Gewoon wandelen is topsport: minder kanker, minder herval

© istock

Wandelen zalft de ziel, je kunt het overal en je maakt het zo licht of moeilijk als je zelf wilt. In ons land kun je prachtige natuurwandelingen maken. We gaan op verkenning en geven praktische tips.

Niets lijkt makkelijker dan wandelen. Je stapt de deur uit en volgt je neus tot je weer thuis bent. Voor sommigen is het niet meer dan een blokje ronden om even een frisse neus te halen of de hond uit te laten. Voor veel mensen betekent wandelen echter de natuur induiken. Even weg zijn van de wereld en je gedachten laten uitwaaien. Want actief contact met de natuurlijke wereld rondom heeft de merkwaardige kracht obsessief gepieker te stoppen. Er liggen in ons land nogal wat wandelpaden. We brengen hier een beperkte, niet-commerciële selectie die een uitstekende opstap biedt naar meer.

Actief contact met de natuurlijke wereld rondom heeft de merkwaardige kracht obsessief gepieker te stoppen.

Voor wie wil wandelen, maar er niet graag alleen op uittrekt en in zijn vriendenkring niet veel wandelaars telt, is het beste vertrekpunt misschien Wandelsport Vlaanderen. Die vzw biedt een platform voor de activiteiten van meer dan 350 wandelclubs uit heel Vlaanderen. Met één klik krijg je een zicht op alle wandelclubs in jouw omgeving, een klik verder zie je alle wandelingen van die clubs voor een dag, week of maand die je zelf uitkiest. Alles is voor je georganiseerd, het enige wat je nog moet doen, is je schoenen aantrekken en vertrekken. Meestal gaat het om lokale en goed bewegwijzerde luswandelingen over afstanden tussen 5 en 40 kilometer, maar er zitten ook grotere evenementen en meerdaagse activiteiten tussen. De website geeft eveneens nuttige tips voor training en kledij, en degelijk uitgewerkte trainingsschema’s voor beginners en gevorderden.

Nat worden is niet prettig, maar het hoort bij het buitenleven. Haat je de regen, dan zijn je wandeldagen beperkt. Maar het regent alleen veel in de ogen van wie veel binnenzit. In ons land regent het slechts 6% van de tijd. Je kunt er dus bijna alle dagen van het jaar op uit.
Nat worden is niet prettig, maar het hoort bij het buitenleven. Haat je de regen, dan zijn je wandeldagen beperkt. Maar het regent alleen veel in de ogen van wie veel binnenzit. In ons land regent het slechts 6% van de tijd. Je kunt er dus bijna alle dagen van het jaar op uit. © Getty Images/iStockphoto

In Wallonië en Duitstalig België kun je terecht bij de lokale tegenhangers, de Fédération Francophone Belge de Marches Populaires (FFBMP) en het Volkssportverband des Gebietes Deutscher Sprache in Belgien (VGDS). Hun doel en werking zijn in grote lijnen hetzelfde als die van Wandelsport Vlaanderen, maar de praktische uitwerking verschilt ietwat.

De grote route

Ben je niet zo’n groepsdier en trek je er liever met hooguit enkele vrienden op uit, dan kun je in veel gemeenten terecht voor lokaal uitgestippelde wandelingen. Dikwijls lopen die echter over verharde wegen met toch wel wat (dorps)verkeer en loop je de landelijke rust mis die net het grootste effect heeft op je mentale welzijn. Een aardig alternatief zijn de wandelingen door natuurgebieden die je vindt op de website van Natuurpunt.

Zie je het grootser en verder, dan kan de organisatie Grote Routepaden, die wandelpaden over lange afstand uitstippelt, inspiratie bieden. De routes zijn uitgekiend door lokale mensen met een oog voor natuurparels en cultuurhistorisch erfgoed. Ze doorkruisen heel Europa, soms volgen ze oeroude trekroutes. Ons land heeft een vrij dicht netwerk, goed voor meer dan 8000 kilometer wandelgenot. Ze lopen zoveel als mogelijk over onverharde wegen en brengen je langs onverwachte plekken. Zelfs op luttele kilometers van een stadscentrum waan je je soms helemaal weg van de wereld, terwijl je een kwartiertje later kunt neerzijgen voor een drankje op een marktplein. Vrijwilligers zorgen voor het doorlopend onderhoud van de opvallende rood-witte of rood-gele strepen of markeringen die je vaak langs wegen en paden aantreft.

