Europa 1950-2017
Spectrum, Amsterdam 2018
702 blz., ? 29,99 ISBN 978 90 003 4698 1
Draaikolk van veranderingen
Het volstaat om het (voortreffelijke) register van deze turf te doorlopen om te weten wie de invloedrijkste naoorlogse politicus geweest is. Veruit de meeste referenties verwijzen naar Michaël Gorbatsjov. De keuze van Kershaw illustreert meteen zijn visie op de geschiedenis dat niet alleen structurele, langetermijnprocessen tot grote veranderingen kunnen leiden, maar ook onvoorspelbare gebeurtenissen. De aanstelling van Gorbatsjov is er zo een. Omdat zijn drie voorgangers Brezjnev, Andropov en Tsjernenko op korte tijd stierven en er geen alternatief voorhanden was, kreeg de welbespraakte, energieke en dynamische Gorbatsjov de macht over een wankelend imperium. Zijn ‘perestrojka’ zou de doodsstrijd versnellen en in 1989 leiden tot de val van de Berlijnse muur.
Rode draad in dit boek is precies de enorme veerkracht van Duitsland. Na het Wirtschaftswunder van de jaren 1950 voltooide Helmut Kohl de eenmaking en nam het land tegen wil en dank het voortouw in de Europese Unie. Die samenwerking van weliswaar achterhaalde natiestaten in een geglobaliseerde wereld mag gerekend worden tot een van de grootse prestaties uit de wereldgeschiedenis. Gedragen door de pijlers van een constitutionele staat, individuele vrijheden en de Verlichting blijft de Europese Unie een (onvolkomen en log) baken van zekerheid en het enige instrument voor de aanpak van actuele mondiale problemen zoals de klimaatopwarming en de migratiestromen. De snelle opeenvolging van hoogtes en laagtes, zoals in een achtbaan, gaat daarom voort; alleen is het Oude Continent, verdeeld door discussies over identiteit en natie, in een neerwaartse roetsjbaan terechtgekomen. Een wat ongelukkige titel dus voor een boek dat iedereen die inzicht wil hebben in de recente geschiedenis, moet gelezen hebben.
G/Geschiedenis
Fout opgemerkt of meer nieuws? Meld het hier
