Pijnstillende sokken of helende stenen? Laat je niet belazeren door deze pseudowetenschap

© getty

Kan een hypo-allergeen huisdier je gezelschap houden zonder dat je gaat niezen en snotteren? En doodt zilverwater virussen? 5 pseudowetenschappelijke middeltjes die je beter links laat liggen.

‘Helende stenen en kristallen hebben geneeskrachtige eigenschappen’

Je treft ze vaak aan in spiritueel getinte winkels, op beurzen voor niet-conventionele therapieën en new-age-evenementen: edelstenen en kristallen met geneeskrachtige eigenschappen. Je kunt ze kopen als sieraad of gewoon los. Volgens aanhangers stralen de stenen subtiele energie uit met een helende invloed op uiteenlopende gezondheidsproblemen: depressie, kanker, seksuele disfuncties, psychisch falen, vruchtbaarheidsproblemen, en zo veel meer.

Onderzoek naar de effecten van de stenen bij 80 vrijwilligers, die gedurende 5 minuten een steen in de hand hielden tijdens meditatie, bracht het volgende aan het licht. Van de 40 personen die vooraf gebrieft waren over de heilzame effecten van de stenen ervoer de meerderheid een zekere sensatie, in vergelijking met de andere 40 die geen briefing kregen. Vooral degenen die geloven in paranormale verschijnselen – wat bevraagd werd in een voorafgaande enquête – voelden warmte en energie uit de steen stromen. Wat de deelnemers niet wisten, was dat de helft van de gebruikte kristallen en edelstenen nep was en bijvoorbeeld vervangen werd door glazen exemplaren met hetzelfde uitzicht. Dat had geen enkele invloed op de waargenomen sensaties van de deelnemers. De onderzoekers besloten dat de werking van helende stenen helemaal tussen de oren zit. Te beschouwen als een vorm van autosuggestie of zelfhypnose.

BRON: Crystal Healing: the science and psychology behind what works, what doesn’t and why. Dan R. Lynch, Julie A Kirsch. Cambridge MN 2021. 22/04/2021.

‘Hypo-allergene huisdieren zorgen niet voor allergie’

Pijnstillende sokken of helende stenen? Laat je niet belazeren door deze pseudowetenschap
© getty

Wil je graag een huisdier, maar ben je allergisch voor katten en/of honden? Misschien kan een hypo-allergeen exemplaar je gezelschap houden zonder dat je gaat niezen en snotteren. Althans, dat willen de verkopers van hypo-allergene huisdieren je doen geloven. Omdat allergische reacties toegeschreven worden aan het haarverlies van honden en katten, worden rassen die weinig ruien naar voren geschoven als ‘hypo-allergeen’. Een allergie voor honden en/of katten heeft echter niets met de haren op zich te maken. De eigenlijke boosdoeners zijn eiwitten in het speeksel, de urine of de talgklieren van het dier. Omdat honden en katten zichzelf schoonlikken, komen de eiwitten (waarvoor sommige mensen dus allergisch zijn) op de huid en de haren van het dier terecht. En op die manier ook in de omgeving. Zelfs als het dier weinig behaard is of nauwelijks verhaart, zijn er nog altijd de huidschilfers waarlangs de eiwitten zich vlot verspreiden. Uit onderzoek blijkt dat in ruimten waar een hypo-allergeen huisdier verblijft evenveel antigenen (dat zijn de eiwitten die verantwoordelijk zijn voor de allergische reactie) voorkomen als in ruimten met een gewone hond of kat. Baasjes die allergisch zijn wennen vaak wel aan de symptomen, waardoor het verband met kat of hond niet meer wordt gelegd.

BRON: Olivia Liem, Kelly Kessen en Hans de Groot, ‘Hypoallergene dieren behoren tot het rijk der fabeldieren’, Nederlands Tijdschrift voor Geneeskunde 2020; 31;164, PMID 32186820.

