Kersverse makelaars Karl Dhont en Michel Maus: ‘Het voetbal slaagt er niet in zijn excessen aan te pakken’

Michel Maus is een gereputeerde hoogleraar fiscaal recht, Karl Dhont is Belgiës grootste expert in sportweddenschappen. Samen hebben ze nu het makelaarskantoor Tribe Association opgericht. ‘Correct en clean werken: daar bestaat een markt voor.’

Lang kende het Belgisch voetbal Michel Maus en Karl Dhont als de mannen van de rapporten. Na Operatie Propere Handen, de grote corruptiezaak uit 2018, stelden Maus en Dhont een plan op om het Belgisch profvoetbal te behoeden voor nieuwe wantoestanden. Vorig jaar zaten ze in opdracht van de Pro League in de Expertencommissie die dezelfde ambitie had. Dat laatste rapport verscheen in februari en blijft voorlopig zonder concrete resultaten. Verandering lijkt nochtans nodig: tijdens dit interview valt de gerechtelijke politie binnen bij Charleroi en Racing Genk om transfers van Mogi Bayat onder de loep te houden, de belangrijkste voetbalmakelaar van het land.

Michel Maus en Karl Dhont worden nu collega’s van Bayat, ze hebben onlangs het makelaarsbureau Tribe Association opgericht. Een opvallend partnerschap, al was het maar omdat de ene supportert voor Cercle en de ander zijn hart verpand heeft aan Club Brugge. ‘De vraag die we het vaakst krijgen, is waarom’, vertelt Michel Maus vanuit het prachtige domein in het Brugse Ommeland waar de nieuwe makelaars kantoor houden. ‘Waarom doen jullie dit, als je al een succesvolle andere carrière hebt? Een betere vraag is: waarom niet? Voetbal interesseert mij, nog meer nu ik door het schrijven van die rapporten deze wereld van binnen ken. Vanuit mijn werk als advocaat zit ik in een conflictmodel. Discussiëren, gelijk halen. In mijn nieuwe job als sportmakelaar zullen conflicten ook voorkomen, maar ik zie het toch als een kans om iets constructiefs te doen.’

‘Na 25 jaar fiscaal recht is het tijd voor beroepsplezier’, schrijft u zelfs op uw website.

Michel Maus: ( lacht) Plezier hebben in wat je doet, is de beste garantie dat je het goed doet.

Karl Dhont: Ik besef dat dit wollig klinkt, maar we gaan proberen het verschil te maken. In een moeilijk beroep dat veel kritiek krijgt en waarin zeker uitwassen bestaan, willen wij handelen zoals het hoort. Naast de tak voetbal is er ook een afdeling kunst en een tak die zich richt op literatuur in de brede zin van het woord. De rode draad is: orde scheppen in sectoren waar de regels onvoldoende zijn afgelijnd. Neem de kunst. Bepaalde instellingen zijn absoluut solide, gedegen partners, maar tegelijk vind je in die wereld zo veel amateurisme. Een contract nalezen of het ordentelijk opstellen? Je mag al blij zijn als er een contract bestaat.

Welke formaliteiten moet je vervullen om voetbalmakelaar te worden?

Maus: Je stuurt een mail met de statuten en een kopie van je identiteitskaart. Om in het Vlaamse Gewest actief te mogen zijn, moet je 25.000 euro op een geblokkeerde rekening storten. Dat is alles. Vereisten qua studieniveau of expertise zijn er niet. Verbazend, nee? Wie makelaar in vastgoed of verzekeringen wordt, volgt een opleiding, moet slagen voor een examen en is verplicht zich bij te scholen. Niets van dat alles in het voetbal. Terwijl er toch behoorlijk wat kennis bij komt kijken om bijvoorbeeld een internationale transfer te regelen.

Dhont: Die 25.000 euro vind ik typisch. Wie schakel je zo uit? De absolute amateurs. Iemand zonder spaarpot die hard en eerlijk werkt, krijgt geen kans, maar de mannen die geld geroken hebben, hou je zo echt niet tegen.

