Affaire-Dutroux (1)

Waarom kreeg de affaire-Dutroux zoveel weerklank? Het is een voorbeeld van het zondebokmechanisme. Er was al veel ongenoegen in België, maar nu was de duivel zelf in handen van de justitie gevallen. De hele affaire weekte vele en vaak hevige reacties bij de publieke opinie los. Hun ongenoegen konden de mensen eindelijk kwijt in de Witte Mars. Maar daar ging het meer dan om enkel een protest tegen het falen van ‘het systeem’ in dit onderzoek. De zaak-Dutroux deed de emmer overlopen (‘De zomer van ’96’, Knack nr. 28/29).

Dat had een ongestuurde en ongeorganiseerde reactie tot gevolg. Maar wat heeft het allemaal uitgehaald? De PNP was zeker een nobel initiatief, maar wie weet nog wat de afkorting betekent? De politiehervorming moest in hoge versnelling worden doorgevoerd. Wie ziet het verschil?

Marc Reynebeau heeft gelijk als hij schrijft dat elke dag ‘kinderen een vermijdbare, nutteloze dood’ sterven in het verkeer. Dat ‘nog elke dag kinderen lijden onder de armoede’ (‘Tot op het bot’, Knack nr. 28/29). Maar dat raakt de publieke opinie minder. De verkeersslachtoffers zijn – hoe cru dat ook mag klinken – onze offers op het altaar van de mobiliteit. Elk weekend horen we de cijfers en de reactie erop blijft uit. Terwijl de oplossing voor de hand ligt: elke automobilist moet zijn rijstijl aanpassen. De arme kinderen, dat is een ‘ver-van-ons-bed-show’, waar men immuun voor wordt.

Dat lag allemaal anders bij de affaire-Dutroux: we hadden onze zondebok gevonden en ons snelle leventje – met nodeloze verkeersslachtoffers en zonder omkijken naar anderen, zeker niet naar hongerlijdende kinderen – kon zich op gang trekken.

Affaire-Dutroux (2)

Het nummer is niet gespeend van enige interne contradictie: 21 pagina’s met herinneringen aan ‘De zomer van ’96’, anderzijds de teneur: zo alarmerend is het ook weer niet.

Een geïsoleerde steuntrekker uit Marcinelle, behept met grote interesse voor medische en toegepaste wetenschappen, heeft wat geëxperimenteerd en de overlevingskansen van tieners en jonge meisjes uitgetest.

Opereerde Dutroux in bende? Neen, alleen Martin en junkie Lelièvre staken een handje toe. Had Dutroux klanten? Bijlange niet.

Knack doet hard zijn best om de bevolking te sussen – ‘de meute een halt toe te roepen’ noemt meester Pierre dat (‘Alle dijken waren gebroken’, Knack nr. 28/29). Nobel.

En de X-en? Dat waren fantasten. Wat kan de waarheid toch simpel zijn.

Maar de sleutel staat in ‘Ik zeg u: er komen catastrofes’ (Knack, ib.) waar Tobback (niet bepaald een believer) zegt: ‘De macht van een magistraat schuilt veeleer in wat hij niet doet dan in wat hij wel doet.’

Affaire-Dutroux (3)

Ik ben een ‘believer’ en ik vind dat jullie allesbehalve klare taal spreken. De hele bevolking weet dat zij in de affaire-Dutroux manifest wordt voorgelogen en dat onderzoeksrechter Langlois nooit met harde bewijzen voor de dag zal komen. De voortdurende insinuatie dat de bevolking zich te veel door emoties laat leiden, zal het vooroordeel dat er veel meer aan de hand is dan we tot nu toe te zien kregen, enkel bevestigen. Daardoor zal de geloofwaardigheid van de pers weer een flinke deuk krijgen.

Ik kan alleen hopen dat het chauvinistische karakter dat nu in onze berichtgeving opgang maakt om onze fierheid op te krikken, als neveneffect heeft dat de buitenlandse pers zich meer voor de affaire-Dutroux gaat interesseren.

Vreemdelingenzaken

De resultaten van het medisch onderzoek dat wordt uitgevoerd met het oog op de leeftijdsbepaling van een vreemdeling worden niet beschouwd als een sluitend bewijs voor het bepalen van de leeftijd, maar zijn louter indicatief.

