Georges-Louis Bouchez vergist zich van vijand met zijn aanval op Marc Van Ranst, zegt microbioloog Emmanuel André.
Het was een bewogen week – ‘de minst serene in de coronacrisis tot dusver’, volgens Emmanuel André – voor de relatie tussen politici en experts. MR-voorzitter Georges-Louis Bouchez vindt dat viroloog Marc Van Ranst een toontje lager moet zingen en dat het geen pas geeft dat hij als expert die de regering adviseert vervolgens regeringsbesluiten publiekelijk ter discussie stelt. Bouchez verwees met name naar de kappers. Volgens Van Ranst kunnen die op grond van de huidige coronacurve niet opnieuw open half februari, ook al zette de federale regering de deur op een kier. Dat schoot Bouchez in het verkeerde keelgat. De MR-voorzitter heeft het gehad met Vlaanderens bekendste viroloog en verwacht naar eigen zeggen ‘loyauteit’.
Academici zijn niet te koop.
‘Als een partijvoorzitter een wetenschapper persoonlijk aanvalt omdat hij feiten aandraagt die hem niet bevallen, keren we een paar eeuwen terug in de tijd, toen de aarde nog niet rond mocht zijn’, reageerde microbioloog Emmanuel André (KU Leuven) op Twitter.
‘We bevinden ons in een lastige situatie’, voegt André daar aan de telefoon aan toe. ‘Het is winter, er zijn nieuwe varianten opgedoken, iedereen is moe, en de coronacijfers gaan niet de richting uit die we zouden wensen. Dan is het moeilijk om het hoofd koel te houden. Maar Bouchez vergist zich van vijand. Het is niet Van Ranst die de agenda bepaalt, maar het virus en de epidemiologische evolutie.’
Ook premier Alexander De Croo (Open VLD) hekelde de ‘overcommunicatie’ van sommige experts. ‘Een arts moet aan een patiënt kunnen zeggen dat zijn toestand ernstig is’, vervolgt André. ‘Dat is misschien geen leuke boodschap, maar dat is de rol van de wetenschapper: zich zo rigoureus mogelijk aan de feiten houden.’
Wat met experts zoals Van Ranst die ook zitting hebben in de GEMS, de officiële adviesraad die de federale regering bijstaat? ‘Ik zit zelf niet in de GEMS, maar er deel van uitmaken betekent natuurlijk niet dat je je academische vrijheid opgeeft’, stelt André. ‘Als de politiek experts inschakelt, is dat toch met de bedoeling dat ze advies geven? Ook al gaat dat misschien in tegen de politieke agenda of tegen wat de beleidsmakers uiteindelijk zullen beslissen. En of experts daarvoor nu een vergoeding krijgen of niet verandert in de grond niets aan hun opdracht. Bouchez zegt eigenlijk: wij betalen jullie opdat jullie je mond houden. Hij wekt de indruk dat je het stilzwijgen van een academicus kunt afkopen.’
Uiteindelijk wordt niemand beter van een straatgevecht tussen experts en politici, aldus André. Juist op dit moment moeten we ‘allemaal samen’ nadenken over ‘een alternatief paradigma’: ‘De veralgemeende, collectieve vrijheidsbeperkingen, zoals we die nu kennen, zijn echt niet lang meer houdbaar.’