Maus: Zeker na Propere Handen is het vreemd dat de overheid nauwelijks verplichtingen oplegt. Daniel Ducarme van de MR diende onlangs een wetsvoorstel in. Jammer genoeg vergiste hij zich van beleidsniveau. Voetbalmakelaars zijn gewestelijke bevoegdheid, geen federale.

Het beeld van de gemiddelde voetbalmakelaar is een type tweedehandsautoverkoper. Vlotte babbel, charmeert meteen, maar pas op je centen.

Dhont: Dat modder gooien naar de makelaars is mij te makkelijk.

Maus: De perceptie van het beroep is slecht en er lopen zeker dubieuze types rond. Wanneer je alles reglementeert zoals het hoort, dan vallen zij eruit. Alleen gebeurt dat dus niet. Het voetbal slaagt er niet in zijn eigen excessen aan te pakken.

Dhont: Natuurlijk krijg ik die reactie vaak: ‘Vent, ga je je in die schimmenwereld storten? Je zet je reputatie op het spel!’ Nee, want wij gaan correct werken.

Interesseert het voetballers wel dat er ‘correct wordt gewerkt’? Willen zij niet vooral boter bij de vis?

Dhont: U moet mij de voetballers niet leren kennen. Hen interesseert één ding: waar verdien ik het meest? Alleen stellen ze zich zo bloot aan figuren die zelf ook vanuit dat perspectief vertrekken, namelijk: waar verdient de manager het meest? Ik heb door de jaren heen honderden spelers ontmoet. Allen, zonder uitzondering, lagen ze ooit in conflict over geld. De markt om clean, correct te werken ligt er, maar in eerste instantie kost die houding ons geld. Het eerste jaar gaan we niks verdienen. Het tweede jaar misschien ook niet. Nadien hoop ik dat de voetballers beseffen wat ze aan ons hebben.

Ik hoorde dat een Rode Duivel met zijn manager brak omdat hij achteroverviel hoeveel commissie die op hem verdiende. ( fel) Dat is toch geen manier van zakendoen? Het gaat er mij niet om dat die makelaar veel geld opstreek – misschien was het wel verdiend – maar hoe kan het dat zijn klant niet weet wat er gefactureerd wordt? Dat is trouwens evengoed een fout van de voetballer zelf.

Clubs staan in de rij voor een goeie voetballer. Waar hebben zij een makelaar eigenlijk voor nodig? Contracten nalezen kan een advocaat ook.

Maus: Portretrechten, loononderhandelingen, zoeken van de juiste club, vermogensadvies, verzekeringen, begeleiden van liefdadigheidsprojecten, carrièreadvies… Allemaal zaken met een belangrijke juridische kant, maar het behelst toch meer dan puur advocatenwerk. Misschien is dat net het punt. Te veel makelaars benaderen het als: contract tekenen, commissie incasseren en op naar de volgende. Terwijl je eigenlijk het hele beroepsleven van een voetballer in handen moet nemen, op het voetballen zelf na.

60 procent van de voetballers in de Premier League heeft binnen de vijf jaar na het einde van hun carrière financiële zorgen. ‘Onze klanten moeten niet lastiggevallen worden met financieel gedoe. Dat regelen wij wel’, schrijven jullie op je site.

Dhont: Wanneer een voetballer zegt: ‘Ik wil een deel van mijn geld in vastgoed steken’, dan ben ik al gerustgesteld. Niet omdat alle vastgoed per se een goeie investering is, maar dan weet ik dat er tenminste over is nagedacht. Ik zal niet zeggen dat vermogensbeheer gemakkelijk is, maar moeilijk is het evenmin. Wees spaarzaam, spreid je investeringen. Het leven is geen casino, zet niet alles in op rood. Maar je zit met jonge mensen aan tafel die immens veel verdienen. Doe het maar, hè. Als ze mij op mijn twintigste een miljoen hadden gegeven, dan was het ook niet goed gekomen.

Maus: Je moet een buffer vormen tussen de haaien en de sporter. Om door verhaaltjes te prikken die te mooi zijn om waar te zijn.

