Politiek journalist en voetbalcommentator Gui Polspoel blikt vooruit op het voetbaljaar 2010, dat zich zowel nationaal als internationaal boeiend aankondigt. In België play-offs, in Zuid-Afrika de wereldbeker.

‘Er is op voorhand enorm over gezaagd, maar ik zal eerlijk zijn: ik kijk enorm uit naar de play-offs’, trapt Gui Polspoel af, wanneer we hem vragen om een vooruitblik op het voetbaljaar 2010. Polspoel is natuurlijk bekend als politiek journalist, maar stopt minstens evenveel passie in zijn werk als commentator bij het buitenlands voetbal op Prime. Als ware voetbalfan volgt hij ook het Belgisch voetbal op de voet.

‘Het rare aan de discussie over de competitiehervorming was: bijna iedereen was tegen, maar als je vroeg waarom, dan had niemand daar echt een reden voor. Of toch geen die hout sneed. Ik zie twee grote manco’s in het nieuwe systeem: de tweede play-off tussen de nummers 7 tot 14 wordt een draak vrees ik. En de tweede vergissing is dat men bij het halveren van de punten afrondt. Het scheelt dus een punt of je op een even of een oneven getal uitkomt. Stel nu dat dit ene punt uiteindelijk beslissend is voor de titel! Het zou een schandaal zijn. Maar voor het overige… laat die play-offs maar komen. Een minicompetitie met Anderlecht, Club Brugge, AA Gent, Germinal Beerschot, Zulte Waregem en, als de logica een beetje gerespecteerd wordt, Standard: dat wordt genieten.’

Standard heeft al een massa punten verloren en bungelt aan de staart van de eerste zes. Dat is voor een kampioen niet normaal.

GUI POLSPOEL: Nee, dat is zo. Het uitvallen van Steven Defour speelt natuurlijk een rol, maar de kern van de zaak is dat Standard een paar sterkhouders kwijtraakte die het simpelweg niet verving. Dat blijft voor mij onbegrijpelijk. Ik ken hun financiële situatie niet in detail, maar Standard was deze zomer zeker van de Champions League, wat min of meer gelijkstaat met het winnen van de lotto. Waarom dat niet investeren? Of zijn ze daar nu alles aan het oppotten om de uitbreiding van Sclessin te betalen?

Het straffe is dat er wel geld was voor oplapwerk zoals de transfer van Olivier Dacourt. Die was de laatste jaren bij Inter ook al niet meer goed. Dacourt is eigenlijk nooit het grote talent geweest, hij moest het hebben van zijn power en zijn werkkracht. Dat zijn jongens op wie snel sleet komt, en bij hem was dat duidelijk het geval. Ricardo Rocha schijnt hetzelfde verhaal te zijn. Ik begrijp niet dat ze dat bij Standard niet inzagen.

Een nog fundamenteler probleem is dat de aanpak van Laszlo Bölöni uitgewerkt lijkt. Bölöni is een type Aad De Mos. Een vakman, daar niet van, maar hij moet het hebben van de confrontatie, van mensen opnaaien en uitdagen. Die psychologische spelletjes zijn uiteindelijk erg doorzichtig. Dat werkt één seizoen, daarna hebben de spelers het door en denken ze: ach, laat den ouwe maar brullen.

De fans van Standard rolden laatst een sprekend spandoek uit: ‘Echte sterren staan er ook in de competitie.’

POLSPOEL: De supporters hadden overschot van gelijk. Het verschil in motivatie tussen Europese en Belgische matchen is bij Standard onaanvaardbaar groot.

Maakt competitieleider Anderlecht indruk?

POLSPOEL: Niet echt. Maar de ploeg steekt wel goed in elkaar, vind ik. Zeker de verdediging staat er, en dat is winst want daar heeft Anderlecht jaren mee gesukkeld. Maar om Europees een stap hoger te zetten is die defensie nog steeds niet goed genoeg. Daarvoor ontbreekt het snedig uitvoetballen, en dat blijft toch de basis van elke snelle omschakeling en het fundament van alle goed voetbal eigenlijk. Mij verbaast het eerlijk gezegd dat Anderlecht zo goed draait. Met Jan Polak en Marcin Wasilewski missen ze twee belangrijke basisspelers en Nicolas Frutos is er ook vaker niet dan wel. We vergeten te vlug hoe belangrijk Frutos de laatste jaren is geweest voor Anderlecht. De Brusselaars hebben geluk dat Romelu Lukaku nu al zo’n rendement haalt.

En die is amper zestien.

POLSPOEL: Zegt dat nu iets over die jongen of over de sterkte van onze competitie, daar wil ik nog geen uitspraak over doen. Ik voorspel trouwens dat hij de Gouden Schoen wint. Op wie zou je anders stemmen? Gilles De Bilde bewees dat een jong talent niet veel tijd nodig heeft om de kenners te overtuigen.

