Herman Van Goethem: ‘Ik stond aan de grond genageld bij de coming out van mijn zoon’

© iStock
Trui Engels
Trui Engels Journalist Knack

‘De coming out van mijn zoon was een donderslag bij heldere hemel’, zegt Herman Van Goethem, rector van de Antwerpse Universiteit en ambassadeur van het project ‘Trotse ouders van holebi’s’. ‘Hoe konden wij zo’n cruciaal onderdeel van zijn identiteit zestien jaar lang niet hebben gezien?’

Omdat de aanvaarding van holebi’s begint bij het gezin start Het Roze Huis, de koepel van holebi- en transgenderorganisatiesin de provincie Antwerpen, vanaf zondag 24 september met de praat- en luistergroep ‘Trotse ouders van holebi’s’. Bedoeling is ervaringen delen over hoe je als ouder op een positieve manier kunt omgaan met de holebi-geaardheid of de genderidentiteit van je kind. Dat daar nood aan is, was aanvankelijk ook een verrassing voor de rector van de Universiteit Antwerpen, Herman Van Goethem, ambassadeur van het project en zelf vader van een homoseksuele zoon. ‘Het toont aan hoe hard wij onderschatten hoe jong de aanvaarding in onze samenleving nog is. We hebben rasse schreden vooruit gezet, maar dat gebeurde pas de laatste vijftien jaar. Amper dertig jaar geleden kon je hier helemaal niet zo vrij als homokoppel over straat lopen als nu.’

Herman Van Goethem
Herman Van Goethem© Lies Willaert

Van Goethems oudste zoon was zestien jaar toen hij zich zo’n veertien jaar geleden tijdens de gezinsvakantie outte. ‘Ik stond aan de grond genageld’, vertelt Van Goethem. ‘Onze grootste schok was echter niet zijn geaardheid, maar wel dat we die totaal niet hadden gezien. Nochtans heeft mijn zoon dit altijd al zelf geweten. Zo’n cruciaal deel van de identiteit van je eigen kind, en wij kenden dat niet? Dat was een donderslag bij heldere hemel. Maar het is nu zo gegaan. Ik kan mij moeilijk een ander traject voorstellen.’

Wapperende haardossen

Zelf heeft Van Goethem geen nood gehad aan een praatgroep voor holebi-ouders, maar hij is ervan overtuigd dat van gedachten wisselen in een oudergroep met mensen die in gelijke situaties zitten heel wat steun kan bieden. De aanvaarding van de homoseksualiteit van zijn zoon is achteraf bekeken heel normaal gegaan en de coming out is ook op geheel natuurlijke wijze door de omgeving geaccepteerd. ‘Na de initiële schok begon ik wel terug te denken aan vroeger en kwamen herinneringen naar boven van mijn zoon die als kind met barbiepoppen speelde en het geweldig vond om met de wapperende haardossen van die poppen door de tuin te rennen. Eigenlijk had er toen al een belletje moeten rinkelen’, lacht Van Goethem. ‘Het feit dat mijn zoon misschien later zelf geen kinderen zou hebben, is tegenwoordig niet meer aan de orde. We zullen wel zien wat het leven brengt.’

Gelukkig heeft mijn zoon het geweldig getroffen om op te groeien in een samenleving die net ontzettend tolerant is.

De Antwerpse rector is geboeid door de gender- en transgenderdiscussie van de laatste jaren en hij betreurt de kwalijke vorm die het holebi-verhaal in Rusland aangenomen heeft. ‘Sommige discussies ontaarden tegenwoordig in heuse symboolgevechten. Zo past het geweld tegen holebi’s in Rusland in een anti-westers beleid dat door de Russische regering gedragen wordt. De Russische identiteit wordt met andere woorden aangescherpt door onder meer holebi-bashen. Gelukkig heeft mijn zoon het geweldig getroffen om op te groeien in een samenleving die net ontzettend tolerant is. In Arabische landen hebben homokoppels het veel moeilijker, in sommige landen staat zelfs nog de doodstraf op homoseks.’

Herman Van Goethem: 'Ik stond aan de grond genageld bij de coming out van mijn zoon'
© Reuters

Wat in Vlaanderen wel nog steeds grote zorgen baart, is het hoge suïcidecijfer bij opgroeiende holebi’s. Uit cijfers van de UGent blijkt dat maar liefst tot 45 procent van de holebi’s tijdens het opgroeien zelfmoordgedachten heeft. Ruim 12 procent of 1 op de 8 homojongens onderneemt ook effectief een zelfmoordpoging. Van Goethem vermoedt dat de suïcideratio bij de jongste generatie lager zal liggen, maar dat neemt volgens hem niet weg dat opgroeien als homo vandaag nog steeds niet evident is. ‘Homo zijn is niet het reguliere patroon, het beantwoordt minder aan de traditionele beeldvorming. Het reguliere patroon is hetero, de wereld is gericht op voortplanting. Maar homoseksualiteit is wel een normaal patroon dat voorkomt in een statistisch kleinere groep.’

‘Dit is nu eenmaal des mensen’

Een andere grote uitdaging in de aanvaarding van holebi-jongeren binnen het gezin is de ouders met allochtone roots te bereiken, zoals de Afrikaanse en Oost-Europese, of de ouders in streng gelovige gemeenschappen. Van Goethem geeft toe dat dat een moeilijke zaak is. ‘Er is een décalage in de verwerking van waarden, maar zeker niet alleen binnen de moslimgemeenschap. Dertig jaar geleden was dat bij ons trouwens ook zo. De anticonceptie dateert van de jaren ’60. Toen had je bijvoorbeeld nog het fenomeen van ‘moeten trouwen‘.

Cultureel gezien komen we uit een andere wereld en we zijn momenteel mentaal de omslag aan het maken. Het gaat vlug en dat gaat gepaard met grote verschillen.

Wat wil Van Goethem tot slot meegeven aan ouders die momenteel in een aanvaardingsproces zitten dat iets moeilijker verloopt? ‘Stel alle vragen waar je mee zit, maar bovenal aanvaard je kind, ook al is dat misschien niet makkelijk. Je kind is en blijft per slot van rekening hetzelfde. En in zo’n situatie moet je het minstens evenveel liefde geven als in een andere situatie. Juist omdat het niet de norm is, moet je kind zich gesteund voelen. Je kunt er niets aan veranderen. Dit is nu eenmaal des mensen.’

‘Homoseksualiteit hoeft eigenlijk niet zo’n probleem te zijn’, besluit de Antwerpse rector. ‘Cultureel gezien komen we uit een andere wereld en we zijn momenteel mentaal de omslag aan het maken. Het gaat vlug en dat gaat onvermijdelijk gepaard met verschillen.’

Meer info: www.trotseouders.be

Wie vragen heeft over zelfdoding kan terecht bij de Zelfmoordlijn op het nummer 1813 of www.zelfmoord1813. be. De specifieke hulplijn voor holebi’s en hun omgeving is www.holebifoon.be

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content