John Crombez (SP.A)

‘Positief mensbeeld is onmisbaar in samenlevingsmodel van de toekomst’

John Crombez (SP.A) Kamerlid en gewezen voorzitter SP.A

SP.A-voorzitter John Crombez pleit voor een samenleving waarin mensen zich verenigen om een tegengewicht te bieden aan de doemdenkers.

Liefde in tijden van angst, het nieuwe boek van Bleri Lleshi, is een essay dat naar de kern gaat van wat ‘the unsaid anguish in onze samenleving genoemd wordt. Sting zong er ook al over in “They Dance Alone”.

De verhalen die Bleri Lleshi vertelt, hebben veel zeggingskracht en de onderwerpen die hij aanhaalt zijn scherp gekozen. Zijn aanklacht is helder en juist: het immateriële bepaalt voor een groot deel hoe mensen zich voelen in een gemeenschap en toch gaat het publieke debat daar vandaag steeds minder over. Krijgen mensen vandaag voldoende kansen op een liefdevolle omgeving en investeren wij als samenleving genoeg in mensen en hun affectieve binding? Het geluk van mensen hangt immers ook af van deze fundamentele vraag.

Het eerste onderwerp waar ik graag op wil ingaan is eerder anekdotisch, maar een anekdote die me al jaren volgt: de jeugdzorg. Persoonlijk geloof ik dat de wijze waarop een samenleving omgaat met jongeren heel veel zegt over hoe zij in het algemeen omgaat met mensen.

Een vriend die in de jeugdzorg werkt en voor wie ik veel bewondering heb, zei me eens het volgende. “Er zijn kinderen die jaren de boodschap te horen krijgen dat ze het niet kunnen, dat ze falen en dat ze een last zijn voor de samenleving. Maar als die kinderen iemand tegenkomen die durft te zeggen dat ze wel iets waard zijn en wel iets kunnen, blijkt heel vaak dat hun leven er pijlsnel op vooruitgaat.” Een goede samenleving geeft kinderen niet op, maar investeert in hun welzijn en zelfvertrouwen. Een goede samenleving laat kinderen niet achter, maar steekt zorg en liefde in elk van hen. Deze anekdote over jeugdzorg herken ik terug in Bleri’s boek en ik ben erg blij dat er zoveel aandacht naar gaat.

Overmedicalisering, symptoom van een gebrek aan liefde

Liefde, het centrale thema van het boek, komt niet vanzelf. Liefde groeit door aanwezigheid, erkenning en luisteren. Hoewel de meeste mensen het daarmee eens zullen zijn, doen wij als samenleving niet altijd de inspanning die liefde vergt. Zorg, hulp en ondersteuning moeten volgens de huidige normen in de eerste plaats meetbaar zijn. Er worden labels geplakt op problematieken, er worden budgetten opgesteld die gehaald moeten worden en er worden medicijnen gegeven. Veel medicijnen. Overmedicalisering is een symptoom van een gebrek aan aanwezigheid, aandacht en luisteren. Het is een symptoom van een gebrek aan liefde. En een teveel aan angst en respect voor de wensen en winstmarges van de farmaceutische-industrie.

Bleri schrijft ook over hoe het neoliberale kapitalisme mensen meer op zichzelf teruggeworpen heeft. Wie in de concurrentiestrijd niet mee kan en afvalt, staat vaak alleen en kan lang niet altijd rekenen op steun. Ik vind het belangrijk dat we ons daartegen verzetten en dat er een solidaire omgeving gecreëerd wordt. Een omgeving waar er contact is tussen de mensen, waar er tijd is om naar elkaar te luisteren en waar zorgen kunnen worden gedeeld. “Liefde genereert hoop en vertrouwen in de mens en de wereld”, schrijft Bleri hierover.

Een belangrijk obstakel voor zo’n solidaire, liefdevolle houding zijn hidden persuaders. Berichtgevingen of beelden die ons worden opgedrongen en die vertaald worden in consumptiegedrag, keuzes, attitudes en houdingen. Alleen als mensen de nodige aandacht en ondersteuning krijgen zijn zij tegen die invloeden opgewassen en in staat om hun eigen keuzes te maken. Als we hen bewust maken en versterken kunnen zij weerstand bieden tegen dit soort objectiveringen en reducties.

Xenofilie vs xenofobie

De vraag om met een verhaal van engagement en verantwoordelijkheid te komen, is in de huidige tijden zeer verfrissend. Daarbij is een positief mensbeeld geen overbodige luxe. Het is zelfs onmisbaar Het woord xenofilie is veel onbekender dan de tegenhanger xenofobie. De vraag of mensen erin zullen slagen om verenigd een tegengewicht te bieden aan de doemdenkers, zal bepalend zijn voor het samenlevingsmodel van de toekomst. Zowel economisch als sociaal is het één van de kernvragen van deze tijd. Als reactie tegen het overwicht van macht en geld, moeten we blijvend geloven dat het investeren van een euro in veiligheid altijd gevolgd zou moeten worden door het investeren van een euro in cultuur, zorg en onderwijs.

Laat me dan ook met een zeer bekend citaat eindigen.

‘Denk dan maar dat bittere winters

En dikke lagen sneeuw

Nog nooit hebben verhinderd

Dat de roos hen overleeft’

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content