Milan Jovanovic wordt woest als dat gebeurt.

POLSPOEL: Goh, verdient die hem echt? Er waren uitschieters, maar dat spandoek waar we het net over hadden, dat was ook voor hem bedoeld, hè. En de Gouden Schoen houdt alleen rekening met de Belgische competitie, niet met wat een speler in Europa laat zien.

Speelt Club Brugge van de topclubs het betere voetbal?

POLSPOEL: Dat zou ik niet zeggen. Brugge heeft ook al erg flauwe matchen opgedist en kan moeilijk afstand nemen van zijn tegenstanders. Maar er staat wel een stevige basis. Club heeft gekozen voor wat de onderbouw van elke goede ploeg is: gewoon goede voetballers opstellen. Ivan Perisic, Ronald Vargas en Nabil Dirar hebben het, dat zie je zo. Al moeten ze Dirar toch eens duidelijk maken dat er nog negen andere veldspelers in zijn team spelen.

Ik heb het gevoel dat er bij Club nog dertig procent progressie in zit, dat die ploeg nog veel beter kan. Als ze dat waarmaken, worden de play-offs bijzonder interessant.

Bij Club Brugge krijgt Ivan Perisic veel aandacht, en terecht, maar is toch niet vooral de transfer van Carl Hoefkens essentieel gebleken?

POLSPOEL: Die stuurt het aan, ja. Ze hadden daar eigenlijk Ryan Donk voor gekocht, maar die overtuigt me niet. Dat zou een probleem kunnen worden, want mogelijk vertrekt Antolin Alcaraz. Hoe dan ook zullen we de titelkansen pas helemaal kunnen inschatten op 31 januari om middernacht, wanneer de transfermarkt sluit.

Dan is het eerder uitkijken wie België verlaat, want er hangen blijkbaar niet veel inkomende transfers in de lucht.

POLSPOEL: Tja, onze ploegen kunnen wel wat kopen, maar kunnen Belgische teams zich een beslissende speler permitteren? Nee toch.

Alleen als ze denken te degraderen.

POLSPOEL: Ja, en met alle gevolgen van dien. Zie Moeskroen. Wat een gedoe is dat toch weer! Eigenlijk zou het heel eenvoudig moeten zijn: als de Voetbalbond een licentie toekent, zou dat een garantie moeten zijn dat die club heel het seizoen kan uitspelen. Als men op voorhand alle kosten en alle schulden op tafel legt en een geloofwaardig businessplan presenteert waar een bank een borg voor uitschrijft, dan is er toch geen enkel probleem? Ik snap dat allemaal niet hoor.

En waar men héél dringend paal en perk aan moet stellen, zijn al die ongeloofwaardige buitenlandse constructies. Moeskroen was zogezegd gered door een Spaanse connectie. Ja, dat zien we. Bij Racing Mechelen zitten nu Mexicanen, bij Lierse Egyptenaren… Ik heb daar zeer weinig vertrouwen in, eerlijk gezegd. Je voelt de volgende affaire al aankomen. Ik moest lachen toen ik het hoorde, maar blijkbaar was er een Roemeense investeerder gesignaleerd in Moeskroen? Roemenen die in België geld komen steken in het voetbal: je moet toch een slag van de molen hebben gehad om dat te geloven?

Wat hebben ploegen als AA Gent en Germinal Beerschot minder dan de verwachte titelkandidaten?

POLSPOEL: Van Gent vind ik dat Michel Preud’homme het maximum uit die groep haalt. Hij heeft van goede complementaire voetballers een mooi sluitend geheel gemaakt. Maar… het zijn ook erg inwisselbare spelers, niemand flitst echt. De nadruk ligt op het team, wat een omslag is want vorig jaar hing Gent helemaal af van Bryan Ruiz. Zoals Anderlecht nu alles bouwt rond Mbark Boussoufa. Gevaarlijk, want valt die geblesseerd uit tegen Standard, en bijvoorbeeld Polak niet, dan staat Anderlecht gegarandeerd niet waar het nu staat.

Nee, in de hiërarchie van het talent denk ik dat Germinal Beerschot hoger staat dan bijvoorbeeld Gent. Zij hebben wél jongens voor wie je likkebaardend naar het stadion komt. Sherjill MacDonald, bijvoorbeeld.

Drie Belgische clubs overwinteren Europees. Dat heeft ons land lang niet meer meegemaakt.

POLSPOEL: Toch zal het nipt zijn om onze twee tickets voor de Champions League te behouden, want we zakken op de Europese ranking. De Belgische succesjes waren leuk, maar overschat ze niet. Wie in de Champions League niet meedoet, morrelt eigenlijk in de marge. Ik vrees dat dat voortaan echt wel ons lot is, want de grote clubs hebben de poort definitief toegetrokken. Het systeem is helemaal in hun voordeel gebouwd.