De Dienst Vreemdelingenzaken treedt inzake niet begeleide minderjarige vreemdelingen zeer omzichtig op. Het is slechts in de gevallen waar de vreemdeling niet zelf het bewijs levert dat hij al dan niet meerderjarig is en bepaalde elementen erop wijzen dat de opgegeven meerderjarigheid of minderjarigheid niet met de werkelijkheid overeenstemt dat een beroep wordt gedaan op een botscan om de leeftijd te bepalen.

Een sluitend leeftijdsonderzoek bestaat op dit ogenblik nog niet. Dit is ook de reden waarom de betrokkene steeds het voordeel van de twijfel geniet en de meest gunstige hypothese in aanmerking genomen wordt.

In ieder geval kan het afwijzen van een asielaanvraag nooit gegrond worden op het feit dat op basis van resultaten van het medische leeftijdsonderzoek blijkt dat betrokkene over zijn leeftijd gelogen zou hebben.

Illegale vreemdelingen die blijken minderjarig te zijn, worden in principe niet in een gesloten centrum vastgehouden.

Het komt wel voor dat een illegale vreemdeling, die wordt vastgehouden, slechts nadien verklaart minderjarig te zijn. In geval van twijfel wordt dan een leeftijdsonderzoek gedaan. Indien op basis van dit onderzoek en in samenhang met de overige elementen waarover de administratie beschikt, blijkt dat de betrokkene inderdaad minderjarig zou kunnen zijn, dan wordt via het Comité voor Bijzondere Jeugdzorg een opvangplaats in een jeugdinstelling gezocht. Gelet op het beperkte aantal beschikbare plaatsen kan deze zoektocht wel een paar dagen in beslag nemen. Intussen blijft de betrokkene wel in het gesloten centrum. Het zou onverantwoord zijn om deze minderjarige van de ene dag op de andere zonder enige opvang op straat te zetten.

Tot slot merk ik nog op dat het arrest van de Raad van State, waarvan sprake in uw artikel, enkel betrekking had op het gebruik van deze resultaten door het Commissariaat Generaal voor de Vluchtelingen en de Staatlozen en niet op het leeftijdsonderzoek op zich. Dit arrest, dat dateert van 28 december 1998, verwierp terecht de beslissing tot het ongegrond verklaren van een asielaanvraag die gebaseerd was op het feit dat uit de resultaten van het medisch leeftijdsonderzoek bleek dat betrokkene gelogen had over zijn leeftijd en men er dus van kon uitgaan dat de aanvraag frauduleus was.

Aangezien de overige arresten van de Raad van State betrekking hadden op de wijze waarop de leeftijdsbepaling in de motivering van beslissingen werd gebruikt maar zich nooit hebben uitgesproken over de gebruikte wetenschappelijke methode als dusdanig, is hier geen sprake van enige tegenstrijdigheid. Uit de meer recente arresten blijkt duidelijk dat ook de gerechtelijke instanties de resultaten van een medisch leeftijdsonderzoek evalueren in samenhang met al de beschikbare elementen in het dossier van de betrokkene.

VRT

Op VRT slaan verkleutering en verkeutering duchtig om zich heen tijdens deze vakantiedagen. Zeker wanneer Jan Verheyen op het scherm komt (‘Teletobben’, Focus/Knack nr. 28/29).

Je blijft immers uit pure voorspelzucht nog alleen uitkijken tot een steeds dommere variant van miskleun toeslaat. Niet geërgerd, want onkunde (je hebt nu eenmaal mensen die niet beter kunnen), onbegrip (je hebt nu eenmaal mensen die niet beter weten) en onwil (je hebt nu eenmaal mensen die niet beter willen weten) gaan best samen tijdens programma’s die men zo snel mogelijk ingeblikt moet krijgen. Op die manier krijg je op de koop toe nog ongewild grappige televisie voorgeschoteld. Wie weet wordt gebrek aan voorbereiding als ingrediënt voortaan onmisbaar?

Ik weet wel, op VTM blinkt men (over het algemeen) niet bepaald uit in inlevingsvermogen, maar programmamakers leggen er ten minste het zwijgen op aan hen die bekrompenheid en woordenballast verenigen. Ik kan me moeilijk van de indruk ontdoen dat ik de enige zal blijven die de genadeloze uitwerking hiervan op het scherm inziet.

