België heeft het voorbije jaar belangrijke economische en fiscale hervormingen doorgevoerd, maar ons land blijft kampen met een aantal risico’s die kunnen wegen op het concurrentievermogen en het investeringsklimaat, zoals de loonvorming en de inflatiedruk, de “ondermaatse infrastructuur” en “het gebrek aan langetermijnvisie op energie”. Dat concluderen de diensten van de Europese Commissie in een verslag over de Belgische economie.
In het ruim tachtig pagina’s tellende verslag gaan ambtenaren van de Commissie na wat België heeft gedaan om invulling te geven aan de sociaaleconomische aanbevelingen die Europa elk jaar naar de lidstaten stuurt. Het verslag biedt input voor het debat dat de Commissie elk voorjaar aangaat met de lidstaten over hun sociaaleconomisch en budgettair beleid.
Deze oefening in het kader van het zogenaamde Europese semester mondt aan het einde van de lente uit in nieuwe sociaaleconomische aanbevelingen. In het verslag stellen de Europese ambtenaren met genoegen vast dat de regeringsmaatregelen om de slinkende concurrentiekracht op te krikken “vruchten afwerpen”.
Toch heeft de regering “een aantal hardnekkige problemen inzake loonvorming en de opbouw van inflatiedruk nog altijd niet aangepakt”. De ambtenaren pleiten onder meer voor “een meer formele link tussen lonen en productiviteit” om te vermijden dat “vroegere problemen zich opnieuw voordoen”.
Door de hoge inflatie bestaat volgens het verslag ook het risico dat de houdbaarheid van de automatische loonindexering wordt ondermijnd. De Europese ambtenaren wijzen ook op een aantal Belgische pijnpunten die “het groeipotentieel van de economie op lange termijn fnuiken”. Onder meer het karige aantal snel groeiende ondernemingen in innovatieve sectoren, de “povere prestaties” op het gebied van ondernemingsdynamiek, het gebrek aan informatie- en communicatietechnologie in het gerecht en de “acute investeringsachterstanden in energie en vervoersinfrastructuur” maken ons land minder aantrekkelijk voor investeerders.
De regering krijgt goede punten voor het optrekken van de werkelijke pensioenleeftijd en de taxshift. Het verslag stipt wel aan dat de shift “niet begrotingsneutraal lijkt te zijn” en dat het fiscale stelsel met zijn vele vrijstellingen en aftrekposten complex blijft. Europa hoopt op een verbreding van de grondslagen, waardoor “lagere wettelijke tarieven en minder verstoringen mogelijk worden”.
“Aanzienlijk potentieel” is er ook nog voor “een groene taxshift”. Daarbij wijst de Commissie er opnieuw op dat de fiscale voordelen voor bedrijfswagens en tankkaarten vervuiling en files in de hand werken.
België staat volgens de de Commissie ook voor een “toenemend congestieprobleem tijdens de piekuren”. Tenzij het beleid verandert, zal ons land zijn doelstellingen voor uitstootvermindering niet halen. Het verslag wijst er ook op het armoederisico weliswaar is verminderd voor ouderen, maar gestegen is voor laaggeschoolden en gezinnen met geringe arbeidsintensiteit.
Bovendien behoort de onderwijsongelijkheid als gevolg van sociaaleconomische achterstand bij de hoogste in Europa en blijven laaggeschoolden, ouderen en mensen met een migrantenachtergrond kampen met specifieke obstakels op de arbeidsmarkt. Tenslotte hamert de Commissie op het belang van een verdere sanering van de overheidsfinanciën.
In die zin betreurt het verslag dat er in België niet meer is gebeurd met de aanbeveling om tot een afdwingbare verdeling van de begrotingsdoelstellingen tussen de federale regering en de deelstaten te komen. (Belga/JH)