Dhont: Een vast bedrag om simpelweg onnozel mee te doen, zou ik die gasten niet ontzeggen, want het blijven jonge kerels voor wie het leven mooi is. Zolang ze maar niet vergeten hun vermogen op te bouwen. Een voetballer interesseert dat doorgaans niet. Dus vallen ze terug op een vertrouwenspersoon, ‘die al dertig jaar vriend is van de familie’. Soms is die raadgever van slechte wil, maar evengoed kent die man er gewoon niks van. In beide gevallen zit de sporter met de gebakken peren.

U leidt zelf een investeringsfonds, meneer Dhont. Loert daar geen belangenconflict om de hoek?

Dhont: Ik ga mijn cliënten uit het voetbal heus niet naar Tartaros duwen. Dat zou inderdaad onkies zijn.

Wanneer is dit idee bij jullie opgekomen?

Maus: Vlak voor de corona- uitbraak. Toen ons werk voor de Expertencommissie was afgerond, hebben we samengezeten. Die adviezen liggen er en wat nu? Dat er weinig mee zou gebeuren, was snel duidelijk.

Dat rapport is in de la beland?

Maus: Daar lijkt het op. Het is gelezen door de mensen die iets kunnen veranderen, daar zullen we ons mee troosten.

Een cruciaal onderdeel is voor mij de meldingsplicht voor witwaspraktijken. Mijn bronnen zeggen me dat het twee weken geleden is besproken in de Commissie Financiën. Amper twee partijen steunden het voorstel. Een mens zou er moedeloos van worden.

Dhont: Michel is er wat naïever ingestapt, ik wist dat we weinig hoefden te verwachten. Met onze collega-experts Johan Vande Lanotte en Tomas Van den Spiegel hebben we alle bevoegde kabinetten bezocht, aan beide kanten van de taalgrens. Schrijf alles op waar die kabinetten het over eens zijn en je vult minder dan een halve A4. Toen we dat rapport vrijgaven, was letterlijk iedereen kwaad op ons. Iedereen! Een bekende journalist schold mij uit voor leugenaar. We zaten in de zak van de Pro League, beweerde hij, het moest wel dat we daarvoor gul werden betaald – wat níét het geval was. Drie minuten later belde een vooraanstaand lid van de Pro League om van zijn oren te maken over ons rapport.

Waar ligt de knoop? Bij de politiek of bij het voetbal?

Maus: Bij allebei. In het voetbal mis ik aandacht voor het algemeen belang. Elke clubvoorzitter rijdt voor zijn eigen club. Dat is begrijpelijk, maar zo beweegt er niks. De politiek moet dat overstijgen, maar die wacht op de clubs, terwijl je weet dat die er niet uit zullen komen. Ik heb ook aangevoeld dat het voor bepaalde politici belangrijk is dat zij de pluimen op hun hoed kunnen steken. En dat een ander vooral de lof niet krijgt.

Dhont: Een tweedeklasser in het volleybal valt onder hetzelfde RSZ-regime als Anderlecht. Ontwerp maar eens een systeem dat fair en werkbaar is voor die twee partijen. Er zal altijd iemand verliezen. Ik kende de politiek minder goed dan Michel, maar ik heb me verbaasd over het populisme. Ik hoorde voorstellen die onvermijdelijk leiden tot een vloed aan rechtszaken of die niet te rijmen vallen met het Europese recht.

Maus: Wat er bij mij niet ingaat, is dat het momentum van Propere Handen zo is kunnen vervliegen. Hier lag dé kans om een breuk te maken, om de zaken voortaan totaal anders aan te pakken. Maar men heeft niets gedaan, zelfs niet om de schijn op te houden. Het profvoetbal ging zo snel mogelijk over tot de orde van de dag. Wie echt iets wil veranderen – Peter Croonen van Racing Genk, bijvoorbeeld – kan op zijn eentje niets in beweging krijgen.

Toen jullie makelaar werden, kwamen er vragen over hoe onafhankelijk jullie Expertenrapport nog was.

