Naast gepaste medicatie onderzoekt de wetenschap ook andere mogelijke behandelingen van ADHD.
In de zoektocht naar alternatieve behandelingen van ADHD is voeding een belangrijk spoor, ook al is de wetenschappelijke basis daarvoor nog beperkt. ‘Er is bijvoorbeeld al veel onderzoek gedaan naar Omega 3-supplementen (onder meer visvetzuren, nvdr). Die blijken effect te hebben, maar erg groot is dat niet’, zegt onderzoekster Annelies Verlaet (UAntwerpen). In het dagelijkse leven van het gemiddelde ADHD-kind is het verschil zelfs nauwelijks merkbaar. ‘Maar aangezien het om een gemiddelde gaat, kun je niet uitsluiten dat het voor sommigen echt kan werken’, zegt kinder- en jeugdpsychiater Marina Danckaerts. ‘Daarom laat ik ouders die supplementen uitproberen als ze dat willen.’
Ook de invloed van kleurstoffen en bewaarmiddelen in voedingsmiddelen wordt onderzocht. ‘We weten dat kinderen drukker worden door hoge dosissen van die stoffen’, legt Danckaerts uit. ‘Als je ze achterwege laat, zullen ze allemáál een beetje rustiger worden. Maar iemand met ADHD zal daarom nog niet normaliseren.’
In Nederland wordt veel geëxperimenteerd met zogenoemde eliminatiediëten. ‘Daarbij wordt eerst heel veel uit het dieet van een kind weggelaten’, zegt Verlaet. ‘Het idee is dat bepaalde voedingscomponenten ADHD zouden kunnen triggeren. Daarna wordt voedingsmiddel na voedingsmiddel weer aan het dieet toegevoegd en checkt men of het kind daar met ADHD-symptomen op reageert. Bij sommigen heeft dat een effect. Maar er zal waarschijnlijk nooit één dieet zijn dat alle ADHD-kinderen kan helpen.’
Annelies Verlaet werkt mee aan een onderzoek van de Antwerpse universiteit naar een supplement met boomschorsextract. ‘Uit eerdere onderzoeken weten we al dat dat extract het gedrag verbetert, de oxidatieve stress vermindert en het immuunsysteem kan normaliseren. Dat onderzoeken wij nu verder. Als we positieve resultaten kunnen voorleggen, zou er een middel voor ADHD zijn waarop geen stigma rust.’
Een andere piste zijn de zogenoemde neurofeedbacktrainingen. Daarbij krijgt een kind elektrodes opgekleefd en wordt het voor een computer gezet. Op het scherm ziet het bijvoorbeeld een vliegtuigje dat hoog vliegt. Zodra zijn aandacht verslapt, daalt het vliegtuig – waardoor het kind vanzelf weer alerter wordt en het vliegtuig weer opstijgt. Door dat drie keer per week twintig minuten lang te herhalen, zouden de hersenen de reflex aanleren om van deactivatie naar activatie te gaan. ‘Degenen die weten dat de trainingen lopen, zien verbetering’, weet Danckaerts. ‘Maar er is geen objectief bewijs dat het ook echt werkt.’
Ter vervanging of aanvulling van de gangbare medicatie experimenteren heel wat ouders ook met psychotherapie, yoga of mindfulness. ‘Zulke therapieën kunnen ontspannend werken en dat is alleen maar positief’, weet kinderneuroloog Ann Oostra. ‘Maar de ADHD nemen ze niet weg.’
Ook cognitieve gedragstherapie wordt vaak aangeboden. ‘Daarbij reiken we kinderen handvatten aan om onder meer controle te leren krijgen over hun impulsen’, zegt klinisch psychologe Isabel Gabriëls. ‘Maar om daar echt goede resultaten mee te bereiken, kan het kind beter ook medicatie nemen.’