Een voorbeeld: stel dat door een opeenvolging van acht, negen mirakels een Belgische club ooit de Champions League wint. En Real Madrid wordt pakweg in de achtste finales uitgeschakeld. Dan nog houdt Real meer geld over aan die campagne dan de Belgische club. Ik ken geen enkele andere sport waarin dat kan. De marketingpot wordt immers verdeeld op basis van hoeveel mensen er televisie kijken en er zullen nooit zoveel Belgen naar tv kunnen kijken als er Realfans zijn.

Van 11 juni tot 11 juli is er het WK in Zuid-Afrika. Is het verantwoord om een duur voetbaltoernooi te houden in een land dat zoveel armoede en ellende kent?

POLSPOEL: Dat zullen de Zuid-Afrikanen zelf wel uitmaken, dat moeten wij niet in hun plaats beslissen. Als ze dat toernooi tot een goed einde brengen, doet het land een gouden zaak. Ik weet wel dat er onder economen discussie is hoeveel winst een sporttoernooi uiteindelijk echt oplevert, maar de Zuid-Afrikanen kunnen nu in ieder geval bewijzen dat ze betrouwbare organisatoren zijn. Wie weet hoeveel investeerders dat lokt op lange termijn.

Het WK moest in ieder geval eens naar Afrika, vind ik. Het internationale voetbal draait op Afrikaans bloed, in genaturaliseerde vorm of niet. De zwarte jongens, de Drogba’s, de Eto’o’s en de Lukaku’s: zij zijn de reden dat we tegenwoordig naar het voetbal gaan.

Is er reden om te vrezen dat de organisatie niet in orde komt?

POLSPOEL: De stadions lijken in ieder geval klaar te raken. VRT-collega Peter Van Den Bempt was er onlangs en die had meer vragen bij de mobiliteit. Een stadion van tachtigduizend man bouwen is knap, maar hoe raken die mensen er op de avond van de match en hoe raken ze weer weg?

Ik hoop dat het wat in orde is: ik ga zelf naar de wereldbeker. Zomaar, niet om te werken of zo. Vier jaar geleden ben ik gestopt met roken. Het geld dat ik daarmee bespaarde, heb ik op een aparte rekening gezet. Dat is nu zo’n zesduizend euro, integraal te besteden aan een zomertje voetbalplezier. ( lacht)

Krijgen we eindelijk een Afrikaanse wereldkampioen?

POLSPOEL: De Afrikanen hebben het thuisvoordeel, al is dat relatief. Het is in Zuid-Afrika winter op dat moment. In de Confederations Cup zag ik de Afrikaanse spelers mutsen dragen, terwijl de Europese spelers het blijkbaar niks te koud hadden. Maar als je puur naar het talent kijkt, moet het er wel eens van komen.

Neem Ivoorkust, dat een elftal kan opstellen met Didier Drogba, Salomon Kalou, Yaya Touré, Didier Zokora en Emmanuel Eboué. Allen basisspelers bij de absolute top in de grootste competities. Zo’n ploeg moet in principe de halve finale halen. Merk trouwens op dat de as van dat team gevormd wordt door het vroegere Beveren van Jean-Marc Guillou. Waar die spelers nu allemaal zitten! Arsenal, Sevilla, Barcelona, Lille, Monaco, Stuttgart…

Al dat talent dat in België speelde: hebben onze topclubs toen liggen slapen?

POLSPOEL: Zeker en vast. Yaya Touré kon je in die tijd voor twee miljoen kopen, anderhalf miljoen voor de club en een halfje voor de baas! ’t Is een flater dat onze topteams dat toen niet hebben gedaan. Maar ja, men deed toen nogal lacherig over Beveren hè…

Wie zijn behalve Ivoorkust de kanshebbers op het WK?

POLSPOEL: Ik denk dat Engeland kan verrassen. Die hebben duidelijk een stap vooruit gezet onder Fabio Capello, het oogt een stuk steviger dan vroeger. Duitsland is Duitsland, dus ook altijd gevaarlijk, maar voor mij blijft Spanje de grote favoriet. Die ploeg heeft letterlijk alles. De ruggengraat van Barcelona, plus Fernando Torres en David Villa: wie kan daartegenop? Vroeger miste Spanje superspitsen, nu hebben ze er bij wijze van spreken twee op overschot.

