Factcheck: nee, deze foto toont geen etalagepoppen in een ziekenhuis
Deze factcheck is uitgevoerd op basis van de beschikbare informatie op de datum van publicatie. Lees hier meer over hoe we werken.
Op Facebook circuleert een foto die zou aantonen dat paspoppen worden gebruikt om een ziekenhuisafdeling vol te leggen en zo de coronapandemie in scène te zetten. De foto toont echter een Zwitserse minister die een medische school bezoekt waar ze oefenpoppen gebruiken.
Op 4 januari plaatst een Nederlandse vrouw een foto op Facebook met als bijschrift ‘En zo krijg je dus de ic (intensive care, red.) vol! Met etalagepoppen!’ De foto toont enkele mensen met mondmaskers en poppen in ziekenhuisbedden. In minder dan 24 uur tijd wordt de foto meer dan 100 keer gedeeld en zien 7100 mensen het beeld op hun tijdlijn passeren.
Het bijschrift suggereert dat berichten over volle ziekenhuisafdelingen door het coronavirus niet echt zijn. Er lijkt een complot gaande. De commentaren onder het Facebookbericht spreken van ‘bangmakerij’ en ‘criminelen’.
Toont deze foto echt een ziekenhuis vol etalagepoppen?
We laden de afbeelding op bij Google Afbeeldingen om te achterhalen op welke sites de foto wordt gebruikt.
Het eerste zoekresultaat toont dezelfde foto met rode cirkels rond de hoofden van de poppen op 9GAG, een sociale netwerksite met internetgrappen.
Volgens de titel van het bericht gaat het over een ‘Zwitserse gezondheidsminister die mannequins in een ziekenhuis bezoekt’. In een commentaar op de post zegt iemand echter dat het gaat om een bezoek aan een medische school. De krant zou een verkeerd bijschrift bij de foto hebben geplaatst, wat de ophef veroorzaakte.
Verder onderzoek toont aan hoe de vork juist in de steel zit.
Op 16 december begeeft Zwitsers minister van Binnenlandse Zaken Alain Berset zich naar het kanton Neuchâtel. Hij bezoekt er het Pourtalèsziekenhuis én op dezelfde dag de medische hogeschool Arc Santé. De bezoeken maken deel uit van een tocht langs ziekenhuizen in heel Zwitserland om het zorgpersoneel tijdens de tweede coronagolf een hart onder de riem te steken.
In de hogeschool krijgt Berset een rondleiding in een lokaal waar praktijklessen worden gegeven. De studenten verpleegkunde oefenen er medische handelingen op poppen. In dat lokaal neemt fotograaf Laurent Gilliéron de bewuste foto. Gilliéron vermeldt die context in een bijschrift, wanneer hij de foto in de database van het Zwitserse persagentschap Keystone-ATS oplaadt.
De Duitstalige Zwitserse krant Blick neemt de foto vervolgens over in een fotoreeks, maar plaatst slechts één bijschrift voor alle foto’s in dezelfde reeks. Dat bijschrift vermeldt alleen het bezoek van minister Berset aan het ziekenhuis eerder die dag. Na reacties van lezers publiceert Blick hierover een rechtzetting.
Andreas Glarner, een politicus van de uiterst conservatieve Schweizerische Volkspartei (SVP), deelde de foto op Twitter met als bijschrift: ‘Wat is hier aan de hand? Er liggen geen patiënten in deze bedden, maar poppen.’ Een dag later tweette hij de rechtzetting van Blick.
https://twitter.com/andreas_glarner/status/1339504841748598791Andreas Glarnerhttps://twitter.com/andreas_glarner
Was läuft hier falsch? In den Betten liegen keine Patienten, sondern Puppen! pic.twitter.com/05WboApTtm
— Andreas Glarner (@andreas_glarner) December 17, 2020
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."
550rich3153600000Twitterhttps://twitter.com1.0
Ondertussen was de foto een eigen leven gaan leiden op sites zoals 9GAG. Een anonieme Twittergebruiker deelde de foto met het bijschrift ‘Zwitserse gezondheidsminister bezoekt mannequins in een ziekenhuis. Hoe vriendelijk van hem.’ Die tweet werd meer dan 2500 keer gedeeld.
Het persagentschap AFP deed een factcheck over de foto. In dat artikel laat AFP ook fotograaf Gilliéron aan het woord. Hij bevestigt dat minister Berset tijdens zijn bezoek aan de medische school met leerkrachten en studenten sprak over de opleiding van toekomstige zorgverleners. Gilliéron deelde de ontstaansgeschiedenis van de misinformatie ook zelf op zijn sociale media.
https://twitter.com/lgillieron/status/1340306948168814594Laurent Gilliéronhttps://twitter.com/lgillieron
Des faits pas des "Fakes News":
Voici les ingrédients pour qu'une de mes images d'Alain Berset fasse le tour du monde et nourrisse les complotistes.https://t.co/ozAXuQK6nP pic.twitter.com/3fy4hV9D6z— Laurent Gilliéron (@lgillieron) December 19, 2020
Je kan jouw keuzes op elk moment wijzigen door onderaan de site op "Cookie-instellingen" te klikken."
550rich3153600000Twitterhttps://twitter.com1.0
Conclusie
De foto toont geen afdeling Intensieve Zorg van een ziekenhuis, maar een opleidingslokaal in een medische school. Het bijschrift creëert een nieuwe, misleidende context. We beoordelen het bijschrift daarom als onwaar.
Bronnen
- Gearchiveerde Facebookpost (4 januari 2021)
- 9GAG (18 december 2020)
- Facebookpost (16 december 2020)
- RTN (16 december 2020)
- Laurent Gilliéron
- Blick (18 december 2020)
- Arc Info (17 december 2020)
- Twitterpost (17 december 2020)
- Gearchiveerde Twitterpost (18 december 2020)
- AFP (19 december 2020)
- Twitterpost (19 december 2020)
- Facebookpost (19 december 2020)
Alle bronnen werden laatst geraadpleegd op 7 januari 2021.
Krasse uitspraak, straf cijfer of dito feit in de actualiteit gezien? Stuur uw vraag met exacte bronvermelding van het citaat naar factcheck@knack.be
Meer informatie over de factchecks vindt u op de website van Knack.
U vindt onze factchecks ook terug bij deCheckers, samen met betrouwbare factchecks van andere Vlaamse redacties.
Knack is erkend lid van het International Fact-Checking Network.
Krasse uitspraak, straf cijfer of dito feit in de actualiteit gezien?
Vul uw vraag in op de website van deCheckers met exacte bronvermelding van het citaat of stuur het naar factcheck@knack.be.
Knack maakt onderdeel uit van Roularta Media Group.
