week. De betrokkene weigert alle commentaar. De twijfel over de vergoeding van Stéphane Moreau als CEO van Nethys houdt aan. Le Vif en L’Echo vermelden een salaris van 960 000 euro bruto per jaar, waarvan een vast deel van ongeveer 600 000 euro. Andere bronnen hebben het over veel lagere bedragen

Zaterdag 21 januari 2017

Dominique Drion en Didier Hamers, Luikse bestuurders van de cdH die in de raden van bestuur van Publifin en Nethys zetelen, dienen hun ontslag in. Newin, een filiaal van integratie van informaticadiensten van Nethys, deelde ongeveer 4,4 miljoen euro onder de vorm van bonussen uit aan tien bestuurders in 2014 en 2015, schrijft L’Echo. Indien die bonussen, die 90% van de nettowinst van Newin vertegenwoordigen, eerlijk verdeeld werden, heeft elke bestuurder 190 000 en daarna 177 000 euro ontvangen. Onder de tien bestuurders zitten zes socialisten, onder wie Alain Mathot en Philippe Buelen, een MR- en een cdH-lid.

De gedelegeerd bestuurder van Newin, Philippe Naelten, betwist die cijfers en antwoordt dat de voorzitters, de ondervoorzitters en de leden van de raad van bestuur van het filiaal in 2014 en 2015 205 euro netto per maand kregen (of 411 euro) in tantièmes.

Cédric Halin, de cdH-schepen uit Olne die het Publifinschandaal aan het licht bracht, wordt ‘gratis’ bestuurder van de intercommunale na het ontslag van vier christendemocratische bestuurders.

De MR doet op haar beurt enkele voorstellen. De liberalen pleiten onder andere voor strengere cumulregels.

Zondag 22 januari

De MR kondigt een motie van wantrouwen aan tegen Paul Furlan, waar Ecolo zich bij aansluit. Paul Magnette verzekert dat de Waalse regering de minister nog altijd steunt.

Maandag 23 januari 2017

Volgens Le Vif vroeg Elio Di Rupo om de aan zijn partij teruggestorte fondsen door de leden van de sectorcomités aan het Rode Kruis te storten. De vereniging zou zo meer dan 100 000 euro moeten ontvangen. De volgende dag laat de vereniging weten dat de fondsen bevroren blijven in afwachting van verdere toelichting.

Claude Parmentier, voormalig adjunct-kabinetschef van Paul Furlan, officialiseert het ontslag van al zijn bestuurdersmandaten bij Publifin, Nethys en de betrokken structuren. Hij stapt ook uit de Waalse Huisvestingsmaatschappij.

Elio Di Rupo vraagt aan Stéphane Moreau om te kiezen tussen het burgemeesterschap van Ans en de directie van Nethys.

De PS keurt 21 maatregelen goed om het bestuur en de ethiek in Wallonië en Brussel te versterken.

MR en Ecolo dienen een motie van wantrouwen in om het ontslag van minister Furlan en de verdeling van zijn bevoegdheden over de andere ministers te eisen. De motie, de eerste in de geschiedenis van het Waals Parlement, is onontvankelijk, maar wordt nadien opnieuw geformuleerd.

De MR neemt een bestuurscharter aan

Vier stemgerechtigde leden van de Luikse deontologische commissie van de PS en verbonden zijn met de Publifingroep stappen op. Het gaat om Bénédicte Bayer (directeur-generaal van Publifin), Philippe Naelten (CEO van NeWin), Josette Michaux (bestuurder bij Nethys en Publifin) en Jean-Dominique Franchimont, voorzitter van de deontologische commissie en advocaat van Stéphane Moreau.

Dinsdag 24 januari 2017

Philippe Buelen, kabinetschef van de ondervoorzitter van de Waalse regering Maxime Prévot (cdH), hekelt wat hij de bashing tegen zijn baas noemt. Hij geeft zijn bezoldigde mandaten op bij onder andere Sofico, de financiële tak van het Waals gewest voor grote infrastructuurwerken Het rapport over de vergoedingen bij Publifin dat Paul Furlan bij zijn administratie bestelde wordt aan het Parlement overgemaakt. De problemen, zo zegt het rapport, zijn niet zozeer van wettelijke dan wel van ethische aard. Verder meent het rapport dat ‘een betere opmaak van de wettekst die betreurenswaardige afwijkingen waarschijnlijk had kunnen vermijden.’

Woensdag 25 januari 2017

Paul Furlan, die al verschillende dagen de wind van voren krijgt in de pers over de samenstelling van zijn kabinet, wordt door de cdH aangemaand om zo snel mogelijk uitleg te verschaffen. De minister kondigt een persconferentie aan voor de volgende dag

Donderdag 26 januari 2017

L’Echo beweert dat Tecteo (vandaag Publifin) in zeven jaar 140 miljoen euro incasseerde ten gevolge van de maatregelen van Paul Magnette toen hij in 2008 federaal minister van Energie was. De Waalse minister-president ontkent elke voorkeursbehandeling.

