Het instrument om vanaf volgend schooljaar een taalscreening uit te voeren bij alle leerlingen van de derde kleuterklas, is klaar. Dat meldt Vlaams minister van Onderwijs Ben Weyts. De zogenaamde ‘Koalatest’ moet helpen om taalachterstand tijdig op te sporen en te verhelpen.
Er is lang en stevig over gediscussieerd, maar vanaf volgend schooljaar wordt er elk jaar in het derde kleuterklas een taalscreening afgenomen. Bedoeling is om eventuele taalachterstand tijdig op te sporen en bij te spijkeren. Kinderen die aan de lagere school beginnen met een taalachterstand, lopen vaak ook achterstand op andere gebieden op, is de achterliggende redenering. Ongelijk aan de start is vaak ook ongelijk aan de eindmeet.
Het instrument voor die taalscreening, de ‘Koalatest’, is nu klaar. Het Centrum voor Taal en Onderwijs van de KU Leuven heeft de Koalatest speciaal ontwikkeld om een taalscreening af te kunnen nemen bij onze kleuters. In het afgelopen jaar werd de test al uitgeprobeerd bij 2.000 kleuters. De test focust op luistervaardigheid, want dit hangt sterk samen met algemene taalvaardigheid en het is bovendien een goede voorspeller voor schoolsucces. De naam ‘Koala’ verwijst naar ‘kleuteronderwijs’ (KO) en ‘luistervaardigheid’, maar de koala is ook een gepaste mascotte: deze test moet kleuters helpen om hoog te klimmen.
Concreet bestaat de Koalatest uit zeven taken die allemaal vertrekken vanuit een normale en herkenbare klassituatie in de derde kleuterklas: een spel met een hoepel, een turnles, een knutselopdracht, een rommelige eetzaal, een verhaal over konijntjes, de klasbibliotheek of een verjaardag in de klas. Bij de zeven taken horen doe-opdrachten, zoek-opdrachten of kies-opdrachten. De kleuters leggen een deel van de opdrachten individueel af en een deel in een klein groepje van ongeveer vijf kindjes.
De kleuters krijgen na de Koalatest een score die hen indeelt in een van drie kleurenzones: kleuters in de groene zone hebben genoeg taalvaardigheid, kleuters in de oranje zone hebben mogelijk extra ondersteuning nodig en kleuters in de rode zone hebben waarschijnlijk intensieve begeleiding nodig.
‘De Koalatest is heel kindvriendelijk: de kleuters zullen vaak niet doorhebben dat ze een test aan het afleggen zijn’, zegt minister Weyts. ‘Maar we hebben nu wel een kant en klaar instrument om taalachterstand tijdig vast te stellen. Zo kunnen we al in de kleuterklas ingrijpen en vermijden dat sommige kinderen hun hele schoolcarrière lang achterop blijven hinken’.
De Koalatest wordt elk jaar afgenomen tussen 10 oktober en 30 november. De scholen kunnen rekenen op 12 miljoen euro bijkomend budget voor extra helpende handen in de klas bij de afname van de Koalatest en het bijspijkeren van leerlingen met een taalachterstand. De extra investering is goed voor 240 bijkomende voltijdse krachten.
