‘Is er een straffer vaccin tegen het coronavirus dan een nieuwe financieringswet?’

‘Is er een betere manier om de economische gevolgen van de lockdown te bestrijden dan artikel 195?’, vraagt Knack-hoofdredacteur Bert Bultinck zich af.

Hoera, er is een nieuwe deadline in de Wetstraat. Als er in september geen nieuwe regering is, dan mogen er verkiezingen komen. Dat zei Paul Magnette afgelopen weekend op de Franstalige zender RTL-TVI. Hij is bereid om vanaf eind juni te onderhandelen over een nieuwe coalitie. Het gebaar van Magnette lijkt een uitgestoken hand, maar ook bijna een jaar na de verkiezingen van 26 mei is er geen echte opening. De afgelopen maanden heeft de PS-voorzitter met schijnmanoeuvres, een welgemikt ‘j’en ai marre’ of een andere ezelsstamp de Vlaamse partijen telkens weer het bos in gestuurd. De pijnlijke scène aan het begin van de coronacrisis, toen een volwaardige regering heel even binnen handbereik leek, zindert nog na. Toen schoot Magnette doodleuk een levensvatbare noodregering met de twee grootste partijen van het land af. Zelfs zijn Vlaamse partner, SP.A-voorzitter Conner Rousseau, was geschandaliseerd: ‘Magnette heeft mij voor schut gezet.’ Daarmee bewees Magnette, voor wie daar nog over twijfelde, dat de PS de objectieve bondgenoot van de N-VA blijft. Zijn demarche was zo eigengereid dat Vlamingen zich plots weer iets konden voorstellen bij de negentiende-eeuwse gemeenplaats van de ‘Franstalige arrogantie’.

De onstuimige opvolger van Elio Di Rupo beleed in februari nochtans zijn geloof in ons land: ‘Ik vind dat België een heel mooi land is, met veel talent en veel troeven.’ Maar uit niets blijkt dat Magnette zich echt wil wagen aan de loodgieterij die dit land nodig heeft. De Brusselse PS hijgt in zijn nek, de socialistische vakbond FGTB zo mogelijk nog harder, en dan is er ook nog iemand die luistert naar de naam Raoul Hedebouw. Het zal allemaal wel. Feit is dat Magnette er evenmin als zijn Vlaamse pingpongpartner in Antwerpen veel zin in heeft, en misschien zelfs nog een tikje minder. Zeggen dat je aan tafel wilt gaan om een regering te vormen, maar meteen ook een veto uitspreken over de belangrijkste vragen van de grootste partij van Vlaanderen, is niet ernstig. Het is even respectloos als de jarenlange schimpscheuten van de N-VA aan het adres van de ‘PS-staat’. Het is opmerkelijk met nul socialisten in de federale regering, maar blijkbaar vindt de PS deze situatie nog zo slecht niet. Midden februari zette Magnette een filmpje op Twitter om uit te leggen hoe belangrijk het was om ‘zen’ te blijven. Drie maanden later is de ‘zen’ van Magnette een kunstmatige coma geworden.

En zo kan het gebeuren dat Vlaamse toppolitici tijdens de ergste crisis sinds de Tweede Wereldoorlog plots allemaal over … een staatshervorming beginnen. Als een soort reflex, want dat is nu eenmaal wat Vlaamse politici doen als België vastloopt. Een paar bevoegdheden naar Vlaanderen, een smak geld naar de Franstaligen, en we kunnen weer verder. En waarom ook niet? Is er een betere manier om de economische gevolgen van de lockdown te bestrijden dan artikel 195? Is er een straffer vaccin tegen het coronavirus dan een nieuwe financieringswet? En zo’n tweede coronagolf in het najaar, dat is toch een fluitje van een cent als de sociale zekerheid gesplitst is?

Natuurlijk hebben voorstanders van een staatshervorming een punt, want in België hebben voorstanders van een staatshervorming altijd een punt. Er is altijd een nieuwe ronde nodig om de misbaksels van de vorige op te ruimen. Zou de coronacrisis beter beheerd zijn als er minder onduidelijkheid was over de bevoegdheden van de federale staat en de regio’s? Misschien wel. Heeft de coronacrisis niet aangetoond dat de gezondheidszorg beter op één niveau georganiseerd wordt? Dat wellicht ook. Al zul je dan eerst moeten beslissen of je die nu verder wilt regionaliseren (zoals de N-VA wil, en CD&V-vicepremier Koen Geens) of terug naar het federale niveau wilt brengen, zoals Alexander De Croo (Open VLD) al jaren bepleit.

Het is niet raar om na het verwoestende coronavirus én een eindeloze politieke surplace opnieuw naar de kiezer te trekken. Daar heeft Magnette een punt. En het kan geen kwaad als een paar slimme technici zich alvast in een kamertje apart bezighouden met de voorbereiding van een efficiënte staatshervorming. Maar laat het politieke debat alstublieft over de gezondheidszorg, de sociale zekerheid, rechtvaardige belastingen of de economische crisis gaan. Wie zich nu vastrijdt in communautaire spitstechnologie moet straks niet komen jammeren als extreemlinks en extreemrechts opnieuw een sprong voorwaarts maken.