Regering

Waarmee is deze regering bezig? Zieken mogen hasj gebruiken. Minder geld voor palliatieve zorgen, wel euthanasie (‘De week in België’, Knack nr. 28/29). Wie een nieuwe auto koopt, krijgt vermindering op de verkeerstaks, wat dan teruggehaald wordt bij de minder bedeelden die enkel een tweedehands kunnen kopen. De voedselprijzen zijn bijna verdubbeld, de kleine pensioenen gingen met 300 frank omhoog.

Waar gaan we naartoe?

Johan Leman

Johan Leman lijkt me zo geobsedeerd dat hij alle realiteitszin verliest. Hij doet een uitval naar de Vlaamse commentaarschrijvers omdat die de mening toegedaan zijn dat de manier om de meeste Blok-kiezers terug te winnen niet in het gerechtsgebouw zal worden geregeld, maar door een beter beleid (‘Het laatste woord’, Knack nr. 28/29).

Toch zal de oplossing enkel van een beter beleid komen. Dat heeft ook Vlaams parlementsvoorzitter Norbert De Batselier ondertussen begrepen (‘De week in België’, Knack nr. 30).

Dat is niet zo eenvoudig omdat er punten zijn waar dat beleid niet onmiddellijk vat op heeft.

In een multiculturele samenleving werkt democratie moeilijker. De spelregels die de burgers zich in een democratie opleggen, worden niet meer gevolgd. Heel veel mensen immers vertonen een extreem individualistisch gedrag terwijl een andere groep gesteund door hun geloof, zich niet verplicht voelt om door niet-gelovigen gemaakte wetten op te volgen.

Toch zijn er punten waar het beleid wel kan aan werken om de algemene sfeer te verbeteren. Ik denk dan vooral aan de vele wetten, decreten en reglementen die om de haverklap uitgevaardigd worden, elkaar soms overlappen en zelfs soms tegenstrijdig zijn. Onze rechtszekerheid wordt daardoor aangetast, maar de burgers raken ook oververzadigd van die nieuwe betutteling en doen de moeite niet meer er gevolg aan te geven, temeer omdat die maatregelen zelden of nooit gecontroleerd worden en nog minder gesanctioneerd.

Zodra de overheid daar orde op zaken stelt, zullen de burgers geen behoefte meer hebben aan een ‘nieuwe orde’.

Het is de enige manier om de meeste van die 600.000 stemmen van ontevredenen te recupereren. Het is ook de enige democratische manier.

De methode-Di Rupo (‘De week in België’, Knack nr. 28/29) leidt enkel naar Spaanse of Ierse toestanden.

Zonevreemde woningen

Lezer Dejonghe (‘Het laatste woord’, Knack nr. 27) vindt dat ‘De naakte eigenaar’ naar sensatie ruikt, maar voor gedupeerde onteigenden is het de hallucinante werkelijkheid. Hij gelooft nog in de rechtsstaat België terwijl er bijna wekelijks bewijzen zijn van grote fraudepraktijken, die ongestraft blijven. De huidige regering, die op populariteit mikt, grijpt niet in bij het onrecht omdat het om een kleine groep gaat die van geen enkele electorale waarde is. Dat staat in tegenstelling tot de zonevreemde woningen waar het wel om een groot stuk van de bevolking gaat.

‘Pauline & Paulette’

Als Patrick Duynslaegher een film afkraakt, dan kan je er donder op zeggen dat het om een warme gevoelige prent gaat. Dat was weer het geval met ‘Pauline en Paulette’ (‘Bioscoop’, Focus/Knack nr. 26): geen geweld, geen akelig beklemmende sfeer, geen cultfilm.

Wij herkenden in de ‘simpele oude’ onze vroegere buurvrouw die jaren voor veel ambiance en ook verwarring zorgde tot ook zij plaats moest maken bij de dood van haar zus. Kortom: de film toont zeer herkenbare toestanden die door de dames zeer goed werden weergegeven en die het publiek meer dan eens stil kregen.

Bart Andries, Sint-Niklaas.,Frans Helon, Opwijk.,Marc Van Santfoort, Duffel.,S. Schewebach, directeur-generaal Dienst Vreemdelingenzaken.,Jean-Marie Pourtoy, Gent.,Josephine Smits, Berchem.,Guy Vandeperre, Hever.,B. Jonckheere, Vlameringen.

Reageren op dit artikel kan u door een e-mail te sturen naar lezersbrieven@knack.be. Uw reactie wordt dan mogelijk meegenomen in het volgende nummer.

Partner Content