Aanvaring tussen Verhofstadt en Tusk tijdens brexitdebat in Europees Parlement

In het Europees Parlement in Straatsburg is verdeeld gereageerd op het uitstel van de brexit tot 31 oktober. Het debat leidde zelfs tot een zeldzame confrontatie tussen Europees president Donald Tusk en liberaal fractieleider Guy Verhofstadt.

De regeringsleiders van de 27 andere lidstaten en de Britse premier Theresa May besloten vorige week om het vertrek van het Verenigd Koninkrijk uit de Europese Unie uit te stellen tot 31 oktober, of eerder indien het Britse parlement met het echtscheidingsakkoord zou kunnen instemmen. Het heeft er echter alle schijn van dat de Britten eind mei zullen deelnemen aan de Europese verkiezingen. Zoniet moet het land alsnog op 1 juni de EU verlaten.

Europees Commissievoorzitter Jean-Claude Juncker ziet in het uitstel een opportuniteit voor ‘een brexitpauze’ waarin Europa zich opnieuw kan concentreren op ‘meer positieve’ dossiers, zoals het afsluiten van handelsakkoorden, de aanstelling van nieuwe leiders voor de Europese instellingen en de meerjarenbegroting voor de periode na 2020. ‘Dat is belangrijker dan de lotgevallen van de brexit.’ En willen de Britten alsnog in de EU blijven, dan kan daar volgens Juncker over gepraat worden.

De Europese Raadsvoorzitter Donald Tusk sluit evenmin uit dat de brexit alsnog in vraag wordt gesteld. ‘Op dit moeilijke moment in onze geschiedenis hebben we dromers en dromen nodig. We mogen niet toegeven aan fatalisme’, verklaarde de Pool.

‘We praten te veel over de brexit, te weinig over de rest’, observeerde de Spaanse conservatief Esteban González Pons namens de Europese Volkspartij (EVP).

De sociaaldemocratische fractieleider Udo Bulmann is overtuigd dat er na de verkiezingen van mei ‘andere debatten zullen plaatsvinden in het Verenigd Koninkrijk’. ‘Dat zal het begin van het einde van de brexit zijn, want de burgers krijgen de kans om de controle terug te nemen van de populisten’.

De Britse groene Molly Scott Cato toonde zich ‘verheugd nog steeds in Europa te zijn en te zien hoe het Verenigd Koninkrijk in mei verkiezingen zal houden’. Die stembusgang wordt volgens haar ‘de viering van onze Europese waarden’. Ook zij ziet in het uitstel een kans om de brexit opnieuw in vraag te stellen.

Aan de andere kant van het politieke spectrum stelde Nigel Farage, die met het oog op de Europese verkiezingen net een nieuwe brexitpartij heeft opgericht, dat de Britse kiezers doodziek zijn van het tweepartijensysteem. ‘Indien May en (Labour-leider Jeremy) Corbyn het eens raken over een douane-unie en deelname aan de interne markt, dan winnen we misschien niet de Europese verkiezingen, maar wel de Britse parlementsverkiezingen’, aldus Farage.

Geïrriteerd

Liberaal fractieleider Guy Verhofstadt betreurde dat de lidstaten de Britten een langer uitstel aanboden dan wat de Franse president Emmanuel Macron had verdedigd. ‘Ik waarschuw jullie voor de gevolgen van de beslissing van de Raad. Tot nu toe hebben we de eenheid onder de lidstaten en instellingen kunnen behouden, maar die eenheid wordt nu op de proef gesteld’, aldus de Belgische oud-premier, die de brexit opvolgt voor het Europees Parlement.

Voor Verhofstadt is een uitstel met zes maanden te lang, en tegelijkertijd te kort om zaken te veranderen. Met Britse verkozenen in het Europees Parlement die allicht in de loop van de volgende legislatuur dan weer hun zetel moeten opgeven. ‘Ik vrees dat we de brexit-chaos importeren in de Europese Unie, en dat zal de verkiezingen beïnvloeden.’ “Het House of Commons is op vakantie gegaan. Alles wat overblijft, is Farage. Hij voert reeds campagne. Zijn Brexit Party zal de conservatieven inhalen en zal haar zeg hebben in de verkiezingen’, aldus een geïrriteerde Verhofstadt.

Tusk nam aanstoot aan die analyse. ‘Mijnheer Verhofstadt, u krijgt applaus van mijnheer Farage. Dat is zonder twijfel voldoende reden om uw argumentatie nog eens te bekijken’.