Stappen is de meest energie-efficiënte vorm van bewegen. In een rustig tempo en zonder rugzak verbruik je nauwelijks 100 kcal per uur. Trek je flink door naar 5 km/uur, dan klim je nog maar naar een goede 150 kcal per uur. Je lengte maakt daarbij niets uit. Reken er dus niet op dat wandelen je helpt afvallen. Dat lukt alleen bij lange tochten van meerdere weken, waarbij je goed op je voeding moet letten.
Stappen is de meest energie-efficiënte vorm van bewegen. In een rustig tempo en zonder rugzak verbruik je nauwelijks 100 kcal per uur. Trek je flink door naar 5 km/uur, dan klim je nog maar naar een goede 150 kcal per uur. Je lengte maakt daarbij niets uit. Reken er dus niet op dat wandelen je helpt afvallen. Dat lukt alleen bij lange tochten van meerdere weken, waarbij je goed op je voeding moet letten. © Getty Images/iStockphoto

Het goede doel

Ook interessant zijn wandelevenementen voor het goede doel. Bijvoorbeeld van Te Gek, een organisatie die problemen van psychische kwetsbaarheid bespreekbaar wil maken. Ongeveer 1 op de 4 mensen in België krijgt ooit te maken met ernstige mentale problemen zoals depressie. Wandelen kan hen helpen, omdat het rust brengt, het hoofd vrijmaakt, enzovoort. De wandelingen zijn niet uitsluitend op mensen met psychische problemen gericht. Ze willen vooral wandelen promoten, omdat het iedereen op weg kan helpen naar een betere geestelijke gezondheid.

Je hebt ook Pink Ribbon, de nationale campagne tegen borstkanker die elk jaar De Roze Mars organiseert (zie kader), de Oxfam Trailwalker, Expeditie Natuurpunt voor de sponsoring van natuurgebieden en zoveel andere. Ze trekken elk een eigen publiek aan, waardoor interessante persoonlijke contacten kunnen ontstaan.

Effen Weg is een vzw die zich vooral op mensen met (chronische) pijn richt. Ze wil hen tot wandelen aanzetten omdat het die pijn kan verlichten en mentale rust brengt. Veel van hun wandelingen zijn zeer laagdrempelig, zodat ook mensen die moeilijk te been zijn kunnen aansluiten. Sommige van hun wandelingen zijn geschikt voor rolstoelen.

Gewoon wandelen is topsport: minder kanker, minder herval

Een roze mars tegen borstkanker

Mei is de wandelmaand voor Pink Ribbon, de nationale organisatie in de strijd tegen borstkanker. Elke dag krijgen 26 vrouwen in ons land te horen dat ze borstkanker hebben. Een gezonde levensstijl met meer beweging kan 1 op de 3 kankers helpen voorkomen en zo dat aantal naar beneden halen. Vrouwen die een leven lang fysiek actief zijn, genieten van hogere overlevingskansen dan vrouwen die weinig of niet bewegen. Ze verdragen de behandelingen beter, voelen zich minder vermoeid, kunnen sneller de draad van het gewone leven weer opnemen, enzovoort.

Pink Ribbon wil met De Roze Mars alle Belgen tot meer beweging aanzetten. Het doel is elke dag 30 minuten extra te stappen om zo met alle deelnemers samen tussen 1 en 31 mei 5 keer rond de wereld te stappen. Dertig minuten is een kleine moeite, maar helpt je gezondheid een enorme stap vooruit. Deelnemen kan door je te registreren op www.derozemars.be. Na inschrijving krijg je uitdagingen en allerhande tips om je tot beweging aan te zetten.

