In partnership met Rolex
Neurochirurg en Rolex Awards Laureaat Grégoire Courtine maakt sinds het begin van zijn carrière ophef met meerdere doorbraken. Nu hielp hij een patiënt met het ernstigste letsel dat hij ooit behandelde en tilde daarmee zijn levenswerk naar een volgend niveau.
Als lid van de Rolex-familie belichaamt Grégoire Courtine belangrijke waarden. Met volharding, excellentie en innovatie verkent hij de grenzen van het mogelijke.
Grégoire Courtine bouwt digitale brug tussen brein en ruggengraat
Grégoire Courtine besloot zich aan de neurowetenschap te wijden na een ontmoeting met een wetenschapper tijdens een bergbeklimming – zijn eerste passie. Hij behandelt patiënten met ruggengraatletsels en legt daarbij telkens opnieuw de grenzen. In 2019, een jaar na de oprichting van zijn academische centrum NeuroRestore, werd hij benoemd tot Rolex Awards Laureaat.
Courtine dankt de erkenning aan de ontwikkeling van een revolutionair systeem waarmee patiënten de controle over hun benen herwinnen. Samen met neurochirurg Jocelyne Bloch ontwierp Courtine een ‘digitale brug’ die gedachten omzet in daden dankzij twee implantaten: een in de hersenen, het andere in de ruggenwervel. Met tijd, geduld en de uitzonderlijke expertise van het team van Courtine en Bloch bleek deze digitale brug succesvol bij patiënten met ernstige letsels (uitgezonderd bij volledige verlamming) aan de ruggengraat.
‘Het hele team voelde zich versterkt door de Rolex Award van 2019’, vertelt Courtine. ‘Dat een jury van experts in ons werk geloofde, gaf ons energie. We voelden ons door de Award aangespoord om te blijven pushen en nog dieper in het onbekende te duwen.’
Volledig verlamd na val van dak
Grégoire Courtine en Jocelyne Bloch brachten hun technologie nu een grote stap verder – de mogelijkheid tot bewegen herstellen bij een patiënt met een volledige breuk van de ruggengraat en met, als gevolg daarvan, totaal geen gevoel in haar benen. Suzanne Edwards raakte veertien jaar geleden verlamd toen ze van een dak viel. De dokters zeiden dat ze nooit meer zou kunnen gaan. Maar dankzij de drive van Courtine om zijn technologie te blijven verbeteren, zet Suzanne nu haar eerste, nog aarzelende stappen, waarbij de digitale brug de volledige controle over haar bewegingen overneemt.
Elektroden die zenuwwortels preciezer aansturen
Ze wisten niet zeker of het wel zou lukken maar, zoals Grégoire Courtine aangeeft, is het de rol van de wetenschapper om het onbekende aan te durven. Voor de Laureaat was het ‘opdracht volbracht’ toen hij zag dat zijn patiënt weer kon gaan, meer dan tien jaar nadat ze haar laatste stap had gezet.
‘Fantastisch aan de operatie van Suzanne was dat we een nieuw stuk technologie konden testen: elektroden die preciezer zijn in het aansturen van de zenuwwortels die belangrijk zijn voor de controle van de beenspieren. Dat was cruciaal voor ons, want Suzanne was onze eerste patiënt die volledig verlamd was. We hadden echt een maximale precisie nodig en de nieuwe technologie werkte wonderwel.’
Grégoire Courtine breidt hulp uit naar patiënten met Parkinson
Door voortdurend te pushen om beter te presteren bewijzen Grégoire Courtine en Jocelyne Bloch dat hun digitale brug ook kan werken bij patiënten met meer complexe ruggengraatletsels. Met de steun van het Rolex Perpetual Planet Initiative hebben ze ambitieuze plannen om hun technologie nog verder te verfijnen. Ze willen patiënten met quadriplegie (verlamming van beide armen en benen) helpen om ook hun bovenste ledematen weer te kunnen gebruiken. Hun technologie kan bovendien van nut zijn voor patiënten met neurodegeneratieve kwalen zoals de ziekte van Parkinson. Het zou wereldwijd de levens van miljoenen mensen verbeteren.
De ontmoeting die zijn leven veranderde
Het streven naar excellentie typeerde Grégoire Courtine al toen hij als student fysica een passie voor bergbeklimmen ontwikkelde. Hij overwoog zelfs om de sport professioneel te beoefenen. Tijdens een klim ontmoette hij een professor in de neurowetenschappen. Ze praten over hoe het brein elke beweging van de bergbeklimmer controleert en Courtine vond zijn nieuwe roeping.
Als geestdriftig bergbeklimmer werd hij diep geraakt door de ontmoeting met mensen die bij een sportongeval verlamd werden. Na het afronden van zijn doctoraatsstudies reisde Courtine naar Los Angeles om zijn kennis van het brein te verdiepen. Hij studeerde in het UCLA-Lab en werkte nauw samen met de Christopher & Dana Reeve Foundation. Luisteren naar Reeve, de acteur die Superman speelde en bij een ongeval verlamd geraakte, was een scharniermoment. “Op dat ogenblik besliste ik dat ik de rest van mijn carrière zou investeren in de ontwikkeling van therapieën voor verlamde patiënten.”
Het herstellen van menselijke waardigheid
1/3
2/3
3/3
1/3
2/3
3/3
De weg liep niet altijd rechtdoor. Grégoire Courtine herinnert zich de eerste jaren toen het wetenschappelijk establishment zich tegen hem keerde en weigerde te geloven dat hij verlamming met elektrische stimuli kon verhelpen. Hij verloor fondsgelden maar bleef in zichzelf geloven.
Net zoals de pioniers en visionaire ontdekkingsreizigers die Rolex al generaties lang ondersteunt, streeft Courtine onophoudelijk naar meer en beter. Zijn werk gaat niet alleen over letsels genezen – het gaat over het herstellen van menselijke waardigheid en onafhankelijkheid.
Rolex steunt personen en organisaties die voor de problemen van de planeet oplossingen zoeken en ontwikkelen en die zo bijdragen tot het verbeteren van de wereld en bewaren van de planeet voor de volgende generaties. In deze serie zet Knack deze inspanningen in de kijker. Knack realiseerde die verhalen in volle redactionele onafhankelijkheid.
Ontdek hier het vorige artikel uit de serie: Rolex en National Geographic lanceren de volgende serie Rolex National Geographic Perpetual Planet Expeditions: de oceaan