Factcheck: nee, ingrediënten van coronavaccin Johnson & Johnson worden niet geheim gehouden door ‘blanco’ bijsluiter

Lotte Lambrecht

Deze factcheck is uitgevoerd op basis van de beschikbare informatie op de datum van publicatie. Lees hier meer over hoe we werken.

Een online video toont een schijnbaar volledig blanco bijsluiter van het coronavaccin van Johnson & Johnson. Sommige mensen die de video zien, leiden daaruit af dat de ingrediënten en bijwerkingen van het vaccin niet gekend mogen zijn. Dat klopt niet. De bijsluiter bevat een QR-code en een webadres die beide doorverwijzen naar alle nodige informatie.

In de Franse Facebookgroep ‘Vaccinés – Non Vaccinés – Tous unis – Appel au Boycott‘, die 9700 leden telt, post iemand op 19 augustus een compilatie van twee video’s. De video wordt ruim een half miljoen keer bekeken en wordt 35.600 keer gedeeld.

In de eerste video zien we hoe een vrouw die met een Amerikaans accent praat, een doosje van het coronavaccin van Johnson & Johnson uit een koelkast haalt en de verpakking opent. We zien de bijsluiter, die aan de bovenkant bedrukt lijkt te zijn. Als de vrouw de bijsluiter volledig opent, blijkt die blanco.

In het tweede filmpje, dat begint aan 0:26, zien we hoe ook een apotheker met een Amerikaans accent een nieuwe vaccinverpakking opent. ‘Alle gewoonlijke uitleg, zoals de ingrediënten, zouden we normaal in de bijsluiter moeten vinden’, zegt ze terwijl ze de lege bijsluiter toont. ‘Het moet wel magie zijn’.

Factcheck: nee, ingrediënten van coronavaccin Johnson & Johnson worden niet geheim gehouden door 'blanco' bijsluiter
© Facebook

Aan de beelden zijn bijschriften toegevoegd, zoals ‘rien aucune explication fou toi cette merde dans le corps’ (‘Geen enkele uitleg, je bent gek, die vuiligheid in je lichaam’). Boven de video lezen we: ‘Les notices sont restées blanches… Et les arbres ont pleuré’ (‘De bijsluiter bleef wit… en de bomen hebben gehuild.’). In de commentaarsectie lezen we verontwaardigde reacties in onder meer het Italiaans, het Engels en het Frans. Iemand schrijft: ‘Ze laten mensen injecteren zonder dat we weten wat erin zit. (…) Dit is een geplande genocide op mondiaal niveau.’

Factcheck: nee, ingrediënten van coronavaccin Johnson & Johnson worden niet geheim gehouden door 'blanco' bijsluiter
© Facebook

Betekent de blanco bijsluiter dat er niet mag geweten zijn wat in het vaccin zit? We gaan op zoek.

De eerste video lijkt voor het eerst gepubliceerd te zijn op de socialemediasite TikTok, getuige het logo in de eerste dertig seconden met ernaast de gebruikersnaam ‘jcrowley1005’. Het account zelf, ‘jcrowley1005’, vinden we op TikTok niet terug. Wel vinden we de video op andere accounts terug, met jcrowley1005 getagd in het bijschrift. Dat duidt erop dat de video van op dat account werd gedeeld. De meeste van de posts werden rond 18 en 19 juli gedeeld.

Factcheck: nee, ingrediënten van coronavaccin Johnson & Johnson worden niet geheim gehouden door 'blanco' bijsluiter
© TikTok

Om de tweede video te traceren, maken we enkele screenshots via de videoanalysewebsite Invid. Die geven we vervolgens in op Google Afbeeldingen en de Russische zoekmachhine Yandex. De eerste sporen van de tweede video vinden we terug op Twitter, waar een gebruiker de video op 6 mei 2021 publiceerde.

Factcheck: nee, ingrediënten van coronavaccin Johnson & Johnson worden niet geheim gehouden door 'blanco' bijsluiter
© Twitter

We vinden het filmpje ook terug op de alternatieve videowebsite Bitchute (7 mei 2021) en de alternatieve nieuwssites El Diestro(8 mei 2021) en Vatican Catholic (19 mei 2021).

Beiden video’s lijken authentiek te zijn. Per mail nemen we contact op met Johnson & Johnson en vragen we hen om meer uitleg over de lege bijsluiter.

‘Op de bijsluiter wordt uitdrukkelijk vermeld dat de bijsluiter met opzet blanco is gelaten’, laat een woordvoerder van het bedrijf weten. Via een QR-code op de bijsluiter of via de website www.vaxcheck.jnj kunnen gebruikers de meest recente informatie over het vaccin vinden. ‘Zo zijn de toedieners en de gebruikers van het vaccin verzekerd van de meest recente fact sheets met gedetailleerde voorschriftinformatie, inclusief ingrediënten, dosering en toediening, waarschuwingen en contra-indicaties.’ Die informatie is ook gecontroleerd door de Food and Drug Administration (FDA), een Amerikaans federaal agentschap dat toeziet op veiligheid van voedsel en geneesmiddelen. Johnson & Johnson benadrukt dat het hier enkel gaat om de Amerikaanse bijsluiter, niet de Europese. De toevoeging van die fact sheets is een verplichting van de FDA. Elk vaccin dat onder Emergency Use Authorization (EUA) erkend is, moet over fact sheets beschikken. De EUA is een ‘vergunning tot noodgebruik’ om via een spoedprocedure bepaalde medicijnen of medische middelen in noodsituaties goed te keuren en te gebruiken. Die EUA werd naar Johnson&Johnson ook toegekend aan Moderna en Pfizer. Hun fact sheets zijn ook online te consulteren.

Conclusie

De Amerikaanse bijsluiter van het coronavaccin van Johnson & Johnson is grotendeels blanco gelaten. Dat is een bewuste keuze van de vaccinproducent: de bijsluiter bevat alleen een QR-code en een webadres die beide doorverwijzen naar een website met alle nodige informatie en updates over het vaccin. De ‘blanco’ bijsluiter betekent dus niet dat niet mag geweten zijn wat in het vaccin zit. We beoordelen de stelling dan ook als onwaar.

Krasse uitspraak, straf cijfer of dito feit in de actualiteit gezien? Stuur uw vraag met exacte bronvermelding van het citaat naar factcheck@knack.be

Meer informatie over de factchecks vindt u op de website van Knack.

U vindt onze factchecks ook terug bij deCheckers, samen met betrouwbare factchecks van andere Vlaamse redacties.

Knack is erkend lid van het International Fact-Checking Network.

Krasse uitspraak, straf cijfer of dito feit in de actualiteit gezien?
Vul uw vraag in op de website van deCheckers met exacte bronvermelding van het citaat of stuur het naar factcheck@knack.be.


Roularta Media Group
© Roularta Media Group

Knack maakt onderdeel uit van Roularta Media Group.

Partner Content