‘Nationalisme in Vlaanderen zo goed als dood’ (Etienne Vermeersch)

Emeritus professor Etienne Vermeersch over de lage opkomst van de IJzerbedevaart. ‘Dit bewijst dat het nationalisme in Vlaanderen zo goed als dood is.’

De IJzerbedevaart beleefde ooit meer glorieuze tijden. De laatste editie trok ‘een kleine 2000 mensen’ aan. Ooit struikelden politici er over elkaars voeten. Maar vorige zondag was zelfs de hopman van de N-VA, Bart De Wever, in geen velden of wegen te bekennen.

Toch maar eens gebeld naar Etienne Vermeersch, prominent lid van de Vlaams-progressieve Gravensteengroep. Was u present, professor?

‘Nee’, zegt Vermeersch. ‘De laatste keer dat ik geweest ben, was in 1952. Toen ben ik in het klooster gegaan… En daarna is het er niet meer van gekomen. Pas op, ik ben ook niet tegen de IJzerbedevaart. Zeker niet omdat die de laatste jaren steeds meer aan het opschuiven is in pacifistische richting. De leuze ‘Nooit Meer Oorlog’ blijft natuurlijk heel waardevol, maar op zich is de bedevaart een symbool uit het verleden. Dat is net zoals het aanwakkeren van de vlam op 21 juli: hoeveel mensen gaan daar nog naartoe? Mensen liggen niet meer wakker van dat soort romantiek. Dat er zo weinig volk komt, bewijst ook dat het nationalisme in Vlaanderen zo goed als dood is. Ook in de rest van de wereld gaat het nationalisme achteruit – alleen in landen als Frankrijk of de Verenigde Staten houdt het nog stand.’

Pardon, professor? De N-VA behaalt ongeziene scores. ‘Dat heeft niets met nationalisme te maken,’ zegt Vermeersch, ‘maar wel met heel specifieke problemen en eerlijke verdelingen. Als de Nederlanders en de Duitsers het eens zijn over Griekenland, dan denken ze ook alleen maar aan hun belangen en hun portemonnee. Niet aan nationalisme of romantiek. Hier is dat net hetzelfde. Stel dat er vanaf volgend jaar transfers zouden plaatshebben van zuid naar noord: wie is er dan voor de splitsing van het land, denkt u?’ (ST)