In groep wandel je anders dan alleen. Je stapt in je eigen tempo door de rust van het landschap, weggezonken in mijmeringen en niemand die om aandacht vraagt. Sommige mensen verdragen de eenzaamheid niet, vrezen om verloren te lopen of ongure sujetten tegen te komen. Om toch tot rust te komen, kun je bijvoorbeeld met zijn tweeën gaan en afspreken om wat afstand te houden of te zwijgen. Bij therapeutische wandelingen wordt dat soms aanbevolen.
In groep wandel je anders dan alleen. Je stapt in je eigen tempo door de rust van het landschap, weggezonken in mijmeringen en niemand die om aandacht vraagt. Sommige mensen verdragen de eenzaamheid niet, vrezen om verloren te lopen of ongure sujetten tegen te komen. Om toch tot rust te komen, kun je bijvoorbeeld met zijn tweeën gaan en afspreken om wat afstand te houden of te zwijgen. Bij therapeutische wandelingen wordt dat soms aanbevolen. © Getty Images
Grote mensen zetten langere passen dan kleine, en kleine mensen moeten dus meer passen zetten om de grote bij te houden, waardoor ze sneller vermoeid raken. Maak daarom afspraken over het tempo dat de groep zal aanhouden, of over rustpauzes, waarbij hij die het laatst aangekomen is, normaal de meest vermoeide persoon, aangeeft wanneer opnieuw vertrokken mag worden.
Grote mensen zetten langere passen dan kleine, en kleine mensen moeten dus meer passen zetten om de grote bij te houden, waardoor ze sneller vermoeid raken. Maak daarom afspraken over het tempo dat de groep zal aanhouden, of over rustpauzes, waarbij hij die het laatst aangekomen is, normaal de meest vermoeide persoon, aangeeft wanneer opnieuw vertrokken mag worden. © Getty Images/iStockphoto
Bij het bepalen van de afstand wordt nogal makkelijk alleen uitgegaan van het aantal kilometers. De ondergrond speelt echter een cruciale rol in de moeilijkheidsgraad van een wandeling. Zand, slijk, grind, sneeuw, enzovoort vergen al snel twee- tot viermaal meer energie (zie figuur). Ook het weer, bijvoorbeeld felle tegenwind en regen op een open vlakte, kan een tocht extra zwaar maken.
Bij het bepalen van de afstand wordt nogal makkelijk alleen uitgegaan van het aantal kilometers. De ondergrond speelt echter een cruciale rol in de moeilijkheidsgraad van een wandeling. Zand, slijk, grind, sneeuw, enzovoort vergen al snel twee- tot viermaal meer energie (zie figuur). Ook het weer, bijvoorbeeld felle tegenwind en regen op een open vlakte, kan een tocht extra zwaar maken. © Getty Images/iStockphoto
Stevige schoenen met een zool die niet te veel plooit, zijn vriendelijk voor je voeten omdat ze die goed ondersteunen. Ze wegen ook meer, en elke kilogram extra gewicht aan het eind van je been is erg vermoeiend voor je spieren en jaagt het energieverbruik met 7 tot 10% op. Goed getrainde wandelaars hebben minder nood aan stevig steunende schoenen. Ze kiezen vaak voor lichter materiaal.
Stevige schoenen met een zool die niet te veel plooit, zijn vriendelijk voor je voeten omdat ze die goed ondersteunen. Ze wegen ook meer, en elke kilogram extra gewicht aan het eind van je been is erg vermoeiend voor je spieren en jaagt het energieverbruik met 7 tot 10% op. Goed getrainde wandelaars hebben minder nood aan stevig steunende schoenen. Ze kiezen vaak voor lichter materiaal.© Getty Images/iStockphoto
Een voet bestaat uit een puzzel van 26 botten, 33 gewrichten, meer dan 20 spieren en 4 bindweefsellagen die de voetboog opgespannen houden. Dankzij die structuur biedt je voet een stevige steun, die zich soepel aanpast aan het terrein en die als een schokdemper en afstootplatform werkt bij elke pas of sprong. Onze voeten worden, zeker bij mensen met een zittend beroep en een bewegingsarm leven, te weinig belast om al deze structuren sterk te houden. Geregeld gaan stappen met licht schoeisel, bijvoorbeeld blotevoetenschoenen, werkt en kan misschien kwetsuren helpen voorkomen. Het is een aanrader dit op te nemen in je trainingsschema.
Een voet bestaat uit een puzzel van 26 botten, 33 gewrichten, meer dan 20 spieren en 4 bindweefsellagen die de voetboog opgespannen houden. Dankzij die structuur biedt je voet een stevige steun, die zich soepel aanpast aan het terrein en die als een schokdemper en afstootplatform werkt bij elke pas of sprong. Onze voeten worden, zeker bij mensen met een zittend beroep en een bewegingsarm leven, te weinig belast om al deze structuren sterk te houden. Geregeld gaan stappen met licht schoeisel, bijvoorbeeld blotevoetenschoenen, werkt en kan misschien kwetsuren helpen voorkomen. Het is een aanrader dit op te nemen in je trainingsschema.
Draag zorg van en waardeer wat er ons nog rest aan natuur. Laat niets achter, zelfs niet het kleinste papiertje. Neem eventueel een zakje mee en ruim onderweg op wat niet in de natuur hoort. Dat maakt de beleving nog intenser.
Draag zorg van en waardeer wat er ons nog rest aan natuur. Laat niets achter, zelfs niet het kleinste papiertje. Neem eventueel een zakje mee en ruim onderweg op wat niet in de natuur hoort. Dat maakt de beleving nog intenser. © Getty Images/iStockphoto
Gewoon wandelen is topsport: minder kanker, minder herval

Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier

Partner Content