‘Koning Albert treedt niet af’

© Belga

Koningshuiskenners Jan Van Den Berghe en Mark Van den Wijngaert zien geen concrete aanwijzingen voor een Belgische troonswissel: ‘Vergelijken met Nederland is onzinnig, je kan er ook de paus bijhalen’

Volgens Béatrice Delvaux van Le Soir worden de geruchten over een troonsafstand van koning Albert II steeds hardnekkiger. Koninskenners Jan Van Den Berghe en professor Mark Van Den Wijngaert twijfelen daar echter aan: ‘Ik zal het pas geloven als ik het zie.’

Beide experts inzake het Belgische koningshuis zien geen concrete aanwijzingen om te geloven dat koning Albert II op korte termijn de kroon zou doorgeven aan zijn zoon en kroonprins Filip. ‘Telkens er in een buitenlands koningshuis iets gebeurd, wordt daarover gesproken. Maar er zijn geen tastbare bewijzen voor te vinden in de onmiddellijke omgeving van de vorst,’ zo reageert Jan Van Den Berghe.

Ook professor emeritus Mark Van Den Wijngaert hecht niet veel geloof aan wat Delvaux schrijft: ‘Ik kreeg al verschillende berichten dat prins Filip meer op de voorgrond komt en dat koning Albert het nog rustiger wil aandoen, maar ik zou toch niet inzetten op diens aftreden.’

Premier Elio Di Rupo kan debat over de monarchie missen

Een abdicatie wordt ook onwaarschijnlijker naarmate we dichter bij de zomer komen, weet Van Den Wijngaert: ‘Albert beslist niet alleen over zo’n troonswissel, laat staan dat hij dat van de ene dag op de andere kan doen. Er is ook nog de politiek, die het moment opportuun moet achten. Aangezien in de Grondwet geen sprake is van troonsafstand, moet de abdicatie geregeld worden bij wet. De Kamer en de Senaat moeten zich daarover uitspreken. Politici zullen die gelegenheid aangrijpen om een debat te openen over de toekomst van de monarchie. Het is verkieslijk dat vóór de troonswissel gezocht wordt naar een consensus over de bevoegdheden die de koning nog kan uitoefenen, wat wellicht een wijziging van de grondwet impliceert.’

Een stemming over een troonswissel zou dus uitmonden in een discussie over de monarchie zelf. Premier Elio Di Rupo (PS) kan zo’n debat in zijn regering, dat onvermijdelijk een communautaire draai krijgt, missen als kiespijn.

‘Vergelijking met Nederland is onnozel’

Dat het taboe op abdicatie zou doorbroken zijn door de voormalige Nederlandse koningin Beatrix, zoals Delvaux schrijft, noemt Van Den Berghe een ‘onnozele stelling’: ‘In Nederland heb je die traditie, hier helemaal niet.’ Een onzinnige vergelijking, vindt ook Van Den Wijngaert: ‘Je kan er zo ook de paus bij halen. Je moet geen appels met citroenen vergelijken. De omstandigheden in beide landen zijn erg verschillend.’

‘Albert werd moedeloos van zijn beperkte invloed tijdens de moeizame formatie in 2010-2011’

Maar wat met de uitlatingen van koning Albert zelf, tijdens de moeizame regeringsonderhandelingen van 2010-2011? Toen heeft hij toch laten vallen dat hij aan troonsafstand dacht? Van Den Wijngaert: ‘Wat hem toen sterk heeft beïnvloedt, was het vele botsen op de grenzen van zijn invloed. Dat ook hij er niet in slaagde een aanvaardbare formatietijd te bedwingen, heeft hem moedeloos gemaakt.’

Er ligt volgens de experts dus nog veel werk op de plank alvorens prins Filip zijn vader kan opvolgen. Van Den Wijngaert pleit er alvast voor om in eerste instantie goed na te denken over waar de Belgische monarchie naartoe moet: ‘De Grondwet moet eerst aan de praktijk aangepast worden. Wie de Grondwet leest, kan de indruk hebben dat de koning erg veel macht heeft. Dat is niet zo, zijn macht is al flink uitgehold. En zelfs aan zijn invloed valt te twijfelen – kijk maar naar de formatiecrisis van 2010-2011.’

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content