Paul Furlan stapt op, en de regering aanvaardt zijn ontslag. Hij verklaart dat hij ‘recht in zijn schoenen staat’ maar dat de sereniteit niet meer verzekerd is. Hij wordt terug Waals parlementslid en burgemeester van Thuin. De oppositie keurt zijn gebaar goed, Ecolo oordeelt dat zijn ontslag niet als dekmantel mag dienen voor de verantwoordelijkheden van andere protagonisten uit het Publifin-dossier. De MR vindt dat zijn stap opzij wat laat komt. De oppositie, MR, Ecolo en de PTB, blijven een onderzoekscommissie eisen.

Stéphane Moreau, die in de nacht van 18 tot 19 januari hartproblemen had, verlengt voor onbepaalde tijd zijn periode van onbeschikbaarheid als burgemeester van Ans omwille van medische redenen. Het directiecomité blijft instaan voor de voortzetting van het operationeel beheer van Nethys.

De PS bevestigt het ontslag van al haar bestuurders binnen Publifin. De Waalse regering kondigt een reeks maatregelen aan die een omwenteling moeten teweegbrengen in het bestuur en de ethiek. ‘Honderden mandaten zullen verdwijnen, de vergoeding van een groot aantal mandaten zal sterk verminderen of zelfs geschrapt worden’, maakt Paul Magnette bekend. ‘Alle bezoldigingen zullen met naam en toenaam gepubliceerd worden’, verzekert de minister-president.

Pierre-Yves Dermagne (PS), Waals parlementslid sinds 2014 en 36 jaar oud, vervangt Paul Furlan in de regering. Hij neemt alle bevoegdheden over van Furlan, met uitzondering van de portefeuille van Energie, dat aan minister Christophe Lacroix (PS) toevertrouwd wordt.

Stéphane Moreau (PS)
Stéphane Moreau (PS)© Belga

Vrijdag 27 januari 2017

Net zoals cdH-voorzitter Benoît Lutgen de dag ervoor, sluit minister-president Paul Magnette (PS) de deur niet voor de vraag van de oppositie om een parlementaire onderzoekscommissie op te starten.

Zaterdag 28 januari 2017

Waals minister van Economie Jean-Claude Marcourt meent dat het juridisch kader van Publifin onder de vorm van intercommunale ‘niet meer adequaat is’. ‘We moeten haar publiek statuut waarborgen, maar als je een bedrijf hebt waarvan de waarde van 500 miljoen naar 3 miljard is gestegen en dat actief is een concurrentiële economische sector, is haar statuut van klassieke intercommunale ongeschikt.’ De socialistische minister oppert zelfs dat een deel van Nethys naar de beurs trekt. Sudpresse maakt bekend dat Elco, een onderfiliaal van Publifin publiek en privégeld vermengt binnen een nieuw bedrijf dat 1,3 miljoen euro in Congo investeert. De doelstelling van het Belgisch bedrijf SA Électricité du Bassin de Ivugha, dat vorige zomer opgericht werd, is de financiering van de bouw van een waterkrachtcentrale in Noord-Kivu. Nethys reageert dat de investering niet met publiek geld werd gedaan. Het verduidelijkt dat Elicio een privaatrechtelijke naamloze vennootschap is en dat noch Stéphane Moreau noch Pierre Meyers lid zijn van de raad van bestuur.

Dinsdag 31 januari 2017

Stéphane Moreau dient zijn ontslag in als burgemeester ‘om de recente beslissingen van de Waalse regering te anticiperen’. Grégory Philippin (PS), huidig schepen voor werken en tweede in stemmenaantal op de socialistische lijst, volgt hem op als burgemeester.

De voorzitter van Publifin André Gilles (PS) maakt het ontslag van de bestuurders van de intercommunale bekend. Hun aantal zal met tweederde verminderd worden. De zitpenning voor de bestuurders zal 150 euro bedragen, en het dubbele voor de voorzitter van de raad van bestuur. Het uitvoerend bureau, een ander directieorgaan dat ook voorgezeten wordt door André Gilles, wordt afgeschaft. In het Waalse parlement verweren PS en cdH zich tegen de vraag van MR-Ecolo om een onderzoekscommissie. Ze stellen voor een gewone bijzondere commissie op te richten.

Woensdag 1 februari

De oprichting van de bijzondere commissie wordt meerderheid tegen oppositie goedgekeurd, tot ontzetting van oppositiepartijen MR en Ecolo. Van haar kant beslist de Waalse regering een strategische, economische en financiële audit van de groep Publifin te organiseren. Die taak wordt toevertrouwd aan een comité van onafhankelijke experts, die het parlementaire werk aanvullen.

Donderdag 2 februari 2017

De bijzondere commissie is geïnstalleerd. Ze wordt voorgezeten door een nieuw parlementslid, advocaat Baurain. André Gilles, de voorzitter van Publifin, zal als eerste gehoord worden.

Partner Content