Ook Argentinië moet in principe zeker de halve finale halen, op basis van al dat talent. En toch vrees ik weer een net-niet. Diego Maradona in de dug-out: dat is kiezen voor een symbool, niet voor een bondscoach. Zijn Jean-Marie Pfaffgehalte is me veel te groot. En Jean-Marie komt ook al weleens in de boekskes met een of ander schandaaltje, maar tegenover wat die Maradona al afgeplaveid heeft in zijn leven is Pfaff een plechtige communicant. Inhoudelijk vind ik hem bijzonder zwak. Ik zag een paar interviews met hem waarvan ik dacht: is dat nu alles wat je te vertellen hebt?

Ook Nederland was in de kwalificaties zeer goed op dreef.

POLSPOEL: Tja, het enige wat Nederland parten kan spelen, is weer hun eigendunk. Dat ze na twee matchen denken: dat wordt hier gemakkelijk, we zitten al met één been in de finale. Bij Nederland hangt ook veel af van de fitheid van Robin Van Persie, die nu zwaar geblesseerd is.

Dan heb je nog Brazilië, waarmee altijd rekening moet worden gehouden, maar ditmaal toch iets minder dan we gewoon zijn. Ik vrees dat hun vedetten allen op hun retour zijn. Gaat Ronaldinho mee naar Zuid-Afrika? Of Ronaldo, die 15 kilo te dik staat? Bondscoach Dunga wil er duidelijk een Europese stempel op plakken en legt de klemtoon op organisatie. Omdat hij beseft dat ze ditmaal de tovenaars niet hebben? Frankrijk wordt het volgens mij zeker niet. Die ploeg is versleten. Ze blijven de oude generatie meeslepen, terwijl er betere alternatieven op de bank zitten.

Na het WK begint voor de Rode Duivels hopelijk de heropstanding. Al dan niet met Dick Advocaat als bondscoach.

POLSPOEL: Ik begrijp Advocaat niet. Je moet ook weten hoe hij bij de nationale ploeg terecht is gekomen. Hij heeft zelf voor die functie gesolliciteerd, via Nicolas Lombaerts. De Belgische voetbalbond is heus niet zelf op het idee gekomen om Advocaat te vragen. En na al die moeite zegt hij na amper vier matchen: ‘Ik ga AZ erbij nemen.’ Betekent dat dan alleen dat hij de dagelijkse stress mist of is er meer aan de hand? Zo enthousiast naar een job hengelen en dan toch iets anders zoeken: dat lijkt veel op de reactie van een ontgoocheld man. Iemand die denkt: ai, mijn werkgever verwacht wonderen van mij en ik heb in feite niet veel tot mijn beschikking.

Ik vrees dat Advocaat heeft ingezien wat mij al langer duidelijk was: de huidige generatie Rode Duivels wordt veel te hoog ingeschat. Welke Belg voetbalt er in een grote competitie en is daar basisspeler in een van de betere ploegen? Daniel Van Buyten, al speelt die ook soms maanden niet, Thomas Vermaelen en Marouane Fellaini. Dat is alles. Zet daar het Nederlands elftal eens naast. Die kunnen zeggen: Clarence Seedorf moeten we niet hebben. Seedorf laatst nog gezien bij AC Milan? Die zou bij België al-tijd spelen.

Bijkomend probleem is dat er enkele posities zijn waar we gewoon niemand voor hebben. Wie moet je diepe spits zetten? Momenteel komt alleen Moussa Dembele in aanmerking. Maar dat is nu een speler aan wie ik kop noch staart krijg. Hij is zogezegd een groot talent, dat zegt iedereen die hem een bal ziet spelen, maar kijk dan eens naar zijn zielige statistieken. En die haalt hij dan nog in Nederland, een competitie waar verdedigen soms verboden lijkt.

Hebben we flankspelers? Eden Hazard misschien. Maar dat is er maar eentje en mentaal is die naar ’t schijnt wat broos. We hebben zelfs geen vleugelbacks meer. Een Olivier Deschacht is een fatsoenlijke speler maar heeft geen internationaal niveau in de benen. Geen enkele goede ploeg uit een groot voetballand zegt: ‘Deschacht, die moeten we hebben.’ Advocaat stelt in de nationale ploeg Gill Swerts op. Bij AZ speelt die onder hem niet. Wat vertelt dat? Is dat een signaal?

Hebt u in die eerste matchen onder Advocaat zaken gezien waaruit u hoop put?

POLSPOEL: Nee. Dit is dan ook geen generatie waar je mirakels van mag verwachten. We hebben goede voetballers, zonder meer. Waar moet je dus op terugvallen? Op organisatie en mentaliteit. Maar dat laatste is blijkbaar niet vanzelfsprekend voor deze groep, en omdat het beter in de kraam van de bondscoach past, plannen we in het voorjaar maar één oefenmatch. Aan de organisatie zal begin september dus ook nog werk zijn.

DOOR JEF VAN BAELEN

‘Roemenen die in België geld steken in het voetbal: je moet een slag van de molen hebben gehad om dat te geloven.’