‘Zilvergrijze tandvullingen zijn oorzaak van ziektes’

Pijnstillende sokken of helende stenen? Laat je niet belazeren door deze pseudowetenschap
© getty

Kwik in thermometers is al lang verboden, want het is vervuilend voor het milieu. Het zit wel nog in onze mond: in België bevat 1 op de 5 tandvullingen amalgaam, en dat bestaat voor ongeveer 50% uit kwik en metalen. Sinds 2018 mogen de grijze tandvullingen niet meer gebruikt worden bij kinderen tot 15 jaar, zwangere vrouwen en vrouwen die borstvoeding geven. Tegen 2022 komt er een algemeen verbod. Tandartsen gebruiken de laatste jaren hoofdzakelijk de meer esthetische, witte composietvullingen, die geen kwik bevatten.

Het terugdringen van de zilvergrijze tandvullingen heeft ook alles te maken met ecologische overwegingen, want ze komen vroeg of laat in het milieu terecht. Sommige mensen laten alle grijze tandvullingen vervangen door witte, uit angst voor schadelijke effecten op de gezondheid. Sommige ‘niet-conventionele tandartsen’ zetten daartoe aan, en beweren dat amalgaam de oorzaak kan zijn van ziekten zoals alzheimerdementie, nieraantasting en fibromyalgie. Toch is er geen reden voor ongerustheid. Het kwik uit amalgaam heeft geen aantoonbare negatieve impact op de gezondheid. De zilvergrijze tandvullingen werden 160 jaar lang gebruikt en vooral tandartsen werden eraan blootgesteld. Bij hen werd geen extra toename van deze ziekten vastgesteld.

‘Heilzame sokken werken pijnstillend’

Pijnstillende sokken of helende stenen? Laat je niet belazeren door deze pseudowetenschap
© getty

Sokken waarvan de fabrikant beweert dat ze niet alleen comfortabel zijn maar ook pijnstillend werken: het klinkt misschien als muziek in de oren, maar werkt het ook? Het bedrijf dat de zogenaamde neurosokken op de markt brengt voor ongeveer 45 euro per paar, stelt dat ze zodanig geweven zijn dat de stof bepaalde punten op de voet prikkelt, en dat die prikkels vervolgens bepaalde hersenzones activeren waardoor de pijn in de voeten vermindert. De werking zou gebaseerd zijn op jarenlang wetenschappelijk onderzoek, maar onze speurtocht in de medische literatuur levert geen enkele studie op over de effecten van heilzame sokken. De fabrikant zelf verwijst naar een onderzoek waarbij proefpersonen met neurosokken hoger springen en minder voetenpijn hebben in vergelijking met een controlegroep met gewone sokken. Deze studie had hij wel zelf gesponsord, wat het resultaat minder geloofwaardig maakt. Een placebo-effect (de deelnemers met neurosokken sprongen iets hoger) is ook niet uit te sluiten. Mogelijk waren ze blij met de gratis sokken.

‘Zilverwater doodt virussen’

Pijnstillende sokken of helende stenen? Laat je niet belazeren door deze pseudowetenschap
© getty

Colloïdaal zilverwater wordt verkocht als medicijn tegen virussen, bacteriën, schimmels en parasieten. Het wordt geproduceerd door een elektrische stroom door een bak water waarin een klomp zilver ligt te sturen, maar op het internet vind je ook sites die je uitleggen hoe je het thuis zelf kunt maken. Doe dat vooral niet. De zilveroplossing, verkocht met druppelteller of verwerkt in crème, werkt helemaal niet tegen microben en is bovendien giftig. Wie het langdurig inneemt, krijgt een asgrauwe, blauwachtige kleur, omdat de zilverdeeltjes neerslaan in de huid. Inwendig tasten de zilverdeeltjes zenuwen en nieren aan. In de Verenigde Staten is colloïdaal zilverwater al decennialang verboden, terwijl het hier als ‘natuurlijk product’ te koop wordt aangeboden door webshops en sommige drogisterijen.

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content