Van Brempt over Saudisch havenproject: ‘CO2-uitstoot in Antwerpen zal verdubbelen’

© Belga
Trui Engels
Trui Engels Journalist Knack

De Saudische investeringen in de haven leggen een CO2-bom onder Antwerpen en Vlaanderen, zo beweert SP.A. ‘Als het megalomane afvalverwerkingsproject er komt zal de CO2-uitstoot in Antwerpen tegen 2020 verdubbelen en dat het hele Vlaamse klimaatbeleid op de helling zetten’, zegt Kathleen Van Brempt

Het Antwerpse havenbestuur onderhandelt momenteel met Saudische investeerders over de concessie van een recyclagefabriek in de Antwerpse haven. Het megalomane project Energy Recovery Systems (ERS) zet plastic afval om in amoniak, die bedoeld is voor de industrie. Eerder was er al controverse over de mogelijke banden van de investeerders met de financiers van het wahabitisch fundamentalisme.

Ook Kathleen Van Brempt, fractievoorzitter van SP.A in de Antwerpse gemeenteraad, stelt zich al langer vragen bij het ERS-project. ‘Naast de dubieuze financiering en het onduidelijke financiële plaatje, is het ook op het vlak van milieu een slecht project’, vertelt Van Brempt aan Knack.be.

Zij pleit voor de technologie van de toekomst als alternatief waarbij Vlaanderen zelf haar afval beheert. ‘Als het Saudsiche project ons al iets heeft geleerd, is het dat het ons de ogen heeft geopend dat we nu des te meer moeten inzetten op innovatieve technologieën van de toekomst.’

‘Zo veel afval hebben wij gewoonweg niet’

‘Een eerste probleem van de waste-to-chemical fabriek is dat er 3,5 miljoen ton plastic afval moet worden aangevoerd van over de hele wereld naar de haven van Antwerpen. Dat is maar liefst 32 keer de hoeveelheid afval die ISVAG jaarlijks verbrandt en meer dan drie maal de totale hoeveelheid huishoudelijk restafval in Vlaanderen. Zo veel afval hebben wij dus gewoonweg niet’, aldus Van Brempt. ‘Bovendien is er heel wat energie nodig om dit afval te verwerken.’

De CO2-uitstoot voor Antwerpen zou tegen 2020 verdubbelen, terwijl de stad zich net heeft verbonden om tegen die tijd de uitstoot met 20 procent te doen dalen.

Kathleen Van Brempt

Een tweede bedenking die Van Brempt heeft, is dat ERS een echte CO2-bom is in de achtertuin van de stad Antwerpen. ‘De CO2-uitstoot voor Antwerpen zou tegen 2020 verdubbelen, terwijl de stad zich net heeft verbonden om tegen die tijd de uitstoot met 20 procent te doen dalen’, waarschuwt Van Brempt. ‘Voor Vlaanderen betekent de extra CO2-uitstoot van 3,3 miljoen ton een toename van de klimaatinspanningen met de helft, aangezien Vlaanderen tegen 2020 minstens 7,11 miljoen ton CO2 minder mag uitstoten.’

Van Brempt legt uit: ‘De fabriek zou naar eigen zeggen jaarlijks 4,2 miljoen ton CO2 produceren, waarvan 1 miljoen wordt afgezet in het eindproduct. Dat betekent dat er nog altijd 3,3 miljoen ton in de lucht verdwijnt. De claim dat de fabriek de CO2 kan hergebruiken in de voedingssector slaat nergens op, want de infrastructuur daarvoor is niet voorzien, noch in de plannen, noch in het investeringsbudget en is er geen vooruitzicht op afnemers van die koolstof.’

Bovendien zou ERS volgens SP.A de CO2-productie van haar installatie sterk onderschatten. ‘Studies van de Europese Commissie geven aan dat plastic afval een dubbel zo grote verbrandingswaarde heeft dan deze waar ERS mee rekent. Volgens onze berekeningen zou er jaarlijks niet 4,3 miljoen ton, maar wel 8,7 miljoen ton in de lucht worden uitgestoten.’

‘Een selchte droom’

Van Brempt vindt dat afvalbeheer in het kader van de zogenaamde circulaire economie, een economie waarbij alle afval wordt hergebruikt, niet ten koste mag gaan van het klimaatbeleid. ‘De Saudiërs proberen een droom te verkopen aan het Antwerpse stadsbestuur, maar het is vooral een slechte droom.’

Nochtans liet ook he Vlaamse onderzoeksinstituut Vito een studie uitvoeren naar de milieu-effecten van ERS. Het instituut verzekerde vorig jaar dat het Saudische project beter was voor het milieu dan de kunststoffen te verbranden in een afvalverbrandingsinstallatie om er elektriciteit mee te produceren. Van Brempt heeft evenwel kritiek op die studie omdat ze een vergelijking maakt met verouderde technologie met een laag rendement.

‘In plaats van te wachten op dubieuze investeringen van derden, gaan we beter zelf actief op zoek naar de juiste investeringen en de juiste technologie om de nog ontbrekende schakels in ons industrieel ecosysteem in te vullen.’

Kathleen Van Brempt

Er bestaan volgens haar dan ook veel innovatievere technieken, zoals huishoudelijk afval via chemische recyclage omzetten naar methanol. Daarbij wordt veel meer koolstof gerecycleerd dan in een afval-naar-ammoniak installatie. Methanol kan zelfs gebruikt worden als alternatieve brandstof in de transport. ‘Zo kan ook de uitstoot van stikstof en zwavel naar omlaag. Laat dat nu net de stoffen zijn die voor een groot deel bijdragen aan het probleem van de Antwerpse luchtvervuiling. Ook de scheepvaart in de haven kan met een mengeling van methanol en diesel een stuk milieuvriendelijker worden’, legt Van Brempt uit.

De boodschap van Van Brempt voor Antwerpen is dus om zelf haar afval in handen te nemen en in te passen in een plan voor de circulaire economie. ‘In plaats van te wachten op dubieuze investeringen van derden, gaan we beter zelf actief op zoek naar de juiste investeringen en de juiste technologie om de nog ontbrekende schakels in ons industrieel ecosysteem in te vullen.’

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content