Vlaams minister-president Jan Jambon (N-VA) koos zo vroeg in zijn regeerperiode niet toevallig voor Catalonië als bestemming. Niettemin kleurde de Vlaams-nationalist keurig binnen de lijntjes.
Hij was duidelijk geëmotioneerd, vertelt Jan Jambon achteraf. Om binnen de middeleeuwse muren van de Generalitat, het hoofdkwartier van de Catalaanse regering, de tonen van de Vlaamse Leeuw te horen op de beiaard: het doet wat met een Vlaams-nationalist.
Het gebouw in Barcelona was dan nog eens getooid met de Vlaamse vlag. Een plechtig fotomoment met Quim Torra, de Catalaanse regeringsleider, geflankeerd door hun beide vrouwen, gaf het bezoek van de Vlaamse minister-president een extra cachet.
De plechtstatigheid deed de valse start van de reis snel vergeten. Bij aankomst op de luchthaven was de Vlaamse delegatie een halfuur op zoek naar het juiste vervoer naar de Generalitat. Van een officiële ontvangst geen sprake. Een herinnering aan het feit dat Vlaanderen en Catalonië nog geen volwaardige staten zijn met alle diplomatieke glans die daarbij komt kijken – ter frustratie van zowel Jambon als Torra.
Jambon heeft geen nood aan een geel lintje.
Geel lintje
Maar hoewel het bezoek van de N-VA’er een impliciete steunbetuiging betekent voor de Catalaanse staatswording, kleurt de regeringsleider netjes binnen de lijntjes. Dat betekent onder meer dat Jambon niet het typische gele lintje draagt waarmee de Catalaanse delegatie rondwandelt. De llaç groc, de Catalaanse benaming van het symbool, is doorheen de deelstaat te zien aan balkons, lantaarnpalen en in de vorm van graffiti. Het lintje staat voor de steun aan de Catalaanse leiders die op dit moment in de cel zitten vanwege hun betrokkenheid bij het onafhankelijkheidsreferendum in 2017. Quim Torra bracht zichzelf onlangs nog in de problemen door het symbool aan zijn regeringsgebouw te hangen. Mag niet, zegt het Spaanse gerecht.
‘Hij heeft dat lintje niet nodig, zijn statement zal straf genoeg zijn’, klinkt het binnen Jambons entourage. Maar dat blijft al bij al beperkt. Zijn oproep aan Charles Michel en Didier Reynders om hun kersverse Europese ambten als hefboom te gebruiken in de Spaans-Catalaanse kwestie, was het meest opmerkelijke. De gewezen federale vicepremier wijst er fijntjes op dat Michel tijdens zijn premierschap de enige Europese regeringsleider was die het fel politieoptreden in 2017, toen N-VA nog in de regering zat, veroordeelde.
Ik heb er vertrouwen in dat justitie een rechtvaardige beslissing neemt.
Kerst in de cel
Maar ook dan weet de N-VA’er hoe ver hij kan gaan. Jambon blijft binnen de contouren van zijn regeerakkoord en de resolutie die het Vlaamse Parlement unaniem goedkeurde in oktober. Ook in die tweede maakt men gewag van ‘politieke gevangenen’ en ‘buitensporig politiegeweld’ – woordgebruik dat Madrid doet knarsetanden.
‘Dit gaat niet over de vraag of Catalonië een onafhankelijke staat moet zijn’, zegt hij. ‘Dit gaat over de politieke gevangenen die vanwege hun mening dit jaar voor de derde keer op rij Kerstmis in de cel moeten doorbrengen.’
De aanpak-Jambon getuigt van realpolitik. In de zaak rond de gevluchte regeringsleider Carles Puigdemont blijft hij eveneens op de vlakte. Op 16 december weet de Catalaan of ons land hem uitlevert aan Spanje. ‘Er is zoiets als de scheiding der machten’, zegt Jambon. ‘Ik heb er vertrouwen in dat justitie een rechtvaardige beslissing neemt.’
Al mag de symboliek van zijn bezoek niet worden onderschat. Catalonië is de vijfde buitenlandse bestemming van de minister-president, maar de eerste deelstaat die hij officieel aandoet. ‘En het zal zeker niet de laatste zijn’, klinkt het. Jambon kondigde nog aan dat hij binnen het Europees kader wil werken aan een ‘netwerk’ van deelstaatregeringen. Die moeten voor bepaalde beleidsthema’s aan hetzelfde zeel kunnen trekken. Aan welke regio’s hij dan zoal denkt? Schotland, Baskenland, Beieren en… Wallonië. Of hoe deze Vlaamse regeringsleider de confederalistische gedachte volledig omarmt.
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