Maus:Het Nieuwsblad schreef dat wij hadden aanbevolen om de makelaarscommissies niet aan banden te leggen. ‘En vier maanden later worden ze zelf makelaar.’ Een nekschot voor onze geloofwaardigheid, maar het slaat nergens op. Want wij hebben dat helemaal niet aanbevolen. De Mede- dingingsautoriteit oordeelde dat er geen limiet op makelaarsvergoedingen kan komen, net zoals je de erelonen van advocaten niet kunt limiteren of de premies van vastgoedmakelaars. Zo werkt de vrije markt. Die journalist wist dat, toch maakt hij ons verdacht. Het Expertenrapport pleitte voor een solidariteitsbijdrage die makelaars moeten betalen per transactie. Een voetbalmakelaar die alleen met zijn eigen belang inzit, zou dat nooit voorstellen.

Hebben jullie al cliënten?

Dhont: Meer dan we na vijf weken hadden verwacht. We hebben cliënten in de Premier League, een paar uit de Champions League en twee van de betere voetballers uit de Belgische competitie. Namen geven we niet. Wij zullen zeer discreet zijn over onze cliënten. Ik erger mij dood aan al dat gelek in de pers. Makelaars zijn de beste bronnen van de voetbaljournalisten. Ze lanceren geruchten als onderhandelingstechniek.

Blijkbaar werkt dat.

Dhont: Eén keer, ja. Maar blijft het werken? Ik zou het niet vergeten wanneer iemand met wie ik onderhandel mij een mes in de rug steekt. Clubleiders zijn geen idioten.

Is het een goed moment om hiermee te beginnen? De transfermarkt is ingestort.

Dhont: Net daardoor is er geen beter moment mogelijk. Geloof me vrij dat de voetbalclubs in zak en as zitten. Het is crisis, bitter en ongenadig. Wanneer bellen clubs een makelaar? Wanneer ze dik in de miserie zitten en dringend spelers moeten transfereren. Maar naar waar? Turkije gaat kapot aan de crash van de lira, de Griekse competitie staat voor de zoveelste keer onder curatele, overal in Europa snoeit men in het budget. Een makelaar toont wat hij waard is als hij onder zulke omstandigheden deals kan smeden.

In België gaat er per seizoen 43,7 miljoen euro naar voetbalmakelaars. Is dat te veel?

Dhont: ( wuift weg) Hoeveel mag iemand verdienen? Welk bedrag is onkies? Ik vind dat domme vragen, waar je alleen populistisch op kunt antwoorden. In het voetbal gaat gigantisch veel geld om. Als je dat onethisch vindt, dan moet je er niet naar kijken.

Maus: Voor elke commissie is er een tegenpartij die betaalt en die som blijkbaar oké vindt. Ik verwacht wel dat de bedragen zullen zakken zodra het beroep gereglementeerd wordt.

De Belgische clubs presenteren recordverliezen, zelfs voor corona. Is het verkeerd om een verband te zien met de hoge makelaarslonen?

Dhont: Dat verband bestaat zeker, tegelijk gaat die verklaring te kort door de bocht. Waarom maken sommige clubs verlies? Ik hoef er geen tekening bij te maken: omdat ze slecht worden gerund. Lees de sportkranten en je struikelt over de beheersfouten. Vijftig spelers onder contract bij één club is niet eens uitzonderlijk. Ik ga mijn bruggen niet verbranden door voorbeelden te geven, maar het amateurisme is bijwijlen hemeltergend.

Maus: Mij doet dit denken aan de discussie rond de fiscale voordelen die voetballers genieten. Volgens de Hoge Raad voor Financiën kost dat de maatschappij jaarlijks 97 miljoen euro. Het is begrijpelijk dat daar kritiek op komt, maar wie zijn de felste critici? Academici, journalisten en politici. Het fiscale voordeel voor wetenschappers kost de maatschappij 938 miljoen euro en het voordeelregime voor auteursrechten, die vooral naar journalisten gaan, kost 60 miljoen euro. Parlementsleden krijgen 30 procent van hun loon als onbelaste onkostenvergoeding uitbetaald. Moeten er fiscale voordelen zijn voor iemand die toevallig goed kan voetballen? Misschien niet. En fiscale voordelen voor wie gezegend is met een wetenschappelijke brein, een goeie pen of talent voor politiek talent: zijn die dan wel geoorloofd? Als we de discussie voeren, dan graag over het totaalplaatje.