Expo: Treasury. Jan De Vliegher

Galerie Zwart Huis opent de schatkamer van Jan de Vliegher (*** 1/2).

Galerie Zwart Huis opent de schatkamer van schilder Jan de Vliegher (*** 1/2).

Kunstgeschiedenis

Schilder Jan De Vliegher (1964) uit Brugge is verlekkerd op de Venetiaanse schilderkunst uit de zestiende eeuw. De eeuw van het triumviraat Titiaan, Tintoretto en Veronese. Het tijdperk van de kleur in contrast met de kwintessens van de Florentijnse kunst: het disegno of het ontwerp door middel van de tekening . Die voorliefde merkt men aan de werken van de Bruggeling. In galerie Zwart Huis in Knokke zijn verschillende door kleur gedefinieerde schilderijen te zien. Coloriet gaat hand in hand met gestiek. Op dat vlak heeft de Vliegher iets met de fermheid van Willem De Kooning en het kalligrafische bij Cy Twombly.

Porselein

Eén serie bestaat uit een tachtigtal werken die hij op een jaar tijd bij elkaar schilderde onder de noemer Treasury of Schatkamer. Museale collecties met vazen, karaffen en porseleinen servies fotografeerde hij en ging er vervolgens mee aan de slag. Photoshop en een geoefend oog deden de rest. Een voorwaarde was dat het servies dicht op elkaar gepakt moest staan om er iets te kunnen mee aanvangen. Eén bord in een vitrine is te weinig visuele informatie om te kunnen boeien. Met meerdere borden gaat het lijnenspel een eigen leven leiden. Zo dwaalde zijn blik onder meer over de gigantische verzameling van het Victoria and Albert Museum in Londen. Net dat deel van de verzameling waar we doorgaans met een wijde boog omheen lopen.

In het najaar lanceert de Vliegher een project in Venetië met 30 à 40 borden uit Murano glas die als een installatie opgesteld zullen worden. Naast die schatkamer vol porselein en glas smokkelde de Vliegher ook wat werk uit een serie met bloesems en tuinen Galerie Zwart Huis binnen. Brengt dat ons terug bij Giverny en Monet? Een beetje: lelies op het water en een palet waar de lentezon doorheen schijnt. Maar ook Twombly vervaardigde bloemen in hevige kleuren, druipend van de verf. Eigenlijk is dit reeds toekomstig werk waarvan hij nu al een voorproefje geeft. Uitvergrote bloesems die zwanger zijn van stuifmeel. Bonte kleuren die vanaf een afstand gemonsterd dienen te worden.

Alla prima

Met trefzekere en snelle bewegingen van de borstel zet de Vliegher alla prima (of nat-in-nat) lumineuze en morsige impressies neer. Verfspatten en dynamiek wijzen op branie, niet meteen op een boodschap. Tenzij dan dat de schilderkunst regeert. Een Vlaamse fauve met een morsig palet? Vief en ongegeneerd figuratief. Maar niet gespeend van wat abstractie, van het repetitieve en het decoratieve.

De Vlieghers kunst is zonnig en getuigt van een onvervalst joie de peindre. Maar er is, toch in deze serie, misschien net iets te weinig gevaar. Schilderkunstige spanning is één zaak, maar het mankeert hier en daar aan diepgang of aan een intrigerende wending. De gedurfde snelheid waarmee de Vliegher zijn doeken creëert is ook tezelfdertijd zijn mankement. Een iets grotere zorgvuldigheid zou zijn werken, onmiskenbaar alluderend op roemruchte – technische – schilderkunst uit het verleden, ten goede komen.

Gestileerde expressie met een zelfopgelegd onderwerp dat de mogelijkheden tot enigerlei semantiek onderdrukt. Dan rest ons ritme, pigment, point de vue. Het spel van lijnen, licht, schaduw en weerkaatsing. Wat een verschil met het gesloten oeuvre van enkele hedendaagse Belgische schilders. Hier staat schaamteloos de schilderkunst in een vitrinekast – bijna pretentieloos.

Treasury. Jan De Vliegher
Tot 28/8
Galerie Zwart Huis
Zeedijk 635
Knokke
http://www.galeriezwarthuis.be/

Matthias Depoorter