Oorlog in de supermarkt

Twee Nederlandse winkels in de provincie Antwerpen hebben nu al een grote impact op de hele retailsector. En op de prijs van chips en chocopasta. Ondertussen loopt Albert Heijn zich warm om ook de rest van Vlaanderen te bestormen.

Hoe meer Albert Heijn-filialen er in Vlaanderen bij komen, hoe groter de frustraties van de andere supermarktketens zullen worden. In Nederland zijn merkproducten gemiddeld 10 procent goedkoper dan in België en Albert Heijn hanteert die ‘Hollandse prijzen’ ook bij ons. De andere supermarkten kunnen de keten op dat vlak onmogelijk bijbenen, want daarvoor zijn hun marges veel te klein.

De hamvraag is natuurlijk hoe het komt dat Albert Heijn zijn producten zo veel goedkoper kan aanbieden. Uit een recent rapport van de FOD Economie blijkt dat de hogere loonkosten en de grotere fiscale druk in België maar de helft van het prijsverschil met de buurlanden kunnen verklaren. Ook het feit dat Belgische bedrijven noodgedwongen in drie talen moeten communiceren, is maar goed voor een fractie van dat verschil. Al mogen de meerkosten ervan toch niet onderschat worden. ‘Vandaar natuurlijk dat Albert Heijn zich alleen op Vlaanderen richt en niet in Wallonië geïnteresseerd is’, zegt KBC-analiste Pascale Weber. ‘Het bedrijf ziet Vlaanderen gewoon als een extra Nederlandse provincie. Zo heeft het hier ook niet in een distributiecentrum geïnvesteerd: de Belgische winkels worden vanuit Tilburg bevoorraad.’

Daarnaast zou Albert Heijn zijn Belgische filialen ook een duwtje in de rug geven. ‘Daardoor zijn sommige producten hier zelfs goedkoper dan in Nederland’, zegt Jean-Pierre Roelands van Colruyt. ‘Maar dat lijkt me moeilijk vol te houden naarmate er meer vestigingen komen.’

Het enige wat het prijsverschil helemaal zou kunnen verklaren, is dat de fabrikanten hun producten in België duurder verkopen dan in Nederland. ‘Sinds Albert Heijn in Vlaanderen is gearriveerd, beginnen de andere supermarktketens dan ook Nederlandse condities van hun leveranciers te eisen’, zegt Gino Van Ossel van de Vlerick Leuven Gent Management School. Maar het is twijfelachtig of ze die ook zullen krijgen.’

Dergelijke onderhandelingen draaien om veel meer dan de standaardprijzen die worden aangerekend. ‘Er worden onder andere ook afspraken gemaakt over promoties, en dat systeem is in Nederland totaal anders dan bij ons’, aldus Van Ossel. ‘Stel dat een Belgische supermarkt in zijn folder aankondigt dat een frisdrank in prijs wordt verlaagd. Dan moet de producent betalen om in die folder te staan én financiert hij de korting.’ In Nederland werkt dat niet zo. Daar draaien de supermarkten zelf voor zulke acties op. Gevolg: minder maar wel scherpere kortingen. Daarbij wordt zelfs geregeld met verlies verkocht, wat in België verboden is. Specialisten geloven dat het Belgische systeem moeilijk stand zal kunnen houden als Albert Heijn echt voet aan de grond krijgt in Vlaanderen.

Daarnaast onderhandelen internationale spelers, zoals Delhaize en Carrefour, ook nog eens volumekortingen voor de hele keten, wat de hele zaak nog complexer maakt. ‘Met dat soort afspraken tussen leveranciers en retailers wordt zeer vertrouwelijk omgegaan’, zegt Van Ossel. ‘Toch weten we dat al die extra’s in België veel zwaarder doorwegen dan in Nederland. Maar ondanks dat alles vermoed ik dat de retailers hier nog steeds meer voor hun producten betalen.’ (AP)